Pomnik Katyński

Pomnik Katyński w Warszawie (niekiedy również Kamień Katyński) – pomnik upamiętniający ofiary zbrodni katyńskiej zaprojektowany przez artystę rzeźbiarza Andrzeja Renesa, położony w Warszawie przy ul. Podwale w rejonie placu Zamkowego (do 2012 roku na rogu ul. Senatorskiej i placu Zamkowego), odsłonięty w pierwotnej lokalizacji 6 maja 1998 roku, a w nowej lokalizacji 13 kwietnia 2012 roku.

Pomnik Katyński w Warszawie (niekiedy również Kamień Katyński) – pomnik upamiętniający ofiary zbrodni katyńskiej zaprojektowany przez artystę rzeźbiarza Andrzeja Renesa, położony w Warszawie przy ul. Podwale w rejonie placu Zamkowego (do 2012 roku na rogu ul. Senatorskiej i placu Zamkowego), odsłonięty w pierwotnej lokalizacji 6 maja 1998 roku, a w nowej lokalizacji 13 kwietnia 2012 roku.

Forma pomnika

Pomnik ma formę kamienia pamiątkowego z metalową tablicą z napisem KATYŃ oraz inskrypcją:

Metalową tablicę umocowano na głazie narzutowym przekazanym przez przyjaciół płk. Ryszarda Kuklińskiego: Leona i Romana Barszczów.

Historia i uroczystości

Pomnik powstał z inicjatywy płk. Ryszarda Kuklińskiego oraz dziennikarzy polonijnych Krystyny Skoczylas, Andrzeja Czumy, Józefa Szaniawskiego i Marka Kulisiewicza. 15 sierpnia 1997 roku przeprowadzili oni w Związku Klubów Polskich w Chicago aukcję fotografii płk. Kuklińskiego, zbierając środki na budowę pomnika katyńskiego w Warszawie. W budowie pomnika uczestniczyli bracia Arkadiusz, Sławomir i Stefan Melak. W czasie uroczystości odsłonięcia, która odbyła się 6 maja 1998 roku, okolicznościowe przemówienie wygłosił płk Ryszard Kukliński. Ministerstwo Obrony Narodowej nie wydelegowało na uroczystość odsłonięcia asysty wojskowej i w ceremonii uczestniczyła kompania reprezentacyjna i orkiestra Szkoły Głównej Służby Pożarniczej.

W 2010 roku, po katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku, Pomnik Katyński w Warszawie stał się jednym z miejsc na terenie stolicy, gdzie zaczęto upamiętniać ofiary katastrofy.

W 2011 roku skwer, na którym stał pomnik, został odzyskany przez prywatnych właścicieli, a nabywca tego terenu wyraził oczekiwanie, że pomnik zostanie usunięty do dnia 28 lutego 2012 roku. Pojawiły się różne koncepcje nowej lokalizacji pomnika, a decyzja o jego przeniesieniu wywołała kontrowersje.

Ostatecznie postanowiono przenieść pomnik na przeciwną stronę ul. Podwale, w pobliżu dawnego miejsca w rejonie placu Zamkowego. Uroczystość ponownego odsłonięcia odbyła się 13 kwietnia 2012 roku; w ceremonii wzięła udział asysta wojskowa. Odsłonięcia pomnika dokonali prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz, Andrzej Melak, przewodniczący Komitetu Katyńskiego, i Józef Szaniawski, a ceremonii poświęcenia dokonał metropolita warszawski ks. kardynał Kazimierz Nycz.