Synagoga Alte Szil w Łodzi – główna synagoga łódzkiej gminy żydowskiej, znajdująca się przy ulicy Wolborskiej 20. Była jedną z najbardziej okazałych synagog – zarówno w Łodzi, jak i w całej Polsce.
Synagoga została zbudowana w latach 1863-1871, według projektu Jana Karola Mertschinga, na miejscu starej drewnianej synagogi. Została przebudowana w 1893 roku według projektu Adolfa Zeligsona. Podczas II wojny światowej hitlerowcy ograbili i podpalili synagogę, stało się to w nocy z 10 na 11 listopada 1939 roku.
W części parku, położonej niedaleko miejsca, w którym stała synagoga, w 1995 roku umieszczono pomnik Dekalogu, przedstawiający Mojżesza trzymającego dwie kamienne tablice z dziesięciorgiem przykazań. Znajduje się tam również tablica upamiętniająca zniszczoną przez hitlerowców synagogę.
Murowany budynek bożnicy wzniesiono na planie prostokąta. Posiadał cechy kilku stylów: bizantyjskiego, neomauretańskiego i neoromańskiego. Była to jedna z najciekawszych synagog w Łodzi i Polsce, swoją formą i wystrojem bardzo różniąca się od typowej zabudowy Łodzi. |