Jezioro Zdworskie

Jezioro Zdworskie – jezioro w woj. mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Łąck, leżące na terenie Pojezierza Gostynińsko-Włocławskiego, w pobliżu miejscowości Gąbin. Jest to zbiornik rynnowy. Z uwagi na małą głębokość jest to zbiornik polimiktyczny. Jest największym jeziorem województwa mazowieckiego.

Jezioro Zdworskie – jezioro w woj. mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Łąck, leżące na terenie Pojezierza Gostynińsko-Włocławskiego, w pobliżu miejscowości Gąbin. Jest to zbiornik rynnowy. Z uwagi na małą głębokość jest to zbiornik polimiktyczny. Jest największym jeziorem województwa mazowieckiego.

Dane morfometryczne

Powierzchnia zwierciadła wody według różnych źródeł wynosi od 327,5 ha do 352,8 ha.

Zwierciadło wody położone jest na wysokości 79,0 m n.p.m. Średnia głębokość jeziora wynosi 2,3 m, natomiast głębokość maksymalna 5,4 mlub 8,8 metra.

Na podstawie badań przeprowadzonych w 1987 roku wody jeziora zaliczono do III klasy czystości.

Ekologia

Jezioro Zdworskie jest zbiornikiem w dużym stopniu zdegradowanym, o wodach zeutrofizowanych. Jedną z przyczyn degradacji jeziora było ograniczenie jego zasilania przez ciek Wielka Struga, którego wody uchodziły do poziomu wodonośnego pod zbiornikiem. Doprowadziło to w roku 2003 do znacznego obniżenia poziomu wody w jeziorze, co podczas upałów wywołało masowe śnięcie ryb żyjących w tym jeziorze. Polimiktyczny charakter zbiornika i inne czynniki, takie jak wysoka koncentracja związków azotu w wodzie, prowadzą także do masowych zakwitów sinic. W związku z dużym znaczeniem rekreacyjnym tego zbiornika, w obliczu jego degradacji, rozpoczęto w roku 2004 działania renaturyzacyjne, mające poprawić stan jeziora. W tym celu:

• uszczelniono ciek Wielka Struga oraz doprowadzono do zbiornika wodę rurociągiem melioracyjnym;
• wykasza się trzcinę celem zmniejszenia masy organicznej ulegającej w wodzie rozkładowi;
• zainstalowano w zbiorniku fitobariery obsadzone makrofitami, których zadaniem jest filtrowanie wody z soli biogennych, m.in. wnoszonych do jeziora wraz z wodami Wielkiej Strugi; bariery mają też służyć jako matecznik do rozwoju małża racicznicy, mającego duże możliwości odfiltrowania zawiesiny z wody;
• rozpoczęto oddzielny eksperyment polegający na wprowadzeniu specjalnego podłoża z racicznicą;
• ułożono w jeziorze bariery ze słomy, mające zapobiegać rozwojowi sinic.

Działania te mają zapobiec obniżaniu się poziomu wody w zbiorniku, ograniczyć dopływ biogenów do jeziora oraz zredukować zakwity sinic.

W przyszłości podjęte mają być kolejne działania, których celem będzie poprawa stanu Jeziora Zdworskiego. Renaturyzacja jeziora jest wynikiem "Porozumienia w sprawie renaturyzacji jezior w gminie Łąck", podpisanego 8 września 2004 roku pomiędzy gminą Łąck a Zarządem Województwa Mazowieckiego, Wojewodą Mazowieckim, WIOŚ, Zarządem Powiatu w Płocku, Nadleśnictwem Łąck, Agencją Nieruchomości Rolnych, Miastem Płock, Gminą Gąbin i Zarządem PZW.