Ulica Żwirki i Wigury

0

Ulica Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury – jedna z większych ulic południowej części Warszawy o długości ok. 5,5 km (z wyłączeniem odległości pomiędzy niezależnymi dwoma odcinkami). Jest to ulica łącząca lotnisko Chopina z centrum miasta, stanowi część drogi wojewódzkiej 634.

Czytaj dalej

Ulica Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury – jedna z większych ulic południowej części Warszawy o długości ok. 5,5 km (z wyłączeniem odległości pomiędzy niezależnymi dwoma odcinkami). Jest to ulica łącząca lotnisko Chopina z centrum miasta, stanowi część drogi wojewódzkiej 634.

Przebieg

Ulica Żwirki i Wigury rozpoczyna swój bieg na terenie działek "Paluch" tuż przy granicy miasta z Jaworową. Ulica jednak kończy się na ulicy Na Skraju. Później wstęp na nią jest niemożliwy, dlatego że pierwotny ciąg ulicy przedzieliła płyta lotniska Chopina. Drugi odcinek ulicy rozpoczyna się przy terminalu lotniska Chopina. Dalej Żwirki i Wigury kieruje się na północ przecinając 17 Stycznia, Astronautów, przechodzi pod wiaduktem ulic Franciszka Hynka (po lewej) i Sasanki (po prawej) i dalej przecina działki, by napotkać ulicę 1 Sierpnia. Zaraz za ulicą 1 Sierpnia znajduje się wiadukt kolejowy nad linią kolejową nr 8 Warszawa-Kraków (tzw. linią radomską). Za wiaduktem przecina kolejno: Racławicką, Pruszkowską, Księcia Trojdena, Stefana Banacha, Rokitnicką i Ilji Miecznikowa. Ulica kończy bieg na ul. Wawelskiej w okolicy Pomnika Lotnika. Po zmianie organizacji ruchu w 1988 roku wschodnia nitka ulicy między ul. Miecznikowa a ul. Wawelską została poprowadzona bardziej na wschód, w kierunku ul. Andrzeja Krzyckiego, zaś zachodnia - bez zmian - jest na przedłużeniu ul. Raszyńskiej. Stary fragment wschodniej nitki ulicy jest obecnie wykorzystywany jako parking.

Ulica Żwirki i Wigury znajduje się w dzielnicy Włochy na odcinku od działek "Paluch" do linii kolejowej nr 8 Warszawa-Kraków (linii radomskiej). Dalej, aż do ul. Banacha, ulica stanowi granicę dzielnic Ochota (po stronie zachodniej) i Mokotów (po stronie wschodniej). Od ul. Banacha do ul. Wawelskiej ulica znajduje się na terenie Ochoty.

Historia

Ulica wybudowana została według projektu Antoniego Jawornickiego jako droga szybkiego ruchu łącząca Port Lotniczy Warszawa I z dawnym Lotniskiem Mokotowskim na Polu Mokotowskim. Jej budowa związana była z zawodami lotniczymi Challenge 1934, ostatecznie wygranymi przez Polaków – Jerzego Bajana i Gustawa Pokrzywkę.

W ciągu dwóch lat udało się wybudować jednopasmową drogę brukowaną granitową kostką, wyposażoną jednak w chodniki i ścieżki rowerowe, po zawodach prace kontynuowano - aleja została poszerzona i pokryta asfaltem, ustawiono też gazowe latarnie zaprojektowane specjalnie dla tej drogi. Ich wzór nie miał w Warszawie analogii. Wzdłuż ulicy posadzono lipy. Aleję uroczyście otwarto 26 sierpnia 1934. Otrzymała imię Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury – zwycięzców zawodów Challenge 1932, którzy zginęli tragicznie w katastrofie lotniczej.

Pierwszym obiektem wybudowanym w pierzei ulicy był gmach Kierownictwa Marynarki Wojennej (Żwirki i Wigury 105, pierwotnie Wawelska 7 A) według projektu architekta Rudolfa Świerczyńskiego i inżyniera Stefana Bryły, który zajął się stroną konstrukcyjną projektu. Licowany piaskowcem budynek otrzymał nowoczesną konstrukcję ze stali i żelbetu. Wnętrza wykończono bardzo luksusowo, używając do tego celu m.in. marmuru, dolomitu, terrazytu i alabastru. Obecnie w gmachu mieści się m.in.:

