Przełęcz Jugowska

Przełęcz Jugowska (niem. Hausdorfer Kreuz, Hausdorfer Plänel, Kreuzplänel) – przełęcz na wysokości 805 m n.p.m. w południowo-zachodniej Polsce w Sudetach Środkowych, Górach Sowich.

Przełęcz Jugowska (niem. Hausdorfer Kreuz, Hausdorfer Plänel, Kreuzplänel) – przełęcz na wysokości 805 m n.p.m. w południowo-zachodniej Polsce w Sudetach Środkowych, Górach Sowich.

Położenie

Przełęcz położona jest w środkowej części masywu Gór Sowich na północ od miejscowości Jugów.

Charakterystyka

Przełęcz stanowi rozległe siodło wyraźnie odznaczająca się w terenie o niesymetrycznych zboczach i podejściach, głęboko wcinające się w podłoże między, wzniesienia Rymarza (913 m n.p.m.) po południowo-wschodniej stronie a Kozią Równią (930 m n.p.m.) po zachodnio-północnej stronie. Najbliższe otoczenie przełęczy od strony zachodniej zajmuje spora łąka "Jugowska Polana", która stanowi punkt widokowy z panoramą na Góry Sowie, Wzgórza Wyrębińskie i Wzgórza Włodzickie, pozostałe otoczenie porośnięte jest lasem świerkowm i świerkowo-bukowym regla dolnego. Przez przełęcz prowadzi droga pomiędzy Nową Rudą a Dzierżoniowem i Pieszycami.

Historia

Przez przełęcz już w XVII wieku prowadziła droga, którą wożono z Nowej Rudy i Jugowa węgiel do miejscowości leżących po północnej stronie Gór Sowich. Z końcem XIX wieku powstał tutaj skład węgla, a na początku wybudowano nową drogę, mającą nieco inny przebieg niż stara droga . Od tego momentu przełęcz stała się popularna wśród turystów, gdyż okoliczne tereny nadawały się do uprawiania sportów zimowych. Z okresu sprzed 1945 do dzisiaj działa schronisko Zygmuntówka (dawne Henkelbaude) oraz funkcjonujący od niedawna pensjonat "Bukowa Chata". W przeszłości w najbliższym otoczeniu przełęczy znajdowały jeszcze dwa schroniska. Jednym z nich było Kreuzbaude, otwarte w 1928 w budynku dawnego zajazdu. Nazwę zawdzięczało żelaznemu krzyżowi, wzniesionemu w 1885 w miejscu drewnianego (od niego pochodzą też niektóre niemieckie nazwy przełęczy). Kreuzbaude było obiektem parterowym z poddaszem, nakrytym dwuspadowym dachem z werandą widokową. W wysokiej podmurówce mieściły się 4 garaże dla samochodów. Jego główną specjalnością była restauracja, ale posiadało również 8 miejsc noclegowych. Zdewastowane po II wojnie światowej, następnie całkowicie rozebrane.

Inne

• Przełęcz stanowi jedno z najchętniej odwiedzanych miejsc w Górach Sowich
• Zbocza wokół przełęczy są znakomitymi stokami narciarskimi.
• Przełęcz stanowi węzeł dróg i szlaków turystycznych.

Turystyka

Przez przełęcz prowadzą szlaki turystyczne:

• czerwony – fragment szlaku prowadzący z Wielkiej Sowy przez Kalenicę do Srebrnej Góry i dalej.
• zielony – fragment szlaku prowadzący z Ludwikowic Kłodzkich do Kamionek.