Stacja Wodociągowa Zawada

Zabytkowa Stacja Wodociągowa Zawada w Karchowicach przy ul. Bytomskiej 6, to kompleks wodociągowy udostępniony do zwiedzania, który od 19 października 2006 znajduje się na trasie Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego.

Zabytkowa Stacja Wodociągowa Zawada w Karchowicach przy ul. Bytomskiej 6, to kompleks wodociągowy udostępniony do zwiedzania, który od 19 października 2006 znajduje się na trasie Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego.

Historia

Rozwój przemysłu wydobywczego na terenie Górnego Śląska w drugiej połowie XIX wieku spowodował stały spływ wód do wyrobisk górniczych. Deficyt wody w ujęciach powierzchniowych, zmusił władze pruskie do poszukiwań nowych źródeł wody pitnej. W 1874 roku wykonano pierwsze odwierty w okolicach wsi Zawada i Karchowice, a kilka lat później w tym miejscu wykonano studnię o głębokości 215 m. Budowę wodociągu rozpoczęto w latach 1894-1895 i wzniesiono budynki administracyjne, stację pomp oraz kotłownię parową. W latach 1927-1929 nastąpiła przebudowa hali maszyn i kotłowni. Dodatkowo wybudowano warsztat, łaźnię, garaże, magazyn, budynek straży pożarnej i komin. Wszystkie obiekty stacji wodociągowej wybudowano w stylu modernistycznym.

W latach 1968-1969 w związku z elektryfikacją zakładu wszystkie urządzenia parowe zostały wyłączone.

W 1991 r. zespół wodociągu „Zawada” został wpisany do rejestru zabytków pod numerem A/1424/91.

Stan obecny

Stacja wodociągowa wraz z zabytkowym oraz współczesnym (działającym) wyposażeniem jest obecnie udostępniona do zwiedzania. W ceglanym budynku pompowni z 1929 r. znajdują się między innymi:

• tłokowy zespół pompowy o wydajności 11m3/min
• turbozespół pompowy o wydajności 25m3/min
• dwustopniowa turbina wysokiego ciśnienia z 1928 r.
• agregat pompowy z 1923 r.
• sprężarki parowe