Muzeum Regionalne im. Adama Fastnachta

Muzeum Regionalne im. Adama Fastnachta w Brzozowie – muzeum w Brzozowie.

Mieści się w budynku b. ratusza. Patronem muzeum jest Adam Fastnacht, badacz historii Sanoka i Ziemi Sanockiej, kustosz Ossolineum.

Muzeum Regionalne im. Adama Fastnachta w Brzozowie – muzeum w Brzozowie.

Mieści się w budynku b. ratusza. Patronem muzeum jest Adam Fastnacht, badacz historii Sanoka i Ziemi Sanockiej, kustosz Ossolineum.

Historia

Muzeum zostało otwarte 17 marca 1980 roku dzięki staraniom Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, z inicjatywy Jerzego Adamskiego. Około 500 zgromadzonych wówczas eksponatów pochodziło z istniejącego od połowy lat sześćdziesiątych muzeum społecznego. 30 maja 1981 roku udostępniono zwiedzającym pierwszą stałą wystawę poświęconą historii i kulturze ludowej regionu brzozowskiego. Od 1987 roku patronem placówki jest historyk średniowiecza, Adam Fastnacht, którego rękopisy, dotyczące prac nad słownikiem historyczno-geograficznym ziemi sanockiej w średniowieczu, należą do zbiorów muzealnych. Od 1995 roku muzeum jest samorządową jednostką kultury gminy Brzozów.

Eksponaty muzealne składają się głównie z regionalnych pamiątek historycznych, etnograficznych i artystycznych. Do najstarszych należą krzemienne i kamienne toporki oraz siekierki z okresu neolitu (4,5-1,7 tys. lat p.n.e.) odkryte w trakcie prac wykopaliskowych w okolicach Brzozowa. W muzeum przechowywane są także dokumenty, dotyczące miasta Brzozowa, z XVII-XVIII wieku, takie jak: księga wójtowsko-ławnicza z drugiej połowy XVII wieku oraz opis granic Brzozowa z 1748 roku. Wystawa, dotycząca historii miasta w XIX wieku, składa się z wyrobów rzemieślniczych, na przykład, fajki z przełomu XIX/XX wieku, oraz wyrobów z drewna (gruszy, wrzośca i wiśni). W muzeum zaprezentowany jest także warsztat grzebieniarski Jana Fala – ostatniego grzebieniarza w Brzozowie. Do zbiorów z zakresu sztuki należą przede wszystkim rzeźby miejscowych artystów: Stanisława Adamczaka ze Zmiennicy, Marka Dudy z Izdebek, Stanisława Konieczki z Humnisk, Antoniego Laska z Humnisk, Anieli Orłowskiej z Przysietnicy, Romana Sokalskiego z Humnisk, Marka Szpiecha z Hłudna, Piotra Worońca z Brzozowa.

XX-wieczną historię miasta i regionu brzozowskiego odtwarzają takie wystawy jak: rekonstrukcja salonu mieszczańsko-inteligenckiego oraz izby chłopskiej z pierwszej połowy XX wieku, a także salonik literacko-artystyczny (malarstwo, rzeźba, publikacje) i stała wystawa Miasto dwóch religii, przedstawiająca historię Brzozowa w okresie międzywojennym. Dziejom brzozowskich Żydów poświęcona została stała ekspozycja Z domu Judy... Żydzi w Brzozowie.

Muzeum w Brzozowie posiada własne wydawnictwo. Tematyka wydawanych publikacji dotyczy zarówno regionu, jak i całego kraju. Na dorobek naukowy składają się m.in.: dzieła Adama Fastnachta Słownik historyczno-geograficzny ziemi sanockiej w średniowieczu, cz. 1-2 oraz Sanok. Materiały do dziejów miasta do XVII wieku, publikacje naukowe dotyczące historii polskiego przemysłu naftowego, miejscowości w Polsce południowo-wschodniej, biografie i wspomnienia, sprawozdania pokonferencyjne, przewodniki turystyczne, wydawnictwa okazjonalne, publikacje związane z działalnością wystawienniczą, periodyki. Od grudnia 1991 roku muzeum wydaje społeczno-kulturalny miesięcznik regionalny Wiadomości Brzozowskie. Za działalność wydawniczą muzeum brzozowskiemu przyznano w 1988 roku pierwsze miejsce w kategorii wydawnictw nieseryjnych w II Ogólnopolskim Konkursie Wydawniczym PTTK oraz pierwsze miejsce w trzeciej edycji tegoż konkursu za opublikowanie sześciu książek w latach 1989-1990.