Pomnik Bohaterów Warszawy
Czytaj dalej
Pomnik Bohaterów Warszawy (Warszawska Nike) − monument znajdujący się przy ulicy Nowy Przejazd (przy skrzyżowaniu z aleją „Solidarności”) w Warszawie. Historia30 lipca 1956 Stołeczna Rada Narodowa podjęła decyzję o budowie w stolicy pomnika Bohaterów Warszawy. Na ogłoszony w lutym 1957 pierwszy konkurs wpłynęło aż 196 prac z kraju i zagranicy, jednak nie przyniósł on rozstrzygnięcia. W styczniu 1959 rozpisano drugi konkurs, z udziałem laureatów i autorów wyróżnionych prac z pierwszego konkursu. Spośród 106 projektów zwyciężyła praca Nike Warszawy rzeźbiarza Mariana Koniecznego oraz architektów Zagremmy i Adama Koniecznych. Pomnik przedstawia półleżącą postać wznoszącej się kobiety z mieczem uniesionym nad głową i wniesioną do góry lewą ręką. 10-tonowa rzeźba ma wysokość siedmiu oraz długość sześciu metrów. Na granitowym cokole umieszczono napis: Bohaterom Warszawy 1939−1945. Rzeźba została odlana w Gliwickich Zakładach Urządzeń Technicznych. Największym wyzwaniem było odlanie sześciometrowego miecza o wadze ok. 1000 kg. Specjalna konstrukcja wtopionych wewnątrz stalowych prętów sprawia, że przy bardzo silnym wietrze miecz może odchylać się od swego położenia o ok. 15 cm. Monument został przewieziony w dwóch częściach ze Śląska specjalnymi platformami kolejowymi na Dworzec Gdański. Pomnik został odsłonięty 20 lipca 1964 na Placu Teatralnym, przed Teatrem Wielkim (w miejscu gdzie obecnie znajduje się odbudowany gmach pałacu Jabłonowskich). Monument upamiętnia wszystkich, którzy zginęli w mieście w latach 1939−1945 m.in. uczestników obrony Warszawy we wrześniu 1939, uczestników obydwu powstań −powstania w getcie warszawskim i powstania warszawskiego − oraz ofiary terroru niemieckiego w okupowanej stolicy. Budowa monumentu została sfinansowana ze składek społecznych oraz Społeczny Fundusz Odbudowy Stolicy. Druga lokalizacja pomnikaNa początku lat 90., w związku z projektem odtworzenia zabudowy północnej pierzei placu Teatralnego, pojawiła się konieczność przeniesienia monumentu w nowe miejsce. 14 listopada 1995 roku pomnik został zdjęty z cokołu i umieszczony tymczasowo na zapleczu budowy pałacu Jabłonowskich. Projekt adaptacji pomnika w nowym miejscu zlecono jego autorowi, Marianowi Koniecznemu. W czasie prac pojawiły się m.in. rozbieżności co do wysokości cokołu. Marian Konieczny wyobrażał sobie Nike szybującą w chmurach, planując umieścić rzeźbę na bardzo wysokim, 20-metrowym cokole. Na to z kolei nie chciały zgodzić się władze, proponując piedestał o wysokości 6,5 metra. Ostatecznie w drodze kompromisu ustalono wysokość cokołu na 14 metrów. Nowy cokół został zaprojektowany przez Martę Pinkiewicz-Woźniakowską. Ponieważ pomnik miał stanąć na skarpie powstałej z nasypu gruzu, konieczne było wykonanie głębokiego fundamentu. Cokół został wykonany z żelbetu imitującego naturalny kamień. Jest on w środku pusty, co ułatwia dostęp do rzeźby podczas prac konserwacyjnych. 15 grudnia 1997 rzeźbę umieszczono na nowym cokole w nowym miejscu przy Trasie W-Z. |
- Zaloguj się albo zarejestruj aby dodać komentarz
- 102 odsłony