Stary ratusz

Ratusz w Sanoku – pierwotny budynek magistratu miejskiego w Sanoku.

Stanowił siedzibę ratusza w Sanoku, który przeniesiono do budynku pod adresem Rynek 1. Oba obiekty położone są naprzeciw siebie na sanockim rynku.

Ratusz w Sanoku – pierwotny budynek magistratu miejskiego w Sanoku.

Stanowił siedzibę ratusza w Sanoku, który przeniesiono do budynku pod adresem Rynek 1. Oba obiekty położone są naprzeciw siebie na sanockim rynku.

Historia

Kalendarium

• 1339 przywilej lokacyjny wydany przez księcia Jerzego nakazuje wzniesienie przez wójta ratusza oraz kramów kupieckich,
• 1366 potwierdzenie przez króla Kazimierza Wielkiego przywileju lokacyjnego Sanoka na prawie magdeburskim.
• 1756 budowa nowego drewnianego ratusza
• 1782 pożar ratusza
• 1786 budowa nowego eklektycznego ratusza
• 1989 ostatnie posiedzenie rady miejskiej i przeprowadzka do nowego gmachu
• 2007 rewitalizacja rynku i ratusza

Pierwotnie istniejący ratusz sanocki był położony w miejscu pomiędzy obecnymi budynkami, spłonął w 1680 (zarys jego położenia został odwzorowany na bruku rynku). Stary sanocki eklektyczny ratusz miejski z końca XVIII wieku, znajduje się we wschodniej pierzei rynku. Został wybudowany przez władze austriackie w miejsce dawnego drewnianego ratusza, wybudowanego po pożarze w roku 1756 i wspomnianym po lustracji w 1766. Ten drewniany ratusz o dwóch kondygnacjach przeznaczony był dla sądów miejskich, propinacji i rzeźników, spłonął w 1782.

Nowy murowany ratusz powstał na przełomie XIX i XX wieku. Pierwszym etapem było wykupienie przez władze miasta domów o numerach 12 (w 1881), 13 i 14 (w 1908). Następnie w 1892 roku został przeprowadzony gruntowny remont i przebudowa według projektu Władysława Beksińskiego, dzięki czemu elewacjom nadano jednolitą fasadę, a cały gmach został powiększony o piętrową nadbudowę i dwa boczne skrzydła.W konsekwencji obiekt zyskał jednolity charakter.

Po 1918 roku na potrzeby ratusza adaptowano również sąsiednią kamienicę od strony klasztoru franciszkańskiego. W 1934 roku w wyniku kolejnej przebudowy włączono w jego całość sąsiednią kamienicę po jego południowej stronie. Stało się to za kadencji burmistrza Jana Rajchla. O renowacji informuje o tym metalowa chorągiewka z wydrążoną datą roku "1934", zainstalowana na wieżyczce południowej części ratusza. Analogiczna chorągiewka znajdująca się na wieżyczce północnej, pierwotnej części ratusza, zawiera napis rok "1892".

Do dziś na elewacji frontowej budynku znajduje się umieszczony centralnie zegar, pierwotnie wykonany w firmie Najdera w Pradze pod koniec XIX wieku. Uruchomiony 1 lutego 1906 roku, zaś w 2007 wymieniono w nim mechanizm. Na elewacjach szczytów wieżyczek znajdują się odnowione emblematy z lat 30. XX wieku: na lewej (północnej) Herb Sanoka, na prawej (południowej) godło Rzeczypospolitej Polskiej autorstwa Stanisława Piątkiewicza.

W okresie PRL w budynku mieściło się Prezydium Miejskiej Rady Narodowej (MRN) do 1972. W 1975 budynek został odnowiony.

Aktualna siedziba władz miejskich znajduje się przy zachodniej pierzei rynku w budynku przy ul. Rynek 1. W starym ratuszu siedzibę mają instytucje, filie partii politycznych, punkty handlowe i usługowe. Od 21 marca 1997 roku do początku XXI wieku w budynku mieścił się także oddział Banku Zachodniego WBK. Następnie pomieszczenia zostały wyremontowane i powrócił do niej po kilkudziesięciu latach Okręgowy urząd stanu cywilnego w sierpniu 2005.

W przeszłości fasada budynku była wykonana w odcieniach koloru żółtego (obecnie odcień różu). Z lewej strony do ratusza przylega kamienica przy ul. Rynek 14, a symetrycznie z prawej kamienica przy ul. Rynek 18.