Jaskinia Kasprowa Niżnia

Jaskinia Kasprowa Niżnia – jaskinia położona u podnóża Zawratu Kasprowego w Dolinie Kasprowej w Tatrach Zachodnich.

Jaskinia Kasprowa Niżnia – jaskinia położona u podnóża Zawratu Kasprowego w Dolinie Kasprowej w Tatrach Zachodnich.

Opis jaskini

Jaskinia Kasprowa Niżnia jest jedną z łatwiej dostępnych jaskiń w Tatrach. Do wnętrza prowadzi duży, nisko położony otwór, który w okresie obfitych opadów lub roztopów staje się wypływem krasowym. Znajduje się on niemalże w samym korycie Kasprowego Potoku. Z tego względu, a także z powodu licznych stawków i syfonów, Kasprowa Niżnia jest odwiedzana przeważnie zimą, gdy poziom wód nieco się obniża. Charakterystyczne dla tej jaskini są także liczne progi skalne wymagające użycia liny. Od Sali Rycerskiej jaskinia dzieli się na dwa zasadnicze ciągi: jeden względnie suchy (z Partiami Krakowskimi, kończący się Partiami Sylwestrowymi) i drugi „mokry” z wieloma syfonami o łącznej długości 657 m i najdłuższym w Polsce Syfonem Warszawiaków (333 m). Właśnie ze względu na często występujące i łatwo dostępne syfony wypełnione przejrzystą wodą, jaskinia jest często wykorzystywana w celach treningowych dla nurkowania jaskiniowego.

Legendy związane z jaskinią

Geolog Ludwik Zejszner przytoczył w swojej pracy z 1849 r., zatytułowanej Podhale i północna pochyłość Tatrów, opowieść, którą usłyszał od jednego z góralskich przewodników. Mówi ona o niedobrej suce utopionej w stawie przez juhasów z Hali Gąsienicowej. Kilka dni po tym zdarzeniu miała ona zostać znaleziona w „Dziurze za polaną” (chodzi o Jaskinię Kasprową Niżnią) przez owego przewodnika szukającego tam złota. Opowieść ta dobrze obrazuje kierunek spływu wód, Jaskinia Kasprowa Niżnia bowiem rzeczywiście odwadnia Dolinę Gąsienicową. Kolejna legenda związana z jaskinią (choć przez Sabałę skojarzona z Wypływem spod Pisanej) opowiada o tajemniczym, długim i niezmiernie pięknym podziemnym jeziorze, po którym pływa szczerozłota kaczka, w Noc Świętojańską znosząca diamentowe jajko, dlatego jedno z miejsc w jaskini nosi nazwę Gniazdo Złotej Kaczki.

Historia poznania

Ze względu na łatwo dostępny otwór jaskinia była znana od dawna. Oprócz wcześniej wspomnianej wzmianki z 1849 r. kolejna pochodzi od Gotfryda Ossowskiego z 1882 r. Opis wstępnych partii jaskini zamieścił pięć lat później Jan Gwalbert Pawlikowski w swoim artykule. Kolejne wzmianki z ówczesnych przewodników również nie zawierają większej ilości szczegółów. W 1913 r. Mariusz Zaruski, Tadeusz Korniłowicz i Józef Oppenheim odkryli górne piętro jaskini i nazwali zamulony syfon Gniazdem Złotej Kaczki. Dalej dotarł w 1921 r. Mieczysław Świerz wraz z towarzyszami, odkrywając Salę Rycerską. Korytarze odgałęziające się z tej komory penetrował Dering. W późniejszym okresie kolejnych odkryć dokonali bracia Tadeusz i Stefan Zwolińscy (w latach 1924–1925). Następnie jaskinia była eksplorowana w 1951 przez nowo powstałe Koło Jaskinioznawcze przy Zarządzie Oddziału PTTK w Zakopanem i krakowskich grotołazów w latach 1952–1956. Osiemnastoosobowa wyprawa krakowska, która miała miejsce w dniach od 1 do 5 lutego 1956 r., odkryła blisko 200 m nowych korytarzy. Łączna długość korytarzy jaskini wzrosła w ten sposób do nieco ponad 1800 m, co dało jej wówczas drugie miejsce na liście najdłuższych jaskiń Polski. Drobnych odkryć dokonano jeszcze podczas dokumentowania jaskini w 1978 i 1981. Znaczną część syfonów poznano podczas nurkowań w latach 1996 i 2002.