Nowy ratusz

Ratusz w Sanoku – budynek magistratu miejskiego w Sanoku.

Pierwotnie siedzibę ratusza stanowił budynek pod adresem Rynek 16. Oba obiekty położone są naprzeciw siebie na sanockim rynku.

Ratusz w Sanoku – budynek magistratu miejskiego w Sanoku.

Pierwotnie siedzibę ratusza stanowił budynek pod adresem Rynek 16. Oba obiekty położone są naprzeciw siebie na sanockim rynku.

Historia

Eklektyczna budowla została wzniesiona w latach 1875-1880 przez władze Austro-Węgier celem stworzenia siedziby Rady Powiatowej. W październiku 1895 na szczycie elewacji frontowej zostało umieszczone godło przedstawiające sokoła w locie. Budynek został poświęcony 26 marca 1896.

W okresie II Rzeczypospolitej w gmachu mieściła się Komunalna Kasa Oszczędności Powiatu Sanockiego. W rogu budynku do 1939 działała apteka "Pod (Złotą) Gwiazdą" (jako kolejna siedziba istniejącej apteki od 1922 roku), której właścicielem był Hipolit Hrabar (1891-1945). W 1939 roku, podczas okupacji niemieckiej nazwę przemianowano na zniemczoną nazwę "Ap.(otheke) zum Stern". W 1940 roku właściciel został aresztowany, trafił do obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau, a w 1945 roku zmarł w innym obozie Bergen-Belsen. Po wojnie żona Hrabara bezskutecznie próbowała reaktywować aptekę (obecnie w miejscu dawnego narożnego wejścia do apteki znajduje się okno i skrzynka pocztowa poniżej).

W okresie PRL w obiekcie działało Prezydium Powiatowej Rady Narodowej – z tego względu budynek nosił popularny przydomek „Prezydium”. W latach 1965-1967 do gmachu została dobudowana jego nowa przylegająca część od strony północnej (początkowo trzykondygnacyjna).

Obecnie w budynku przy ul. Rynek 1 ma swoją siedzibę siedziba starostwa, Urząd Miasta Sanoka, Rada Miasta Sanoka i Burmistrz Miasta Sanoka.

Składa się z dwóch prostopadłych ścian: jedna, reprezentacyjna stanowi zachodnią pierzeję sanockiego Rynku, zaś druga położona jest przy ulicy Grodka. Na szczycie elewacji znajduje się emblemat – żółty, dwugłowy orzeł na błękitnym polu – historyczny herb ziemi sanockiej, obecnie zaadoptowany jako herb powiatu sanockiego.

W przeszłości fasada pierwotnego budynku była wykonana w odcieniach koloru żółtego. Od lipca do wrześnai 2006 przeprowadzono remont budynku (wymiana okien, malowanie dachu), w tym nadano nową kolorystykę elewacji, która od tego czasu ma barwę w odcieniu bieli i seledynu (kolorystyka został opracowana generalnie dla elewacji budynków i kamienic na sanockim rynku). Wówczas dobudowano także czwartą kondygnację budynku młodszego po północnej stronie.

Budynek został wpisany do gminnej ewidencji zabytków Sanoka.

Tablice pamiątkowe i upamiętnienia

Na fasadzie frontowej przy głównym wejściu do budynku znajdują się tablice pamiątkowe:

• Tablica 80-lecia odrodzenia Rzeczpospolitej, upamiętniająca rodaków, którzy poświęcili zdrowie i życie dla ojczyzny. Ustanowiona w 80. rocznicę odrodzenia Rzeczpospolitej (1918). Została odsłonięta 11 listopada 1998 roku. Poświęcenia tablicy dokonał ks. Feliks Kwaśny.
  • Tablica upamiętniająca stulecie powstania Towarzystwa Upiększania Miasta Sanoka w 1904 roku, odsłonięta 14 listopada 2004 roku podczas obchodów 100-lecia Towarzystwa Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej. Inskrypcja głosi: 1904–2004. Dla upamiętnienia stuletniej rocznicy utworzenia Towarzystwa Upiększania Miasta Sanoka. Członkowie Towarzystwa Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej. Listopad 2004.

Wewnątrz, na schodach gmachu znajdują się popiersia osób związanych z Sanokiem: gen. Bronisława Prugara-Ketlinga (1891-1948, generała dywizji Wojska Polskiego), Adama Didura (1874-1946, śpiewaka), Juliana Krzyżanowskiego (1874-1946, historyka literatury) i Adama Fastnachta (1913-1987, badacza historii Sanoka i Ziemi Sanockiej). Dwa ostatnie wykonał Adam Przybysz.