Wieża Ariańska

0

Grobisko ariańskie w Krynicy (nazywane także Wieżą Ariańską, Arianką, czopem lub Grobiskiem) – jeden z nielicznych w Polsce grobów piramidalnych, najprawdopodobniej jeden z najstarszych, znajdujący się niedaleko miejscowości Krynica, w powiecie krasnostawskim. Zbudowany najprawdopodobniej w I połowie XVII wieku przez podkomorzego chełmskiego, arianina Pawła Orzechowskiego.

Czytaj dalej

Grobisko ariańskie w Krynicy (nazywane także Wieżą Ariańską, Arianką, czopem lub Grobiskiem) – jeden z nielicznych w Polsce grobów piramidalnych, najprawdopodobniej jeden z najstarszych, znajdujący się niedaleko miejscowości Krynica, w powiecie krasnostawskim. Zbudowany najprawdopodobniej w I połowie XVII wieku przez podkomorzego chełmskiego, arianina Pawła Orzechowskiego.

Historia

Ze względu na fakt, że Orzechowski był arianinem, nie mógł zostać pochowany na cmentarzu katolickim. Z tego powodu zdecydował się na zbudowanie sobie grobowca znajdującego się w odosobnieniu, o oryginalnej formie. Tam prawdopodobnie został pochowany po śmierci, która miała miejsce 21 marca 1612. Być może w pobliżu grobiska znajdował się niewielki ariański cmentarz.

Z 1867 pochodzi relacja wspominająca o przekazie, według którego

W 1890 Oskar Kolberg wspominał o skarbach rzekomo ukrytych w grobisku:

Lokalizacja

Budowla znajduje się na tzw. Górze Ariańskiej - pagórze wapiennym o wysokości nieco ponad 287 m n.p.m., porośniętym młodym lasem sosnowym. Ulokowane jest mniej więcej w połowie drogi pomiędzy Krasnymstawem a Rejowcem, na zachód od drogi wojewódzkiej nr 812, w niewielkiej odległości na północ od miejscowości Krupe. Grobisko jest jednym z elementów żółtego Szlaku Ariańskiego.

Obiekt nie jest obecnie widoczny z szosy do Rejowca (i dalej do Chełma). Inaczej było jeszcze w latach 60. XX wieku - znajdował się on wówczas na bezleśnym wzgórzu i górował nad okolicą.

Wygląd i konstrukcja

Murowana budowla na planie kwadratu o boku 7,35 m, zwieńczona piramidą o wysokości ok. 15 metrów (sześcian zwieńczony ostrosłupem). Łączna wysokość obiektu to ok. 20 metrów. Wykonana z kamienia uzupełnionego cegłą. Jest częściowo otynkowana. Posiada wewnętrzną kryptę. Do środka prowadzi otwór wejściowy, wyposażony w kratę. Na trzech ścianach budowli znajdują się okrągłe otwory pełniące funkcję okien. Piramida posiada także drugie wejście, do niedawna znajdujące się poniżej poziomu gruntu. Być może wiedzie ono do pomieszczeń piwnicznych. Oryginalne zwieńczenie piramidy jest obecnie przechowywane w Muzeum Regionalnym w Krasnymstawie. Grubość fundamentów to 150 cm, a ścian - 80 cm. Sklepienie o konstrukcji kolebkowo-krzyżowej, spływające na narożne pilastry.

Z 1869 pochodzi następujący opis budowy grobiska:

Obiekt uszkodzony podczas II wojny światowej, został poddany restauracji w latach 1956-1957. Wraz z Górą Ariańską został uznany za pomnik przyrody nieożywionej w 1983.


Wieża Ariańska - to miejsce nie posiada jeszcze przewodnika. Jeśli znasz to miejsce, to tutaj możesz napisać przewodnik.