Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny

0

Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wyszonkach Kościelnych – rzymskokatolicka parafia położona w diecezji łomżyńskiej (Dekanat Szepietowo). Mieści się w Wyszonkach Kościelnych.

Czytaj dalej

Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wyszonkach Kościelnych – rzymskokatolicka parafia położona w diecezji łomżyńskiej (Dekanat Szepietowo). Mieści się w Wyszonkach Kościelnych.

Historia

2 stycznia 1464 r. rodzeni bracia Paweł – dawny sędzia, Stefan i Wielisław Wyszyńscy, dziedzice w Wyszonkach, w pow. brańskim ufundowali kościół parafialny pw. Nawiedzenia NMP, św. Leonarda.

Według innych źródeł kościół ufundowali sami Pierzchałowie. Jeden z nich – Paweł z Wyszoniek, był sędzią ziemskim brańskim i supraskim (1438-1444). To właśnie on wraz ze swymi braćmi Szczepanem i Wielisławem wystawił 2 stycznia 1464 r. dokument fundacyjny kościoła parafialnego pw. Zwiastowania NMP i św. Leonarda w Wyszońkach. Na jego plebana został wybrany prezentowany ks. Jan „de Białowoły”(?), kapłan diecezji łuckiej. Pleban Jan z Wyszoniek występował jeszcze raz na dokumencie z 1480 r.

Prezbiterowi, pobożnemu Andrzejowi z Białowołów, nadali 2 włóki w Wyszonkach, położone w trzech miejscach. Dwie płosie od rzeczki Łosianki aż do lasów Klukowo, inne dwa pola, pospolicie zwane płosie, na wprost tego kościoła aż do rzeki Nur, w trzecim miejscu dwie płosie na Świętej Wyspie, pospolicie zwanej Ostrowy (in Sancta Insula vulgaliter Ostrowy), przy granicy Jana Warhela i Wojciecha. Ponadto prezbiter otrzymał 2 morgi łąki obok Świętej Wyspy – od Pawła, dawnego sędziego, a 2 inne morgi łąki na Bielach koło Mostka – od Stefana i Wielisława, karczmę koło szkoły. Poświętne w Wyszonkach zaczynało się od drogi, czyli gościńca, ciągnęło się do uschniętej lipy stojącej nad rzeką Łosianką, prosto do włóki Pawła, dalej granicą gruntów Pawła sędziego, aż do Strugi i razem tak Pawła jak i plebana granica biegła środkiem rzeki pospolicie zwanej Strugą. 12 kwietnia 1632 r. dołączył swoją fundację Piotr Kostro, dziedzic na Wyszonkach Kościelnych, Wyszonkach Błoniu itd. Obdarzył on ówczesnego rektora i jego następców, plebanów kościoła w Wyszonkach, należącymi do niego nieruchomości (wyłączając z tego młyn wodny) położonymi w Wyszonkach Kościelnych i Wyszonkach Błoniu. Liczne nadania parafian pochodziły z XVII i XVIII w. 17 maja 1717 r. w Urzędzie Grodzkim w Brańsku małżonkowie Marcin Ogonowski, pisarz ziemski i grodzki zambrowski i jego żona Wiktoria z Hryniewickich, dziedzice na dobrach Wyliny Ruś i Wyszonki Klukowo, zapisali kościołowi w Wyszonkach Kościelnych sumę 500 zł pol. Obowiązana ją była wpłacić proboszczowi wyszyńskiemu córka Ogonowskich – Cecylia Godlewska, pisarzowa łomżyńska.

W 1888 r. wsie należące do parafii Wyszonki, której obszar w części należał do gminy Klukowo, a w części do gminy Piekuty, zamieszkiwało 3087 katolików (1503 mężczyzn i 1584 kobiety). W gminie Klukowo znajdowały się: Wyszonki Błonie 233, dwór Wyszonki Klukówek 103, folw. Klukówek 107, Kostry Podsędkowięta 248, Kostry Stare 161, Kostry Śmiejki 179, Wyszonki Nagórki 83, Wyszonki Piechacze 39, Warele Filipowicze 71, Warele Nowe 180, Warele Stare 124, Wyszonki Włosty 49, Wyszonki Wojciechy 175, Wyszonki Wypychy 243, Wyszonki Kościelne 108, Zalesie Stare103, w gminie Piekuty: Mień 56, Kostry Litwa 155, Kostry Noski 193, Wyszonki Posele 79, Wyliny Ruś 150, folw. Wyliny i Chorążyce 135, Zalesie Nowe 137.

Obecny kościół został wzniesiony w latach 1899-1904 wg projektu arch. Franciszka Przecławskiego. Wieże zostały zniszczone w 1944 r. odbudowane 1950.

Według innych źródeł obecny kościół został wybudowany w latach 1904-1912.


Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny - to miejsce nie posiada jeszcze przewodnika. Jeśli znasz to miejsce, to tutaj możesz napisać przewodnik.