Park Wojciecha Bednarskiego

Park im. Wojciecha Bednarskiego – park miejski o dużej wartości krajobrazowo-historycznej, założony pod koniec XIX w. w prawobrzeżnej części Krakowa – Podgórzu (wówczas samodzielnym mieście). Park położony jest na Krzemionkach Podgórskich w malowniczym zagłębieniu powstałym w wyniku eksploatacji wapieni i na zboczach izolowanego zrębu Bramy Krakowskiej, na wys. 230-240 m n.p.m. Powierzchnia 9,2 ha, wraz z tzw. Zalesieniem 13,5 ha. W pobliżu znajduje się klub sportowy – Korona Kraków. W obrębie parku można wyróżnić dwie części – starsza ma charakter neoklasyczny, nowsza zaś modernistyczny.

Park im. Wojciecha Bednarskiego – park miejski o dużej wartości krajobrazowo-historycznej, założony pod koniec XIX w. w prawobrzeżnej części Krakowa – Podgórzu (wówczas samodzielnym mieście). Park położony jest na Krzemionkach Podgórskich w malowniczym zagłębieniu powstałym w wyniku eksploatacji wapieni i na zboczach izolowanego zrębu Bramy Krakowskiej, na wys. 230-240 m n.p.m. Powierzchnia 9,2 ha, wraz z tzw. Zalesieniem 13,5 ha. W pobliżu znajduje się klub sportowy – Korona Kraków. W obrębie parku można wyróżnić dwie części – starsza ma charakter neoklasyczny, nowsza zaś modernistyczny.

Historia

Park powstał w otoczeniu dawnego, istniejącego od średniowiecza, kamieniołomu (można go więc uznać za przykład rekultywacji obszarów poprzemysłowych) z inicjatywy Wojciecha Bednarskiego, dyrektora szkoły w Podgórzu, działacza społecznego. Oficjalne otwarcie miało miejsce 19 lipca 1896 (dziesięć lat później nazwano go imieniem twórcy). Wkrótce po udostępnieniu, na wzór działalności prowadzonej w Krakowie przez dr. Henryka Jordana, pod opieką instruktorów zaczęto organizować zabawy dla dzieci i młodzieży, odbywały się również ćwiczenia podgórskiego "Sokoła". Park urządzony był częściowo – w południowo-wschodniej części w dalszym ciągu działał kamieniołom. Około 1910 rozpoczęto nasadzenie na sąsiadującym od zachodu terenie gminnym, nazwanym Zalesieniem. Do końca I wojny światowej istniały na terenie parku trzy pomniki: Jana III Sobieskiego, Tadeusza Kościuszki i Adama Mickiewicza.

Po likwidacji kamieniołomu w początkowych lata okresu międzywojennego włączono go do parku, m.in. wykonując schody prowadzące na jego dno, w budynku wagi kamieniołomu tworząc dwa mieszkania dla obsługi parku. W 1937 odsłonięto popiersie założyciela parku, rozbudowano również kompozycję roślinną wokół niego. W czasie II wojny światowej dosadzono pewną liczbę drzew iglastych.

W okresie powojennym zachodziły zmiany w obrębie parku, m.in. w latach 60. wybudowano prowadzące do niego szerokie reprezentacyjne schody. Ostatecznie do parku włączono Zalesienie. Likwidacji uległy zabytkowe elementy wyposażenia, m.in. żeliwne ławki i dwie istniejące wówczas studnie.

Flora parku

W parku rośnie około 100 gatunków drzew i krzewów, wśród nich sosny (czarna i zwyczajna), jesiony, lipy, brzozy, klony, robinie, kasztanowce, pojedyncze okazy dębów, buków i grabów będące pozostałościami pierwotnych zbiorowisk roślinnych i drzewa egzotyczne, m.in.: tulipanowiec amerykański Liriodendron tulipifera, bożodrzew gruczołowaty Ailanthus altissima, orzech czarny Juglans nigra.

Park pełni obecnie funkcję rekreacyjną, głównie dla okolicznych mieszkańców. Mimo pewnego zaniedbania uważany za jeden z najładniejszych parków Krakowa, zwłaszcza ze względu na malownicze położenie.

Bibliografia

Joanna Torowska: Parki Krakowa – część pierwsza. Kraków: Sponta, [2004]. ISBN 8391630609.