Nowy cmentarz żydowski

0

Nowy cmentarz żydowski – kirkut znajdujący się przy ulicy Miodowej 55, na terenie krakowskiego Kazimierza.

Cmentarz został założony w 1800 roku na gruncie kupionym przez gminę żydowską od augustianów. W 1836 roku teren cmentarza powiększono o dalszy kawałek zakupiony od zakonników. Podczas II wojny światowej cmentarz był zamknięty, a najcenniejsze pomniki zostały sprzedane przez Niemców kamieniarzom. Po zakończeniu wojny inż. Stending odnalazł w Płaszowie wiele nagrobków i znów umieścił je na cmentarzu. W 1957 roku przeprowadzono uporządkowanie terenu ze środków Joint Distribution Committee. 24 marca 1999 cmentarz oraz dom przedpogrzebowy z 1903 roku został wpisany do rejestru zabytków.

Cmentarz ma powierzchnię ok. 4,5 ha, posiada ceglaną halę przedpogrzebową, lapidarium, pomnik oraz 10000 nagrobków (najstarszy z 1809 roku). Na terenie cmentarza jest wiele płyt upamiętniających śmierć Żydów zabitych podczas II wojny światowej.

Czytaj dalej

Nowy cmentarz żydowski – kirkut znajdujący się przy ulicy Miodowej 55, na terenie krakowskiego Kazimierza.

Cmentarz został założony w 1800 roku na gruncie kupionym przez gminę żydowską od augustianów. W 1836 roku teren cmentarza powiększono o dalszy kawałek zakupiony od zakonników. Podczas II wojny światowej cmentarz był zamknięty, a najcenniejsze pomniki zostały sprzedane przez Niemców kamieniarzom. Po zakończeniu wojny inż. Stending odnalazł w Płaszowie wiele nagrobków i znów umieścił je na cmentarzu. W 1957 roku przeprowadzono uporządkowanie terenu ze środków Joint Distribution Committee. 24 marca 1999 cmentarz oraz dom przedpogrzebowy z 1903 roku został wpisany do rejestru zabytków.

Cmentarz ma powierzchnię ok. 4,5 ha, posiada ceglaną halę przedpogrzebową, lapidarium, pomnik oraz 10000 nagrobków (najstarszy z 1809 roku). Na terenie cmentarza jest wiele płyt upamiętniających śmierć Żydów zabitych podczas II wojny światowej.

Pochowani

Rabini

  • Chaim Arie Leibusz Horowitz (zm. 1904) – rabin Krakowa.
  • Aleksander Sender Herszel Landau (zm. 1856) – rabin Krakowa.
  • Cwi Hirsz Dawid ha-Lewi (zm. 1831) – rabin Krakowa.
  • Josef Nechemia Kornitzer (zm. 1933) – rabin Krakowa.
  • Szymon Schreiber (zm. 1883) – rabin Krakowa.
  • Ozjasz Thon (zm. 1936) – rabin synagogi Tempel i poseł na Sejm II Rzeczypospolitej.

Cadykowie i chasydzi

  • Aron Elimelech Szneur Zalman z Krosna (zm. 1923) – cadyk.
  • Aron Epstein (zm. 1881) – cadyk.
  • Kalonimus Kalman Epstein (zm. 1832) – cadyk.
  • Szlomo Zalman z Wielopola (zm. 1857) – cadyk.
  • Samuel Teitelbaum (zm. 1888) – rabin Gorlic.

Dajani

  • Mosze Jaakow Dembitzer (zm. 1863) – dajan Krakowa.
  • Pinchas Elijahu Dembitzer (zm. 1920) – dajan Krakowa.
  • Abraham Golds (zm. 1825) – dajan Krakowa.
  • Abraham Jener (zm. 1876) – dajan Krakowa.
  • Jehuda Liber Korngold (zm. 1811) – dajan Krakowa.
  • Akiba Kornitzer (zm. 1892) – dajan Krakowa.
  • Samuel Kornitzer (zm. 1941) – dajan Krakowa.
  • Saul Rafael Landau (zm. 1854) – dajan Krakowa.
  • Icchak Cwi Hirsz Lemler (zm. 1824) – szames, darszan i dajan w synagodze Izaaka.
  • Mosze Elijahu Neimenc (zm. 1838) – dajan Krakowa.
  • Meszulam Feiwel Stern (zm. 1837) – dajan Krakowa.

