” | Kościół św. Idziego – zabytkowy kościół rzymskokatolicki dominikanów, znajdujący się przy ulicy Grodzkiej 67 w Krakowie obok Wawelu .
Według tradycji został on wybudowany w końcu XI w. przez księcia Władysława Hermana jako dziękczynienie po urodzeniu się jego syna Bolesława Krzywoustego, które mieli zawdzięczać modłom i darom zanoszonym do prowansalskiego opactwa St. Gilles. Pod obecnym kościołem gotyckim nie odnaleziono jednak żadnych reliktów romańskich, a trudno oczekiwać, iż świątynia fundowana z takich powodów, byłaby drewniana. Z tego powodu część badaczy skłania się ku przypuszczeniu, że pierwotnie wezwanie św. Idziego nosił dzisiejszy kościół św. Andrzeja, a pierwszym budynkiem na tym miejscu była świątynia gotycka.
Kościół gotycki został zbudowany w pierwszej połowie XIV w. Początkowo znajdował się pod patronatem benedyktynów, potem dominikanów. Z czasem budowla obrosła szeregiem XVII- i XVIII-wiecznych przybudówek, z których dużą część rozebrano w XIX w. Około roku 1905 Rada Miejska Miasta Krakowa - w ramach architektonicznego porządkowania ulic miasta - podjęła decyzję o wyburzeniu znajdujących się w złym stanie zabytkowych obiektów przylegających do kościoła, co doprowadziło do głośnego sporu ze środowiskiem miłośników zabytków Krakowa. Sprzeciw zgłosili m.in.: Stanisław Wyspiański, Leon Wyczółkowski, Konstanty Laszczka, Stanisław Tomkiewicz, Jerzy Mycielski, Marian Sokołowski, Józef Muczkowski, Leonard Lepszy, Klemens Bąkowski i Stanisław Krzyżanowski. Zatarg został zażegnany, dzięki interwencji Helferta, prezydenta Najwyższej Komisji Centralnej w Wiedniu, który pismem z dn. 24 listopada 1905 r. wywarł nacisk na prezydenta Krakowa i spowodował w konsekwencji uchylenie uchwały Rady Miejskiej. Prawdopodobnie był to też efekt zakulisowych działań prof. hr. Mycielskiego, którego łączyła przyjaźń z nastepcą tronu arcyksięciem Franciszkiem Ferdynandem. Ostatecznie więc częściowo zburzono otaczające kościół rudery, pozostawiając jedynie XVIII-wieczny dom z dachem łamanym. Wtedy też powstały podcienia łączące ów dom z kościołem. Stojące w sąsiedztwie świątyni od strony ul. Grodzkiej dwie duże kamienice zostały zburzone z polecenia władz niemieckich podczas okupacji, w ramach urbanistycznego "porządkowania" przez okupanta otoczenia Wawelu.
Kościół jest ceglany, ma bardzo prostą, jednonawową formę. Wewnątrz znajdują się stalle z różnobarwnych marmurów, wapienia pińczowskiego, piaskowca i alabastru. Jest to pozostałość po nagrobku św. Jacka z jego kaplicy w kościele dominikanów (wykonanym w XVI w. przez Jana Michałowicza z Urzędowa). W tęczy znajduje się późnogotycki krucyfiks, na sklepieniu herby Tęczyńskich z XVI wieku. Kościół został odremontowany pod kierownictwem o. Adama Studzińskiego w latach 80. XX wieku.
Przy wyjściu z kościoła widnieje brązowa tablica z 1987 roku upamiętniająca przysięgę krakowskich harcerzy złożoną w roku pielgrzymki do ojczyzny Jana Pawła II.
Na placu przed kościołem znajduje się Krzyż Katyński (1990). |
