Park dworski Waldekówka

0

Park dworski „Waldekówka” w Racławicach – zabytkowy park dworski o charakterze założenia krajobrazowego mieszczący się przy ul. Zielonej w Racławicach koło Niska w województwie podkarpackim. Stanowi fragment terytorium Doliny Dolnego Sanu (obszaru Natura 2000). Nazwa „Waldekówka” pochodzi od rodziny Waldecków, którzy od 1917 do 1944 roku byli właścicielami tego terenu.

Czytaj dalej

Park dworski „Waldekówka” w Racławicach – zabytkowy park dworski o charakterze założenia krajobrazowego mieszczący się przy ul. Zielonej w Racławicach koło Niska w województwie podkarpackim. Stanowi fragment terytorium Doliny Dolnego Sanu (obszaru Natura 2000). Nazwa „Waldekówka” pochodzi od rodziny Waldecków, którzy od 1917 do 1944 roku byli właścicielami tego terenu.

Historia

Park dworski powstał w XIX wieku, bądź na początku XX wieku jako założenie krajobrazowe wykorzystujące walory przyrodnicze obszaru przylegającego do starorzecza Sanu. Teren wchodził w skład majątku ziemskiego o powierzchni 14,5 ha, będącego własnością Maksymiliana Franckego. Dobra te odkupił 30 kwietnia 1917 roku Mieczysław Waldeck wywodzący się z rodziny ziemiańskiej.

Park dworski, dwór i zabudowania gospodarcze łącznie z folwarkiem znajdowały się w rękach Waldecków do 1944 roku. Majątek został znacjonalizowany dopiero w 1949 roku. Dwór, który przekształcono w siedzibę stacji sanitarno-epidemiologicznej, wraz z otaczającym go parkiem ulegał postępującej dewastacji. W 1995 roku zespół dworsko-parkowy odzyskał Ryszard Waldeck-Ostromęcki, po czym odsprzedał go z braku środków na prace renowacyjne. Obecnym właścicielem obiektu jest Maciej Bielówka.

Walory przyrodnicze parku

Na terytorium parku znajduje się starorzecze Sanu zwane „Waldekówką” ze stanowiskami grzybieni białych i grążeli żółtych. Część terenu porasta bagienny las olszowy. Na obszarze występują ponadto zmiennowilgotne łąki trzęślicowe, zbiorowiska szuwarowe (w tym turzycowiska) i ciepłolubne murawy ostnicowe.

Bytują tutaj dwa gatunki dzięcioła objęte ścisłą ochroną gatunkową: dzięcioł zielony i czarny. Przypuszcza się, że na terenie starorzecza „Waldekówka” możliwa jest pomyślna reintrodukcja kotewki orzecha wodnego.

Zachowały się resztki starodrzewu, w tym dwa okazy pomnikowe: dąb szypułkowy o obwodzie pnia 390 cm i wysokości 23 m oraz klon zwyczajny o obwodzie pnia 320 cm i wysokości 19,5 m.

Dwór

Piętrowy dwór powstał na przełomie XIX i XX wieku. Składał się z korpusu o prostokątnej bryle i odchodzącej od niego prostopadle przybudówki. Narożniki obiektu podkreślały lizeny, a podział pomiędzy parterem i piętrem wyznaczał gzyms kordonowy. Główne wejście opatrzone było werandą z tarasem ogrodzonym balustradą, nad którym znajdowała się płaskorzeźba Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus w formie tonda. Obiekt stanowił letnią rezydencję Marii i Mieczysława Waldecków. Po II wojnie światowej mieściła się w nim stacja sanitarno-epidemiologiczna. Budynek został wyeksploatowany i znacznie zniszczony przez państwowych użytkowników. Dwór rozebrano ze względu na zły stan techniczny.

Obecny właściciel wybudował nowy obiekt nawiązujący do architektury dworskiej wraz z zabudowaniami gospodarczymi. Nie stanowi kopii nieistniejącego dworu.


Park dworski Waldekówka - to miejsce nie posiada jeszcze przewodnika. Jeśli znasz to miejsce, to tutaj możesz napisać przewodnik.