Pałac Działyńskich

0

Pałac Działyńskich – warszawski pałac znajdujący się przy al. „Solidarności” 74a, za kościołem ewangelicko-reformowanym.

Pałac stoi na miejscu XVII-wiecznego dworu Leszczyńskich. W 1714 roku właścicielami tej posesji stali się Potoccy. Budynek został wzniesiony ok. 1740 dla architekta saskiego Jana Zygmunta Deybla. Początkowo pałac składał się z trzech oddzielnych pawilonów, które później połączono. Po Deyblu właścicielem pałacu był m.in. Wojciech Lobert, burmistrz Starej Warszawy. W latach 80. XIX wieku jego wnętrze i fasada zostały przebudowane w stylu neoklasycystycznym. W 1789 właścicielem pałacu został bankier Piotr Blank, zaś w latach 1790-1820 – Działyńscy. Ignacy Działyński stworzył tu bibliotekę i zgromadził zbiory dzieł sztuki.

Przed wybuchem insurekcji kościuszkowskiej w pałacu spotykali się jej organizatorzy. W XIX wieku mieściła się tu loża masońska. Jeszcze dwukrotnie zmienili się właściciele, po czym, od 1823 roku, pałac zaczął należeć do gminy ewangelicko-reformowanej. Wtedy też, w 1828, utworzono w nim Szkołę Wojewódzką Praktyczno-Pedagogiczną, której dyrektorem został Tomasz Dziekoński. Uczęszczało do niej ok. 355 uczniów. Następnie przekształcono ją w Drugie Gimnazjum w Warszawie (uczył się tu m.in. Karol Levittoux, co potwierdza pamiątkowa tablica znajdująca się na murze). W 1869 utworzono tu żeńską pensję Konradi.

W 1940 pałac wraz z kościołem, domem Dysydentów, Szpitalem Ewangelickim oraz kilkoma innymi budynkami przy ulicy Mylnej znalazł się w tzw. enklawie ewangelickiej - wyłączonym z getta obszarze połączonym z dzielnicą aryjską wąskim korytarzem prowadzącą przez zniszczoną w czasie obrony Warszawy we wrześniu 1939 posesję przy ulicy Przejazd 5.

Pałac został zniszczony podczas powstania warszawskiego w 1944. Odbudowano go po wojnie. Utworzono tam wtedy Młodzieżowy Dom Kultury. Obecnie (2012) budynek należy do parafii ewangelicko-reformowanej i jest wynajmowany jako przestrzeń biurowa - mieści się w nim siedziba firmy NetSprint.

Pałac Działyńskich - to miejsce nie posiada jeszcze przewodnika. Jeśli znasz to miejsce, to tutaj możesz napisać przewodnik.