Cerkiew św. Jana Złotoustego

Cerkiew św. Jana Złotoustego w Polanach - murowana cerkiew (obecnie kościół rzymskokatolicki) zbudowana w 1914.

Cerkiew została zbudowana na planie krzyża greckiego z dużą centralną kopułą, w dużej mierze dzięki wsparciu łemkowskich emigrantów ze Stanów Zjednoczonych. Została zbudowana w miejscu starszej drewnianej cerkwi (odnotowanej już w 1826), która już w roku 1899 była opisana jako bardzo stara i w bardzo złej kondycji.

W 1927, podczas schizmy tylawskiej, około połowy parafii greckokatolickiej przeszło na prawosławie. W 1934 parafia została włączona do Apostolskiej Administracji Łemkowszczyzny.

Po wojnie greckokatolickich parafian wysiedlono, a cerkiew zamieniono na magazyn. W 1956 część wysiedlonych powróciła, i wskutek ich starań 24 lutego 1966 władze przekazały im ruiny cerkwi, którą remontowano do 1971.

Dnia 28 listopada 1971 rzymskokatolicy z Polan i okolicznych wsi rozbijając zamki i wyrąbując drzwi od zakrystii wdarli się do cerkwi i zawładnęli nią. Rozpoczęła się seria walk o cerkiew najpierw na miejscu, a potem w sądzie. Spory trwały do listopada 1992, od kiedy to cerkiew jest współużytkowana przez grekokatolików i rzymskich katolików, a wyznawcy prawosławia korzystają z cerkwi w innych miejscowościach.

Cerkiew św. Jana Złotoustego w Polanach - murowana cerkiew (obecnie kościół rzymskokatolicki) zbudowana w 1914.

Cerkiew została zbudowana na planie krzyża greckiego z dużą centralną kopułą, w dużej mierze dzięki wsparciu łemkowskich emigrantów ze Stanów Zjednoczonych. Została zbudowana w miejscu starszej drewnianej cerkwi (odnotowanej już w 1826), która już w roku 1899 była opisana jako bardzo stara i w bardzo złej kondycji.

W 1927, podczas schizmy tylawskiej, około połowy parafii greckokatolickiej przeszło na prawosławie. W 1934 parafia została włączona do Apostolskiej Administracji Łemkowszczyzny.

Po wojnie greckokatolickich parafian wysiedlono, a cerkiew zamieniono na magazyn. W 1956 część wysiedlonych powróciła, i wskutek ich starań 24 lutego 1966 władze przekazały im ruiny cerkwi, którą remontowano do 1971.

Dnia 28 listopada 1971 rzymskokatolicy z Polan i okolicznych wsi rozbijając zamki i wyrąbując drzwi od zakrystii wdarli się do cerkwi i zawładnęli nią. Rozpoczęła się seria walk o cerkiew najpierw na miejscu, a potem w sądzie. Spory trwały do listopada 1992, od kiedy to cerkiew jest współużytkowana przez grekokatolików i rzymskich katolików, a wyznawcy prawosławia korzystają z cerkwi w innych miejscowościach.

Literatura

• Dmytro Błażejowśkyj - "Istorycznyj szematyzm Peremyskoji Eparchiji z wkluczennjam Apostolśkoji Administratury Łemkiwszczyny (1828-1939)", Lwów 1995, ISBN 5-7745-0672-X