Plac Wolności – centralny plac Łodzi, położony u północnego wylotu ul. Piotrkowskiej. Wytyczony został w 1823 roku jako rynek zakładanej wówczas osady sukienniczej "Nowe Miasto", na skrzyżowaniu traktu Piotrkowskiego biegnącego z północy na południe i ul. Średniej (obecnie Pomorska i Legionów) biegnącej ze wschodu na zachód. Nadano mu kształt regularnego ośmiokąta foremnego. Dla odróżnienia od pierwotnego rynku Łodzi, położonego ok. 450 m na północ, był nazywany Nowym Rynkiem.
Później północny odcinek traktu Piotrkowskiego, od Placu do ul. Północnej został przemianowany na ul. Nowomiejską, zaś ulica wychodząca na zachód otrzymała nazwę Konstantynowskiej. "Nowe Miasto" otaczały z czterech stron: ulice Zachodnia, Północna, Wschodnia i Południowa.
W centrum placu usytuowano miejskie targowisko. Przy placu w 1827 roku stanął budynek Ratusza Miejskiego, oraz kościół ewangelicki Św. Trójcy (pierwsze reprezentacyjne budynki Łodzi). W 1857 roku powstał budynek szkoły powiatowej (obecnie muzeum). W 1898 roku na Nowy Rynek dotarła komunikacja tramwajowa, a targowisko zostało przekształcone w reprezentacyjny plac miasta.
Rynek został przemianowany na Plac Wolności w chwili odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918. W roku 1930, pośrodku placu, stanął pomnik Tadeusza Kościuszki. Po aneksji Łodzi przez III Rzeszę niemieckie okupacyjne władze Łodzi zburzyły pomnik 11 listopada 1939, a plac przemianowały na Freiheitsplatz, a w 1940 na Deutschlandplatz.
Pomnik odbudowany został w identycznym kształcie w roku 1960.
Plac jest punktem odniesienia w numeracji łódzkich ulic. | 