Pozostałe osoby

  • Ignacy Akerman (zm. 2007) – działacz społeczności żydowskiej.
  • Aleksander Ameisen (zm. 1961) – lekarz, szachista.
  • Zofia Ameisenowa (zm. 1967) – profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, kustosz Biblioteki Jagiellońskiej.
  • Izaak Bauminger (zm. 1930) – przemysłowiec, działacz społeczności żydowskiej.
  • Róża Berger (zm. 1945) – ofiara antyżydowskich zamieszek na Kazimierzu.
  • Daniel Dawid Bertram (zm. 2009) – ostatnia w Krakowie osoba wywodząca się z rodu kapłańskiego.
  • Jehuda Birnbaum (zm. 1917) – prezes krakowskiej gminy żydowskiej.
  • Karol Buczyński (zm. 1981) – adwokat.
  • Ruth Buczyńska (zm. 2012) – adwokat.
  • Maria Bujańska (zm. 1999) – pisarka, poetka i pianistka.
  • Jakub Drobner (zm. 1896) – lekarz i uczestnik powstania styczniowego.
  • Maria Einhorn-Susułowska (zm. 1998) – psycholog kliniczna.
  • Irena Fessel (zm. 2008) – tłumaczka, chemiczka, pracownik naukowy.
  • Maksymilian Fiszgrund (zm. 1978) – dziennikarz, działacz społeczności żydowskiej.
  • Abram Fogel (zm. 1984) – kantor synagogi Remuh.
  • Jerzy Gert (zm. 1969) – dyrygent i kompozytor.
  • Mieczysław Goldsztajn (zm. 2001) – neurolog.
  • Jan Goślicki (zm. 2006) – eseista, tłumacz.
  • Maurycy Gottlieb (zm. 1879) – malarz.
  • Henryk Halkowski (zm. 2009) – historyk, publicysta i tłumacz.
  • Chaim Hanft (zm. 1951) – malarz, rzeźbiarz, metaloplastyk, ilustrator książek.
  • Czesław Jakubowicz (zm. 1997) – prezes Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie.
  • Maciej Jakubowicz (zm. 1979) – prezes Kongregacji Wyznania Mojżeszowego w Krakowie.
  • Nesanel Kichler (zm. 1983) – działacz ruchu robotniczego.
  • Ignacy Krieger (zm. 1889) – fotograf, jeden z pionierów fotografii w Polsce.
  • Józef Kwiatek (zm. 1910) – działacz socjalistyczny i dziennikarz.
  • Stanisław Lack (zm. 1909) – poeta, myśliciel, krytyk literacki i teatralny.
  • Abraham Lesman (zm. 1984) – rzezak, ostatni kantor synagogi Tempel.
  • Aron Marcus (zm. 1916) – współtwórca ortodoksyjnego syjonizmu.
  • Artur Markowicz (zm. 1934) – malarz i grafik.
  • Józef Oettinger – profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  • Maria Orwid (zm. 2009) – lekarz-psychiatra.
  • Szymon Platner (zm. 1994) – ostatni żydowski mieszkaniec Brzeska.
  • Ferdynand Rajchman (zm. 1999) – filolog klasyczny.
  • Maksymilian Rose (zm. 1937) – neurolog, neuroanatom i psychiatra.
  • Józef Rosenblatt – profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  • Ignacy Rosenstock (zm. 1935) – działacz sportowy, sędzia piłkarski, współzałożyciel i pierwszy redaktor naczelny "Przeglądu Sportowego".
  • Szymon Samelsohn (zm. 1881) – prezes krakowskiej gminy żydowskiej.
  • Józef Sare (zm. 1929) – architekt, wiceprezydent Krakowa, poseł na Sejm Krajowy.
  • Mieczysław Staner (zm. 2003) – pisarz i wykładowca.
  • Samuel Tilles (zm. 1937) – adwokat, przewodniczący gminy żydowskiej w Krakowie.
  • Jonatan Warschauer (zm. 1880) – lekarz, dobroczyńca biednych Żydów.
  • Maurycy Wiener (zm. 1990) – adwokat, przewodniczący krakowskiego oddziału TSKŻ.
  • Renata Zisman (zm. 1999) – pianistka, pedagog.

Groby symboliczne

Na cmentarzu znajduje się wiele symbolicznych grobów i tablic pamięci upamiętniających osoby zamordowane podczas II wojny światowej oraz osoby, które zostały pochowane na innych cmentarzach:

  • Maurycy Allerhand (zm. 1942) – prawnik, profesor Wydziału Prawa Uniwersytetu Lwowskiego.
  • Mordechaj Gebirtig (zm. 1942) – poeta i pieśniarz ludowy.
  • Zofia Jasińska-Filipowska (zm. 2003) – aktorka teatralna.
  • Rafał Landau (zm. 1941) – prezes gminy żydowskiej w Krakowie.
  • Wanda Ładniewska-Blankenheimowa (zm. 1995) – rzeźbiarka.
  • Chris Schwarz (zm. 2007) – fotograf, założyciel Muzeum Galicja.
  • Leon Sternbach (zm. 1940) – filolog klasyczny i bizantynista.
  • Henryk Vogler (zm. 2005) – pisarz i krytyk literacki.

Linki zewnętrzne


Nowy cmentarz żydowski - to miejsce nie posiada jeszcze przewodnika. Jeśli znasz to miejsce, to tutaj możesz napisać przewodnik.