
Kościół św. Wojciecha
Czytaj dalej
Kościół świętego Wojciecha w Jeleśni – barokowy kościół należący do parafii pod wezwaniem świętego Wojciecha w Jeleśni. Znajduje się w górnej części wsi, przy drodze głównej, prowadzącej na granicę polsko-słowacką w Korbielowie. Kościół o cechach pseudobazyliki: trzy nawy, nawa główna bez okien; orientowany. Budynek został wpisany do rejestru zabytków (wraz z plebanią z roku 1817) dnia 20 sierpnia 1986 roku. W zewnętrznej architekturze kościoła widoczne są wpływy słowackie (kopuła wieży zbliżona jest do kopuł kościołów w Liptovskich Matiasovcach i Rabčy). Kościół posiada wieżę kwadratową o dwóch kondygnacjach z uskokami i zaokrągleniami na narożnikach, zakończoną zwieńczeniem w postaci kopulastego hełmu. We wnęce (na zewnątrz) ustawionej w stronę drogi głównej (na wschód) znajduje się Pieta; dawniej umieszczony był krucyfiks. HistoriaKościół świętego Wojciecha w Jeleśni nie jest pierwszym kościołem w Jeleśni. Pierwszy został zbudowany w roku 1584 przez mieszkańców wsi na tak zwanej roli Witkowej. Należał on do fary kościoła żywieckiego Narodzenia NMP (obecna konkatedra diecezji bielsko-żywieckiej). W tym samym roku Jan Wayzer z Kubina wykonał do kościoła dzwon, na którym został wyryty napis: Vox mea, vox vitae, voco vos, ad sacra venite Anna 1584 (Głos mój, głos życia, woła was, do świętości przybywajcie, Roku 1584). W roku 1618 proboszczem kościoła żywieckiego został ks. Wojciech Gagatowski, który zbudował na miejscu drewnianego kościoła (spłonął z nieznanych przyczyn) nowy kościół ze składek parafian. Nazwał go swoim imieniem, obierając za patrona kościoła świętego Wojciecha. Dziesięć lat później kościół został erygowany przez komisarza biskupiego Jerzego Królikowskiego, a poświęcony przez księdza Tomasza Oborskiego w roku 1636. Po erekcji, kościół jeleśniański został odłączony od parafii żywieckiej i stał się odrębną parafią. W 1668 roku Benedykt Briot Lotaryńczyk odlał drugi dzwon z wizerunkiem Jana Chrzciciela i Matki Bożej z Dzieciątkiem oraz z krucyfiksem i kartuszem z małym dzwonem. W 1685 ks. Sebastian Chabowski sprowadził do kościoła nowy dzwon. Znajduje się na nim napis: Vox mea sonatin ansibus tuis. Anno 1685 (Głos mój rozbrzmiewa w uszach twoich. Rok 1685). Dwa lata później ks. Sebastian Chabowski zmarł i został pochowany w północnej części chóru kościelnego. Na jego grobie, wybudowanym w 1680, znajduje się epitafium koloru czarnego ze złoconymi słowami w języku łacińskim: Grób ten zbudowano w roku Pańskim 1680 dnia 3 czerwca. Dzisiaj mnie jutro tobie! Ktokolwiek wzwyż ku szczytom dążysz, chwały i przepychu pragniesz, przystań tu! Boć jutro może zamknie Parka drogę twego życia. Czcigodny ojciec Sebastian Chabowski, pleban jeleśniański (obecnie epitafium po renowacji znajduje się w południowej nawie, nad wejściem do kaplicy Matki Bożej Różańcowej. 9 lutego 1916 w Jeleśni zjawił się oddział żołnierzy austriackich z oficerem, który zawiadomił proboszcza, że ma oddać największy dzwon. Mimo licznych zabiegów nie udało się go uratować. Rok później zarekwirowano drugi dzwon kościelny, a w 1918 50 cynowych piszczałek z nowych organów. Zbiory (zabytki sztuki)
Ołtarze
FreskiPrzed renowacją ścian kościoła, na suficie nawy głównej znajdowały się postaci świętych Kościoła katolickiego, które zostały usunięte ze stropu (w roku 2005); w prezbiterium znajduje się fresk przedstawiający Ostatnią Wieczerzę, pochodzący z XX wieku. OrganyNa chórze, na który prowadzą schody z kruchty, znajdują się 23- głosowe organy piszczałkowe. Instrument posiada 2 manuały oraz pedał, a także tak zwane wolne kombinacje. Organy o trakturze pneumatycznej (jedyny taki instrument w dekanacie jeleśniańskim) zostały zbudowane w 1900 przez firmę Otto Rieger z Krnova. Dyspozycja organów: Manuał I
Manuał II
Pedał
Teren przykościelnyObok kościoła zachował się fragment dawnego cmentarza przykościelnego. Znajduje się tam 10 płyt nagrobnych kamiennych z zachowanymi napisami i kilkanaście nagrobków (Artura Zipsera- miejscowego nauczyciela, zmarłego w 1881, Józefa Łazarskiego– nauczyciela szkoły ludowej w Jeleśni, posła do sejmu krajowego galicyjskiego we Lwowie). Pod ścianą zachodnią znajdują się 4 grobowce miejscowych księży z XX w. Na cmentarzu przy kościele został pochowany także Józef Ślopek Juraszek. Po jego pogrzebie ludzie umieścili nad jego grobem obeliks, który zaginął w niejasnych okolicznościach. Wokół budynku kościoła znajdują się drzewa, uznane przez konserwatora przyrody, za zabytkowe. Część z nich została wycięta, bowiem zagrażała budynkowi kościoła i nagrobkom. W latach 90. XX w., w północnej części placu kościelnego, została wybudowana kaplica pogrzebowa, odrestaurowana i zaopatrzona w chłodnie na zwłoki w 2011 roku. Ponowne poświęcenie23 kwietnia 2004 roku, ksiądz biskup Tadeusz Rakoczy dokonał poświęcenia nowego ołtarza w kościele. Na nowo zostały także namaszczone odnowione ściany świątyni. Ciekawostki
|
- Zaloguj się albo zarejestruj aby dodać komentarz
- 187 odsłon