Kościół św. Barbary w Częstochowie

Kościół św. Barbary i św. Andrzeja Apostoła w Częstochowie, znany bardziej jako Kościół św. Barbary – zabytkowy, rzymskokatolicki kościół parafiany znajdujący się u zbiegu ulic św. Barbary i św. Augustyna, ok. 1 km na południe do Jasnej Góry.

Kościół św. Barbary i św. Andrzeja Apostoła w Częstochowie, znany bardziej jako Kościół św. Barbary – zabytkowy, rzymskokatolicki kościół parafiany znajdujący się u zbiegu ulic św. Barbary i św. Augustyna, ok. 1 km na południe do Jasnej Góry.

Historia i opis zabytku

W XV i XVI wieku w Częstochowie znajdowały się dwie kaplice św. Barbary. W 1643 jedna z nich opisywana była jako "stojąca pod Jasną Górą".

Zespół budynków został wzniesiony w latach 1637-1643 z inicjatywy o. Andrzeja Gołdonowskiego OSPPE. Były to: jednonawowy, późnorenesansowy kościół i klasztor przeznaczony na nowicjat pauliński. 14 maja 1643 r. kościół został konsekrowany przez bpa Jana Madalińskiego. W 1660 wzniesiono nad zakrystią oratorium zakonne (kaplica św. Anny) połączone na piętrze z klasztorem krytym gankiem. Po rozbudowie, w XVIII w. kościół stał się trójnawowy, bazylikowy. Od strony północnej znajduje się wieża, w górnej części cylindryczna, zakończona hełmem z pokryciem z blachy miedzianej. Od frontu w niszach znajdują się rzeźby z XIX i XX wieku (autorzy: F. Staniszewski i J. Proszowski).

Plebania, która dawniej pełniła funkcję klasztoru, połączona jest za pomocą arkadowego przejścia z kaplicą św. Anny. Została zbudowana na planie kwadratu, z wewnętrznym wirydarzem, środkowy korytarz prowadzi dawnych cel zakonników.

Neobarokowy ołtarz główny z 1882 r. posiada obraz św. Barbary ze srebrną cyzelowaną i trybowaną sukienką. Przy tęczy i w nawach bocznych kościoła znajdują się późnobarokowe ołtarze z 1747 r. wyposażone w obrazy z przełomu XIX i XX wieku (sygnatura J. Grott). Poza tym w zachodniej nawie znajduje się chrzcielnica z dębnickiego marmuru, a także szafka drewniana na oleje, zdobiona płaskorzeźbą Chrzest Chrystusa (1747 r.). W prezbiterium zlokalizowana jest XVII-wieczna ambona z wizerunkami czterech ewangelistów. Nad nią znajduje się kopuła z figurą Maryi z dzieciątkiem Jezus. Po prawej stronie prezbiterium jest późnobarokowa (z elementami rokokowymi) kaplica św. Michała Archanioła.

Miejsce związane z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej. W 1430 został po sprofanowaniu przez rabusiów porzucony przy źródle, w którym później go obmyto. Początkowo przy cudownym źródełku stał krzyż, obecnie znajduje nad nim się barokowa kaplica św. Barbary z I połowy XVIII w.