Cmentarz Abrahama

0

Podgórski Cmentarz żydowski nowy zwany także Cmentarzem Abrahama – kirkut znajdujący się w Krakowie w dzielnicy XIII, w Podgórzu przy ulicy Abrahama 3.

Cmentarz zajmuje powierzchnię kilku hektarów i obecnie nie znajduje się na nim żaden nagrobek.

Czytaj dalej

Podgórski Cmentarz żydowski nowy zwany także Cmentarzem Abrahama – kirkut znajdujący się w Krakowie w dzielnicy XIII, w Podgórzu przy ulicy Abrahama 3.

Cmentarz zajmuje powierzchnię kilku hektarów i obecnie nie znajduje się na nim żaden nagrobek.

Historia

W okresie międzywojennym krakowska gmina żydowska borykała się z problemem braku miejsca na podległych jej cmentarzach. W związku z tym w 1932 roku zakupiono obszerny teren pod nowy cmentarz w dzielnicy Podgórze przy ulicy Abrahama 3. Od nazwy ulicy wzięła się tradycyjna nazwa nekropolii.

Wkrótce przystąpiono do budowy monumentalnego, bardzo nowoczesnego na owe czasy, domu przedpogrzebowego, którego projektantem był architekt, Adolf Siódmak. Cmentarz graniczył z inną żydowską nekropolią, na której chowano Żydów, z gminy podgórskiej.

Podczas II wojny światowej cmentarz ulegał stopniowej dewastacji. W 1942 roku na terenie nekropolii założono obóz koncentracyjny KL Plaszow. Praktycznie wszystkie macewy i nagrobki użyto do utwardzenia dróg i na podmurówki baraków.

W domu pogrzebowym urządzono stajnie dla koni i bydła oraz chlew. W międzyczasie, w budynku tym pracownicy krakowskiej gminy żydowskiej próbowali ukryć przedmioty liturgiczne z synagog, w tym zabytkowe zwoje Tory. Wkrótce jednak, rzeczy te wpadły w ręce hitlerowców i zostały wywiezione oraz częściowo zniszczone. Wraz z likwidacją obozu budynek został wysadzony w powietrze.

Po zakończeniu wojny cmentarz stał opuszczony i stopniowo niszczał. W 1946 roku rozebrano do fundamentów ruiny domu przedpogrzebowego, które można podziwiać do dnia dzisiejszego. Niedawno cmentarz został uporządkowany. Obecnie należy do Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie.

Na cmentarzu, w 2004 roku, staraniem Fundacji Edukacji Kulturowej i Ekologicznej, postawiono replikę znajdującej się tutaj przed wojną macewy Sary Schenirer. Napis na macewie, w tłumaczeniu na język polski, brzmi:

TU SPOCZYWA KOBIETA SKROMNA I SPRAWIEDLIWA
PANI SARA SCHENIRER CÓRKA R. BECALELA SCHENIRER
ŻONA RABINA R. ICCHAKA LANDAUA
MATKA W IZRAELU ZAŁOŻYCIELKA SZKOŁY W BET JAAKOW...
PRACOWAŁA DLA BOGA W RADOŚCI
ZAWSZE MIAŁA BOGA PRZED SOBĄ...
ZMARŁA W WIECZÓR SZABATU 26 DNIA PIERWSZEGO MIESIĄCA ADAR 5695
NIECH JEJ DUSZA ZAWIĄZANA BĘDZIE W WĘZŁY ŻYCIA.
MACEWA ODNOWIONA W ROKU 5763


Cmentarz Abrahama - to miejsce nie posiada jeszcze przewodnika. Jeśli znasz to miejsce, to tutaj możesz napisać przewodnik.