Pałac Branickich

0

Pałac Branickich w Choroszczy – zabytkowy pałac Branickich powstały w latach 1745-1764 dla magnata Jana Klemensa Branickiego na sztucznej wyspie, otoczonej kanałami oraz 25-hektarowym parkiem. Pałac był uzupełnieniem głównej rezydencji hetmana Branickiego mieszczącej się w Białymstoku.

Czytaj dalej

Pałac Branickich w Choroszczy – zabytkowy pałac Branickich powstały w latach 1745-1764 dla magnata Jana Klemensa Branickiego na sztucznej wyspie, otoczonej kanałami oraz 25-hektarowym parkiem. Pałac był uzupełnieniem głównej rezydencji hetmana Branickiego mieszczącej się w Białymstoku.

Lokalizacja

Pałac wraz z zespołem budynków i parkiem został usytuowany na obszarze nizinnym, poniżej położonego na wzgórzu miasteczka Choroszcz, na prawym brzegu rzeki Horodnianki. Park zakomponowany został o zarysie zbliżonym do trapezu. Przy pałacu znajdował się folwark z zabudowaniami. Całość terenu była w kształcie rombu, pośrodku którego znajdował się pałac z pawilonami.

Historia

Pierwszy etap budowy założenia miał miejsce przed 1729 rokiem i rozpoczęła ją budowa pałacyku myśliwskiego na sztucznej wyspie oraz 400 metrowego kanału.

Po ślubie Jana Klemensa Branickiego z Elżbietą Poniatowską rozpoczęto w 1748 roku rozbudowę parku, który powiększono przeprowadzając przez niego promieniste aleje, zasadzono szpalery z krzewów i drzew, wykopano też poprzeczny kanał, aby tworzył krzyż wodny. Ostateczna kompozycja ogrodu była symetryczna, o wielu przecinających się alejach, z widokowymi ciągami alei zamkniętych elementami architektonicznymi. Na zakończeniu alei ustawione były bramki i mostki nad kanałem oraz rzeźby drewniane ptaków i puttów. Prace nad kompozycją ogrodową zakończono około 1752 r.

Jesienią 1753 rozpoczęto budowę dwóch flankujących pałac symetrycznych pawilonów gościnnych z mansardowymi dachami, które ukończono w roku następnym. W latach 1757-1759 rozebrano pierwotny pałac, grożący zawaleniem z powodu zmurszenia fundamentów i na miejscu poprzedniego zbudowano nowy budynek ze zbliżonym układem pomieszczeń. W 1760 roku rozpoczęto budować w pobliżu pałacu oficyny kuchenną i gościnną oraz domek odźwiernego i dwie kordegardy. Prace te ukończono w 1764 roku i tym samym założenie uzyskało swój docelowy kształt. Po śmierci Izabeli Poniatowskiej w 1808 roku rezydencja została zaniedbana.

Pałac został uszkodzony podczas Powstania listopadowego. W 1840 roku pałac wraz z zabudowaniami został wydzierżawiony na fabrykę włókienniczą przez Christiana Augusta Moesa. W 2 poł. XIX wieku pałac przebudowano i dobudowano do niego przybudówki. W rękach rodziny Moes zabudowania pozostały pałacowe do 1915 roku, gdy podczas I wojny światowej zniszczono pałac, pawilony i oficyny.

Po zniszczeniach wojennych pałac przeszedł w 1930 roku wraz z innymi zabudowaniami na własność szpitala i niezabezpieczony popadał w coraz większą ruinę, którą zaczęto rozbierać w 1933 roku (rozebrano oficyny, zachodni pawilon i XIX wieczne partie boczne pałacu).

W 1956 roku zapadła decyzja władz wojewódzkich o odbudowie zabytku i rekonstrukcji parku. Od 1973 roku w pałacu znajduje się Muzeum Wnętrz Pałacowych, które jest oddziałem Muzeum Podlaskiego w Białymstoku.


Pałac Branickich - to miejsce nie posiada jeszcze przewodnika. Jeśli znasz to miejsce, to tutaj możesz napisać przewodnik.