Budynek Sądu Rejonowego w Sanoku

Budynek Sądu Rejonowego w Sanoku – budynek położony w Sanoku.

Budynek Sądu Rejonowego w Sanoku – budynek położony w Sanoku.

Historia

Pierwotnie budynek został zbudowany w 2. poł. lat 70. XIX wieku, a jego właścicielem był kupiec i radny miejski, Saul Pinales. W latach 80., w czasie starań Sanoka o przyznanie Sądu Obwodowego, Pinales zaofiarował przekazanie własnej kamienicy na potrzeby sądu. Wówczas trwały rozmowy z urzędnikami cesarstwa Austro-Węgier ukierunkowane na utworzenie w Sanoku wyższej instancji sądowej. W 1884 do Wiednia udała się delegacja władz miejskich (przewodniczył jej burmistrz Cyryl de Jaksa Ładyżyński i Jan Towarnicki), po czym władze cesarskie wydały zgodę na utworzenie Sądu Obwodowego w Sanoku (warunkiem było zobowiązanie Rady Miejskiej opłacania czynszu za wynajem budynku w wysokości 2000 zł reńskich rocznie przez 25 lat począwszy od 1 października 1886.

Sąd Obwodowy został oficjalnie otwarty 1 września 1887 w budynku kamienicy Pinalesa (z tej okazji wydano uroczysty bankiet i odprawiono nabożeństwo z poświęceniem budynku). Tym samym został zlikwidowany Sąd Powiatowy w mieście i rozpoczął działalność sąd drugiej instancji. Likwidacji uległ Sąd Powiatowy, a jego funkcję kontynuował Sąd Miejski Delegowany, który działał w budynku przy obecnej ul. Kazimierza Wielkiego 8 (fasadą zwrócony do ul. Mickiewicza). Ponadto w budynku przy ul. Kościuszki miała siedzibę Prokuratura, w 1892 wyodrębniona z sądu.

Pierwszym prezesem Sądu Obwodowego został Franciszek Żeleski, a prezesem prokuratury Władysław Smólski. Konieczność najmowania nieruchomości przysparzała wysokich kosztów władzom państwa. W związku z tym były toczone rozmowy ukierunkowane na wykupienie budynku, które sfinalizowano umową kupna-sprzedaży 1 lutego 1905. Tym samym budynek przeszedł z rąk prywatnych do własności Skarbu Cesarstwa Austro-Węgier. W 1910 część kancelarii niższych instancji i księgi wieczyste zostały przeniesione do budynku przy obecnej ul. Kazimierza Wielkiego 8. Po I wojnie światowej budynek sądu, jako dawny majątek cesarstwa, został przejęty przez Skarb Państwa II Rzeczypospolitej. W tym czasie w budynku działał Sąd Okręgowy (wyższa instancja) i Sąd Grodzki (pomniejsze sprawy). Od października 1934 działał Wydział Zamiejscowy Sądu Okręgowego w Jaśle.

W okresie PRL od 1951 do 1975 funkcjonował Sąd Powiatowy. Od połowy lat 70. XX wieku w budynku działa Sąd Rejonowy w Sanoku.

W latach 90. XX wieku przeprowadzono modernizację, w ramach której zostały wykonane: dobudowa części drugiej kondygnacji, zainstalowanie nowego zadaszenia i odnowa elewacji budynku. Wskutek nadbudowy poddasza uzyskano dodatkową powierzchnię użytkową.

Remont i rozbudowa budynku zakończyły się na początku XXI wieku, a uroczyste otwarcie nowo oddanego gmachu nastąpiło 23 marca 2001.

W późniejszych latach biura w budynku opuściła Prokuratura Rejonowa w Sanoku, która przeniosła się do osobnej siedziby.

Działalność obecna Sądu Rejonowego w Sanoku obejmuje wydziały Cywilny, Karny, Rodzinny, Pracy, Ksiąg Wieczystych.

Budynek posiada dwa główne wejścia: po lewej (po zachodniej stronie) główne do Sądu Rejonowego i po prawej (po wschodniej stronie) do aresztu śledczego.

Od zachodu budynek przylega do kamienicy pod adresem Kościuszki 3 (w przeszłości należała do Michała Słuszkiewicza, który prowadził w niej sklep wędliniarski).