Stary Cmentarz w Łodzi – to jedna z najważniejszych nekropolii Łodzi. Cmentarz jest trójwyznaniowy – podzielony stosownie do wyznań na następujące części: katolicką (11 ha), ewangelicką (9 ha) i prawosławną (niespełna 1 ha).
HistoriaCmentarz założony w 1855, znajduje się przy zbiegu ulic Ogrodowej i Srebrzyńskiej.
Od 1995, cyklicznie pierwszego listopada, prowadzona jest kwesta na rzecz ratowania zabytków Cmentarza. Od tej pory uratowano i odnowiono już kilkadziesiąt obiektów cmentarza. Inicjatorem tej akcji był Wojciech Słodkowski (dziennikarz łódzkiej telewizji), który prowadził ją co roku do 2012 . Zbiórkę teraz organizuje, po swoim powstaniu w 1999 Towarzystwo Opieki nad Starym Cmentarzem któremu od początku przewodniczył nieżyjący już Stanisław Łukawski (nestor łódzkich przewodników).
W roku 2009 powstał film dokumentalny Nekropolis. Łódzkie trójprzymierze cieni w reżyserii Andrzeja B. Czuldy o Cmentarzu Starym, historii Łodzi i najwybitniejszych postaciach tworzących to miasto w okresie fabrykanckim, a pochowane na tej trójwyznaniowej nekropolii. GrobowceZnajdują się tu mauzolea łódzkich rodów fabrykanckich - Grohmanów, Geyerów, Kunitzerów, Kindermannów. Najokazalszym z nich w części ewangelickiej jest neogotyckie mauzoleum wystawione w latach 1885–1888 według projektu Edwarda Lillpopa i Józefa Piusa Dziekońskiego zwane Kaplicą Scheiblerów, w której pochowany jest Karol Scheibler. Nad częścią katolicką dominuje neorenesansowe mauzoleum rodziny Heinzlów, wzniesione w latach 1899–1904, w której jako pierwszy spoczął Juliusz Heinzel. W prawosławnej części nekropolii pochowani są przede wszystkim rosyjscy urzędnicy carscy i żołnierze; znajduje się tam mauzoleum Gojżewskich – kaplica Zmartwychwstania Pańskiego, należąca do łódzkiej parafii prawosławnej św. Aleksandra Newskiego. Ponad 200 znajdujących się tutaj grobowców zostało wpisanych do rejestru zabytków.
Niektóre groby na Starym Cmentarzu- Grób małego dziecka śpiącego na poduszce
- Kaplica Scheiblera
- Kaplica Heinzlów
- Grobowiec Ernsta Leonhardta
- Mauzoleum Gojżewskich
- zbiorowa mogiła harcerek z 15 ŁDH, które utonęły 18 lipca 1948 na jeziorze Gardno
Niektóre znane osoby pochowane na Starym Cmentarzu- Joanna Agacka-Indecka (1964–2010) – część katolicka
- Ira Aldridge (1807–1867) – część ewangelicka
- Ludwik Anstadt (1841–1902) – część ewangelicka
- Hanna Bedryńska (1924–2009)
- Alfred Biedermann (1866–1936) – część ewangelicka
- Robert Biedermann (1836–1899) – część ewangelicka
- Zbigniew Bielski (1946–1998) – część katolicka
- Bohdan Bejze (1929–2005) – część katolicka
- Zbigniew Chmielewski (1926–2009) – część katolicka
- Mieczysław Cieślar (1950–2010) – część ewangelicka
- Marjan Cynarski (1880-1927) – część katolicka
- Jan Dylik (1905–1973) – część katolicka
- Anna Dylikowa (1912–2000) – część katolicka
- Julian Dziedzina (1930–2007) – część katolicka
- Karol Rajmund Eisert (1865-1935) - część ewangelicka
- Wojciech Frykowski (1936-1969) - część katolicka
- Gustaw Geyer (1844–1893) – część ewangelicka
- Emil Geyer (1848–1910) – część ewangelicka
- Ludwik Geyer (1805–1869) – część ewangelicka
- Henryk Grohman (1862–1939) – część ewangelicka
- Ludwik Grohman (1826–1889) – część ewangelicka
- Marian Grotowski (1882–1951) – część katolicka
- Juliusz Heinzel (1834–1895) – część katolicka
- Piotr Hertel (1936–2010) – część katolicka
- Konrad Jażdżewski (1908–1985) – część katolicka
- Karol Jonscher (1850–1907) – część ewangelicka
- Zofia Keppe (1921-2000) – część ewangelicka
- Jadwiga Kędzierzawska (1929-2012) – część katolicka
- Franciszek Kindermann (1837–1915) – część ewangelicka
- Leopold Kindermann – część ewangelicka
- Jan Kopałka (1914–1999) – część katolicka
- Piotr Kon (1865–1937) – część ewangelicka
- Wacław Konopka (1881–1938) – część katolicka
- Michał Kuna (1923–1994) – część ewangelicka
- Juliusz Kunitzer (1843–1905) – część ewangelicka
- Ija Lazari-Pawłowska (1921–1994) – część prawosławna
- Ernst Leonhardt (1840-1917) – część ewangelicka
- Stefan Linke (1898–1918) – część ewangelicka
- Zygmunt Lorentz (1894-1943) - część katolicka
- Mieczysław Łętowski (1902-1951) - część katolicka
- Stanisław Łukawski (1912–2003) – część katolicka
- Jan Moll (1912–1990) – część katolicka
- Barbara Marta Nazdrowiczówna ps. Wiewiórka (1929-1944) - część katolicka
- Alicja Napiórkowska (1894–1982) – część katolicka
- Aleksander Napiórkowski (1890–1920) – część katolicka
- Leon Niemczyk (1923–2006) – część katolicka
- Andrzej Ostoja-Owsiany (1931–2008) – część katolicka
- Jan Petersilge (1830–1905) – część ewangelicka
- Józef Pilarski (1893–1972) – część katolicka
- Wojciech Pilarski (1921–1988) – część katolicka
- Stefan Pogonowski (1895–1920) – część katolicka
- Robert Rembieliński (1894–1975) – część katolicka
- Stefan Rogowicz (1891–1946) – część katolicka
- Andrzej Rosicki (1814–1904) – część katolicka
- Aleksy Rżewski (1885-1939) - część katolicka (mogiła symboliczna)
- Karol Scheibler (1820–1881) – część ewangelicka
- Igor Sikirycki (1920–1985) – część katolicka
- Stefania Skwarczyńska (1902–1988) – część katolicka
- Władysław Strzemiński (1893–1952) – część katolicka
- Józef Texel (1841-1904) - część katolicka
- Alfred Wiłkomirski (1873–1950) – część katolicka
- Feliks Żukowski (1904–1976) – część katolicka
|