Figura Matki Boskiej Pasawskiej – rzeźba wotywna Matki Boskiej, znajduje się na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie w pobliżu Placu Zamkowego i jest drugim – po Kolumnie Zygmunta z 1644 – najstarszym pomnikiem Warszawy.
- Autor figury
Jest dziełem rzeźbiarza i architekta Józefa Bellottiego. Została wzniesiona w roku 1683, jako ufundowane przez rzeźbiarza wotum dziękczynne za ocalenie go wraz z rodziną od zarazy, która w roku 1677 nawiedziła Warszawę, a także za zwycięstwo króla Jana III Sobieskiego w odsieczy wiedeńskiej.
- Nazwa figury
Nazwa figury pochodzi od faktu, że rzeźba była wzorowana na słynącym cudami obrazie Matki Boskiej, który znajduje się w kościele pielgrzymkowym Matki Boskiej Wspomożenia Wiernych (Wallfahrtskirche Mariahilf in Passau) w niemieckiej Pasawie (niem. Passau). Obraz w pasawskim kościele jest wierną kopią obrazu ołtarzowego z Innsbrucku, dzieła Lucasa Cranacha Starszego z roku 1537, sporządzoną w roku 1620. Przed tym obrazem w okresie najazdu tureckiego modlił się cesarz Leopold I wraz z małżonką o wyzwolenie Wiednia z oblężenia. Po pokonaniu Turków obraz ogłoszono cudownym obrazem monarchii habsburskiej. Wiele kopii tego obrazu znalazło się w kościołach na terenie całej Austrii.
- Charakterystyka figury
Układ postaci warszawskiej figury rzeczywiście przypomina układ z obrazu Cranacha. Nie wiadomo, czy Belotti odwiedził Pasawę lub Innsbruck. Być może rzeźbiarz posługiwał się graficzną reprodukcją cudownego obrazu.
Figura stoi na cokole z piaskowca. Na czterech stronach cokołu wykuto inskrypcje w języku łacińskim lub włoskim. Figura została ukoronowana w latach 30. XIX wieku. W 1852 dokonano restauracji na koszt generała Aleksandra Haukego "z wdzięczności za ocalenie R.P. 1852, kiedy ciężka grasowała cholera", o czym głosił napis na postumencie. Dawne korony z cynkowej blachy, pomalowane na niebiesko, zostały sumptem Haukego zastąpione żelaznymi złoconymi w ogniu. Figura znajdowała się dawniej w bardziej południowej części Krakowskiego Przedmieścia (w stronę obecnego skweru Mickiewicza), w roku 1866 została przeniesiona na obecne miejsce.
Po obu stronach figury w roku 1880 ustawiono ozdobne latarnie. W roku 1905 cokół figury podniesiono, ustawiając go na kamiennej podbudowie o cechach architektury secesji. Dodano też ogrodzenie z kutego żelaza na kamiennych słupkach.
- Figura w XX i XXI wieku
Warszawska figura szczęśliwie przetrwała powstanie warszawskie. Została odnowiona w roku 2001 staraniem Franza Batthyany’ego i prowadzonej przez niego firmy, o czym świadczy tablica u stóp pomnika. | 
