Willa Jasny Dom

Willa "Jasny Dom" – modernistyczna willa z 1934 roku znajdująca się przy ul. Świerszcza 2 na terenie warszawskiej dzielnicy Włochy. W czerwcu 2009 roku, pomieszczenia piwniczne w granicach fundamentowania, wraz z zachowanymi inskrypcjami martyrologicznymi oraz drzwiami do cel (1-10) zostały wpisane do rejestru zabytków pod nr A-874 decyzją z dnia 19.06.2009.

Willa "Jasny Dom" – modernistyczna willa z 1934 roku znajdująca się przy ul. Świerszcza 2 na terenie warszawskiej dzielnicy Włochy. W czerwcu 2009 roku, pomieszczenia piwniczne w granicach fundamentowania, wraz z zachowanymi inskrypcjami martyrologicznymi oraz drzwiami do cel (1-10) zostały wpisane do rejestru zabytków pod nr A-874 decyzją z dnia 19.06.2009.

Historia

Od 1945 roku budynek przez pewien czas był stalinowskim aresztem i siedzibą zagranicznej komórki organizacyjnej NKWD SSSR i NKGB SSSR/MGB SSSR. Wykorzystywanym przez sowiecki kontrwywiad wojskowy Smiersz (wspólny strukturalnie z ww. urzędami) i kontrwywiad wojskowy Polski ludowej Główny Zarząd Informacji WP. Zbiorowe cele, w których komunistyczni sadyści prześladowali Polaków ulokowano wówczas w pomieszczeniach piwnicznych willi. Zachowały się w nich wykonane przez więźniów inskrypcje wskazujące, iż byli wśród nich m.in. Bolesław Piasecki i Witold Pilecki. W późniejszym okresie w willi ulokowano Rejonową Komendę Uzupełnień. W 1992 roku budynek odzyskali spadkobiercy przedwojennych właścicieli.

W marcu 2006 roku na ścianie "Jasnego Domu" odsłonięto tablice pamiątkową upamiętniającą ofiary sowieckich represji przetrzymywane w tym budynku. W 2009 roku wojewódzka konserwator zabytków Barbara Jezierska wpisała pomieszczenia piwniczne do rejestru zabytków.