Ulica Dębowa

Ulica Dębowa w Katowicach (niem. Eichenstraße) − zabytkowa i jedna z głównych ulic katowickiej dzielnicy Dąb.

Ulica Dębowa w Katowicach (niem. Eichenstraße) − zabytkowa i jedna z głównych ulic katowickiej dzielnicy Dąb.

Przebieg

Ulica posiada południkowy przebieg. Rozpoczyna swój bieg od skrzyżowania z ulicą Chorzowską (DK 79/DTŚ). Następnie krzyżuje się z ul. Lipową, ul. Węglową, ul. Sportową, ul. Źródlaną (do ul. Johna Baildona i Silesia City Center). Za skrzyżowaniem z ul. Studzienną prowadzi obok ul. Szpitalnej i ul. Wiejskiej. Kończy swój bieg przy skrzyżowaniu z ul. Bukową (do WPKiW), ul. Agnieszki i ul. Krzyżową.

Historia

W drugiej połowie XIX wieku pod numerem 1 istniała siedziba zarządu gminy Dąb oraz urząd pocztowy (od 1907 także siedziba apteki "Pod Aniołem" Emila Mappesa). Przy Eichenstraße 68 znajdowała się gospoda Roberta Libona, w której w 1882 odbyło się spotkanie założycielskie katolickiego Dębskiego Stowarzyszenia Robotniczego. Po pożarze w maju 1884 w jednym z domów (właścicielem był gospodarz Petlik), który objął ogniem 20 chałup, przy drodze wzniesiono nowe, kamienne oraz ceglane budynki. Przed 1922 i w latach 1939−1945 ulica nosiła nazwę Eichenstraße, w latach 1922−1939 i od 1945 ul. Dębowa. W latach międzywojennych pod numerem 47, 48 znajdował się zakład ogrodniczy Ernesta Szklorza, pod numerem 14 kino "Dębina", a pod numerem 92 − ognisko młodzieżowe i świetlica Miejskiego Komitetu Lokalnego Funduszu Pracy. Na początku lat dwudziestych ulicę wybrukowano, w 1926 − poszerzono, a w 1930 położono wzdłuż niej linię kanalizacyjną. W latach 1925−1926 pod numerami 6 i 8 wzniesiono budynki mieszkalne dla pracowników kopalni "Eminencja". W dwudziestoleciu międzywojennym pod numerem 2 funkcjonowała Biblioteka TCL.

Opis

Ulicą kursuje autobus Komunikacyjnego Związku Komunalnego Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (KZK GOP) linii 110. Przy ul. Chorzowskiej znajduje się torowisko tramwajowe. 30 września 2009 zakończono budowę nowego osiedla mieszkaniowego w rejonie ul. Dębowej i ul. Sportowej (dwa z nich w 2011 zostały docenione przez na World Architecture News). Dnia 3 sierpnia 2010 ulicą prowadziła trasa trzeciego etapu wyścigu kolarskiego Tour de Pologne 2010.

Obiekty i instytucje

Przy ulicy Dębowej znajdują się następujące historyczne obiekty:

• dom mieszkalny (ul. Dębowa 5);
• dawny dom urzędników kopalnianych (ul. Dębowa 6/8), wybudowany w 1924 w stylu historyzującym wg projektu K. Korthalsa;
• kamienica mieszkalna (ul. Dębowa 10);
• zabytkowa kaplica (róg ul. Dębowej i ul. Źródlanej);
• dom mieszkalny (ul. Dębowa 12);
• dom mieszkalny − dawna restauracja/hala dawnego kina (ul. Dębowa 14), wybudowany na początku XX wieku w stylu historyzmu;
• kamienica mieszkalna (ul. Dębowa 16), wzniesiona w 1919 w stylu secesyjnym;
• kamienice mieszkalne (ul. Dębowa 21, 23, 25);
• willa z oficyną (ul. Dębowa 22), wybudowana na początku XX wieku w stylu modernistycznym;
• kamienica mieszkalna − dawna restauracja (ul. Dębowa 27), wzniesiona pod koniec XIX wieku w stylu historyzmu;
• budynki mieszkalne (ul. Dębowa 28, 32, 42, 44);
• jednopiętrowe budynki mieszkalne (ul. Dębowa 39b, 43, 45), wzniesione w latach sześćdziesiątych XIX wieku dla pracowników kopalni "Waterloo";
• dawne domy pracowników kopalni (ul. Dębowa 51, 53), wybudowane na początku XX wieku w stylu modernizmu;
• kamienica mieszkalna (ul. Dębowa 57), wzniesiona w 1916 w stylu historyzmu;
• budynki mieszkalne (ul. Dębowa 60−62); będące pozostałością dawnej zabudowy wiejskiej, pochodzącej z XIX wieku;
• dom mieszkalny (ul. Dębowa 65);
• dawny dom pracowników kopalni (ul. Dębowa 67), wzniesiony w 1900 w stylu modernizmu, przebudowany w dwudziestoleciu międzywojennym;
• kamienice mieszkalne (ul. Dębowa 70, 72, 80, 82);
• dawne domy pracowników kopalni (ul. Dębowa 73, 77), wybudowane na początku XX wieku w stylu modernistycznym;
• dawny dom pracowników kopalni (ul. Dębowa 93), wzniesiony w dwudziestoleciu międzywojennym w stylu funkcjonalizmu.

Przy drodze znajduje się pomnik ku czci Powstańców Śląskich, poległych w walce o wolność narodową i społeczną − tablica z listą nazwisk. Plac, na którym istnieje pomnik, uchwałą Rady Miasta Katowice z 31 maja 2010 uzyskał nazwę skwer księdza Franciszka Macherskego; uchwała weszła w życie 6 sierpnia 2010.

Przy ulicy Dębowej swoją siedzibę mają: Centrum Klinkieru Katowice, Miejskie Przedszkole nr 23, Wydawnictwo Barsen, Centrum dentystyczne, Caritas Archidiecezji Katowickiej − Ośrodek św. Jacka, Urząd Pocztowy Katowice 5.