Zamek Księcia Henryka

Zamek w Staniszowie, Zamek Księcia Henryka (niem. Heinrichsburg) – zamek myśliwski wybudowany w 1806 r. na górze Grodna, najwyższym szczycie Wzgórz Łomnickich. W latach 2015-2016 remontowany, powstała w tym czasie klatka schodowa prowadząca na wieżę.

Zamek w Staniszowie, Zamek Księcia Henryka (niem. Heinrichsburg) – zamek myśliwski wybudowany w 1806 r. na górze Grodna, najwyższym szczycie Wzgórz Łomnickich. W latach 2015-2016 remontowany, powstała w tym czasie klatka schodowa prowadząca na wieżę.

Położenie

Zamek położony jest na styku miejscowości Staniszów na styku trzech miejscowości Staniszów, Marczyce i Sosnówka, zgodnie z Księgami Wieczystymi położony w Staniszowie wsi w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie jeleniogórskim, w gminie Podgórzyn, 9 km od miasta Jelenia Góra, na terenie Wzgórz Łomnickich, w pobliżu uzdrowiska Cieplice. Do zamku prowadzą szlaki turystyczne: żółty z Sosnówki (20 min.) i Staniszowa (30 min.) oraz niebieski z Marczyc (20 min.).

Obiekt, obecnie w stanie ruiny, wraz z wzniesieniem wchodziły w skład istniejącego tu parku krajobrazowego, którego centrum był pałac w Staniszowie. Staniszów wielokrotnie w trakcie wieków przechodził z rąk do rąk. W XVII panami na włościach były rodziny: von Reinbinitz, Mohrenthal, von Smettau. Henrietta von Smettau poślubiwszy księcia Henryka XXXVIII von Reuss wniosła Staniszów jako wiano ślubne. Dobra staniszowskie były własnością rodziny von Reuss do końca 1945 r. Obecnie obiekt w rękach prywatnych. Udostępniony od maja do października w godzinach 10.00-17.00

Na Grodnej górze wzniesiono ok. roku 1806 wieżę w formach neogotyckich, która była schronem myśliwskim i wieżą widokową. W roku 1842 obiekt przebudowano do kształtu obecnie widocznego. Forma neogotycka pałacu była w tamtych czasach niezwykłe modna, była wyrazem sentymentalnego upodobania do komponowania miejsc nastrojowych, pełnych poetyckiej symboliki. Powstanie wieży prawdopodobnie wynikało z zazdrości Henryka von Reuss w stosunku do rodowego zamku Chojnik Schaffgotschów.

W pobliżu zamku występują gniazda na belki wykute w skałce położonej na północ od ruin będące pozostałością jakiejś budowli. W latach 80-tych archeolodzy znaleźli tu kilkanaście odłamków naczyń ceramicznych z XIII wieku.

Po odbudowie schodów udostępniona została wieża zamkowa (30 kwietnia 2016r.).

Opis obiektu

Obiekt na planie kwadratu. Murowany z cegły i dużych nieregularnych bloków kamiennych. Bryła zwarta, masywna od strony północno-wschodniej okrągła wieża. W narożu północno-zachodnim narożniku ulokowano przyporę. Obiekt nakryty był dwuspadowym dachem. Ściany północna i południowa zwieńczone trójkątnymi szczytami z blankami. Na elewacjach otwory okienne o różnych rozmiarach i formach i zwieńczeniach: łukami odcinkowymi, Tudorów, w wieży otwory szczelinowe. Do wnętrza prowadziły schody znajdujące się po stronie zachodniej. Wnętrze składało się z dwóch pomieszczeń. Pomieszczenia przekryte były sklepieniami. Szyby zamku były malowane.

Obecnie zamek jest w ruinie. Zachowane są ściany obwodowe oraz wieża. Brak przekryć poziomych.