Szpital św. Ducha

Szpital św. Ducha – warszawski szpital powstały w 1442 r. przy kościele św. Marcina (ul. Piwna). Założony przez ks. Annę Holszańską jako przytułek dla najuboższych. Następnie przeniesiony na ul. Elektoralną 12.

Szpital św. Ducha – warszawski szpital powstały w 1442 r. przy kościele św. Marcina (ul. Piwna). Założony przez ks. Annę Holszańską jako przytułek dla najuboższych. Następnie przeniesiony na ul. Elektoralną 12.

Historia

Gmach przy przy ul. Elektoralnej 12 został wzniesiony w latach 1859-1861 (w miejscu manufaktury Dangla, zajmującej się produkcją powozów i karet wg wzoru londyńskiego) według projektu Józefa Orłowskiego jako budynek neorenesansowy. Był to pierwszy szpital w Warszawie z wolno stojącymi pawilonami. Od 1861 roku do II wojny światowej był to jeden z najnowocześniejszych szpitali w mieście. Zbombardowany 25 września 1939 r. Ponownie zniszczony podczas powstania warszawskiego.

Przed wojną klinikę chorób wewnętrznych prowadził Vilém Dušan Lambl; jego asystentem był Samuel Goldflam. W 1881 r. kierownikiem pracowni chemiczno-bakteriologicznej został Leon Nencki.

Szpital wielokrotnie przenoszono: najpierw znajdował się przy ul. Piwnej, potem na Przyrynku, ul. Konwiktorskiej, Elektoralnej i w 1940 r. na ul. Dworskiej (teren Szpitala Wolskiego). W 1941 r. oba szpitale przeniesiono na Pragę do budynków Gminy Żydowskiej, w opuszczonych budynkach urządzono niemiecki szpital wojskowy. W 1946 r. ocalałe po wojnie zabudowania przy Dworskiej zajął ponownie Szpital św. Ducha. W 1957 r. zmieniono mu nazwę na Szpital Miejski nr 1.

W 1953 r. budynek przy ul. Elektoralnej odbudowano z przeznaczeniem na Dom Kultury. Najpierw obiekt zajmowały Związki Zawodowe, później mieścił się w nim Warszawski Ośrodek Kultury. Obecnie znajduje się tu:

• Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki - powstałe z połączenia Warszawskiego Ośrodka Kultury z Krajowym Biurem Koncertowym i Stołecznym Biurem Wystaw Artystycznych;
• Zespół Szkół Specjalnych nr 63;
  • Szkoła Podstawowa nr 213 - przeniesiona na ul. Elektoralną 12/14 we wrześniu 1969 r.;
  • Gimnazjum nr 62;
• Zespół Szkół Specjalnych nr 85 - przeniesiony na ul. Elektoralną 12/14 w 1975 r.;
  • Szkoła Podstawowa Specjalna nr 243;
  • Gimnazjum Specjalne nr 146;
  • Trzyletnia Szkoła Przysposabiająca do Pracy nr 5;
• pomnik przyrody: (jesion wyniosły).

Na budynku znajduje się tablica Miejskiego Systemu Informacji o treści:

Gmach szpitala św. Ducha. Szpital założony w XV w. przy kościele św. Marcina, ul. Piwna. Budynek wzniesiony w I. 1859-1861, proj. Józef Orłowski. Neorenesansowy. Pierwszy szpital warszawski z wolno stojącymi pawilonami. Spalony w 1939 r., odbud. po 1945 r.