Muzeum Wsi Lubelskiej

Muzeum Wsi Lubelskiej w Lublinie gromadzi zabytki architektury drewnianej, murowanej i zbiory etnograficzne z rejonu dawnego województwa lubelskiego; wpisane do Państwowego Rejestru Muzeów.

Muzeum Wsi Lubelskiej w Lublinie gromadzi zabytki architektury drewnianej, murowanej i zbiory etnograficzne z rejonu dawnego województwa lubelskiego; wpisane do Państwowego Rejestru Muzeów.

Historia

W 1960 roku utworzony został w Muzeum Okręgowym w Lublinie Oddział Budownictwa Ludowego. 1 stycznia 1970 oddział został przekształcony w autonomiczne Muzeum Wsi Lubelskiej.

Pierwotnie skansen miał być usytuowany w dzielnicy Kalinowszczyzna na obszarze o powierzchni 12 ha. Jednak ze względu na różne trudności z przejęciem terenu do zagospodarowania w 1975 muzeum otrzymało nowe tereny o powierzchni ok. 27 ha w dzielnicy Sławin przy trasie Lublin - Warszawa.

W maju 1976 rozpoczęte zostały prace przy wiatraku z Zygmuntowa - pierwszym obiekcie przeniesionym na teren muzeum. Otwarcie pierwszego sektora, Wyżyny Lubelskiej, nastąpiło 27 września 1979.

Ze względu na gromadzone zbiory, które pochodzą z różnych krain i są wyraźnie zróżnicowane pod względem fizjograficznym i etnograficznym ekspozycja skansenowska została podzielona na siedem sektorów: Wyżyny Lubelskiej, Roztocza, Powiśla Lubelskiego, Podlasia, Nadbuża oraz sektor dworski i miasteczkowy. W sektorze Wyżyna Lubelska znajdują się następujące obiekty: 1 wiatrak, 1 kuźnia, 1 olejarnia, 1 kapliczka, 1 studnia, 1 ptaszarnia, 1 chałupa wolnostojąca i 4 zagrody chłopskie. W sektorze Roztocze zobaczymy: 1 kuźnię, 1 piwiarnię, 1 cerkiew z dzwonnicą i małym lapidarium cmentarnym, 2 kapliczki, 5 zagród i 2 chałupy wolnostojące. W sektorze dworskim zobaczymy: 2 dwory, 1 czworak, 2 spichlerze, 1 bramę, 1 krzyż i 2 figury. Sektor miasteczko to: 1 kościół z dzwonnicą, duże lapidarium cmentarne z bramą, 1 figura, 1 okólnik, 1 plebania, 1 spichlerz plebański, 1 gołębnik oraz studnia. W sektorze Powiśle zobaczymy: 2 kapliczki, 1 pień dębu z krzyżem, 6 zagród, 2 brogi na siano oraz 1 dwór mieszczący biura muzeum. W sektorze Podlasie mamy 1 remizę.

W sektorze Roztocza można podziwiać między innymi cerkiew greckokatolicką z Tarnoszyna zaś w sektorze dworskim od stycznia 2001 we dworze z Żyrzyna z połowy XVIII wieku uruchomiona została ekspozycja dworu średniozamożnego ziemianina. Od czerwca 2001 w sektorze Powiśla można odbyć rejs po stawie dawnymi wiślanymi jednostkami pływającymi: pychówką, batem i promem. W sektorze Podlasia dostępna jest remiza strażacka z Bedlna. Ekspozycja odzwierciedla wyposażenie Ochotniczej Straży Pożarnej w Bedlnie z 1936.

8 września 2002 na terenie skansenu konsekrowany został XVII-wieczny kościół z Matczyna, który wraz ze plebanią z Żeszczynki i spichlerzem z Wrzelowca jest zaczątkiem muzealnego sektora Miasteczko.

11 października 2005 roku w wyniku podpalenia spłonęła część zabytkowej zabudowy skansenu (spłoneła stodoła i część obory w jednej zagrodzie).

W 2011 na terenie skansenu trwała rekonstrukcja miasteczka sprzed II wojny światowej, z ratuszem, posterunkiem policji, lodziarnią i domem żydowskiego cadyka.