  • Filia Specjalistycznej Przychodni Lekarskiej dla Pracowników Wojska SPZOZ
  • Redakcja pisma "Głos Weterana i Rezerwisty"
  • Urząd Dziekana Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej (Prawosławny Ordynariat Wojska Polskiego)

W okresie okupacji ulica nosiła nazwę Lotników (Strasse der Flieger). W latach 1955-1960 postanowiono zmienić nazwę Żwirki i Wigury na Rokitnicką, jednak po pięciu latach przywrócono starą nazwę. Obecnie nazwę Rokitnicka nosi uliczka ulokowana między Polem Mokotowskim, a obiektami klubu RKS Skra Warszawa. Krótko potem zrekonstruowany został Pomnik Lotnika w Warszawie, ustawiony na nowym miejscu u zbiegu z ul. Wawelską (przed II wojną światową znajdował się na Pl. Unii Lubelskiej).

W 2006 r. zmieniono część nazwy trasy z ulicy Żwirki i Wigury na aleję Żwirki i Wigury. Pomimo to według tablic Miejskiego Systemu Informacji na całej długości arteria nosi nazwę ulicy.

Ulica Żwirki i Wigury była pierwszą w Warszawie, której latarnie zostały wyposażone w lampy sodowe. Ta modernizacja nastąpiła na początku lat 80.-tych XX wieku.

Patroni ulicy

Stanisław Wigura był polskim konstruktorem lotniczym i lotnikiem, współzałożycielem zespołu konstrukcyjnego RWD. Wraz z pilotem Franciszkiem Żwirką zwyciężył w międzynarodowych zawodach lotniczych Challenge 1932. Stanisław Wigura od najmłodszych lat interesował się techniką i lotnictwem, był aktywnym harcerzem 2 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej. W 1920, podczas wojny polsko-radzieckiej, służył ochotniczo w 8. pułku artylerii polowej. 11 września 1932, lecąc na meeting lotniczy do Pragi, Franciszek Żwirko wraz ze Stanisławem Wigurą zginęli w katastrofie w lesie pod Cierlickiem Górnym koło Cieszyna na Śląsku Cieszyńskim, na terenie Czech, na skutek oderwania się skrzydła samolotu RWD-6 podczas burzy (zobacz Żwirkowisko).

Franciszek Żwirko również był polskim konstruktorem lotniczym. Po ukończeniu szkoły oficerskiej w Irkucku, służył w piechocie, m.in. w 27 pułku strzelców syberyjskich i 674 pułku piechoty, walcząc z Niemcami. We wrześniu 1921 przedostał się przez granicę do Polski i zgłosił do służby w polskim lotnictwie. W listopadzie 1923 ukończył Szkołę Pilotów w Bydgoszczy, a następnie w 1924 Wyższą Szkołę Pilotów w Grudziądzu, po czym służył jako pilot w 18. eskadrze myśliwskiej 1. pułku, w stopniu porucznika pilota. Zginął lecąc na meeting lotniczy do Pragi.

Obiekty

Przy ul. Żwirki i Wigury znajduje się wiele obiektów i zabytków m.in.:

  • ul. Żwirki i Wigury 1a – Lotnisko Chopina w Warszawie
  • ul. Żwirki i Wigury 1c - 1 Baza Lotnictwa Transportowego
  • ul. Żwirki i Wigury 9/13 – Koszary Dowództwa Garnizonu Warszawa
    • Oddział Zabezpieczenia Garnizonu Stołecznego (Jednostka Wojskowa 6021)
    • Pułk Ochrony im. gen. dyw. Bolesława Wieniawy-Długoszowskiego (Jednostka Wojskowa 2414)
    • Centrum Wsprarcia Teleinformatycznego Sił Zbrojnych
    • Batalion Reprezentacyjny Wojska Polskiego (wejście od ulicy Hynka 2)
  • ul. Żwirki i Wigury 10 – Mauzoleum-Cmentarz Żołnierzy Radzieckich
  • ul. Żwirki i Wigury 61 – Warszawski Uniwersytet Medyczny
  • ul. Żwirki i Wigury 93 – Wydział Geologii Uniwersytetu Warszawskiego
  • ul. Żwirki i Wigury 97/99 – klub Proxima

Komunikacja

Ulicą Żwirki i Wigury kursują linie autobusowe: 128, 136, 141,148, 154, 157, 175, 188, 228, 306, 504 oraz N32.


Ulica Żwirki i Wigury - to miejsce nie posiada jeszcze przewodnika. Jeśli znasz to miejsce, to tutaj możesz napisać przewodnik.