Kościół Podwyższenia Świętego Krzyża

Kościół Podwyższenia Świętego Krzyża w Brzezinach - gotycka świątynia murowana, należąca do rzymskokatolickiej Parafii Podwyższenia Świętego Krzyża w Brzezinach, w województwie łódzkim.

Kościół Podwyższenia Świętego Krzyża w Brzezinach - gotycka świątynia murowana, należąca do rzymskokatolickiej Parafii Podwyższenia Świętego Krzyża w Brzezinach, w województwie łódzkim.

Historia

Kościół został zbudowany w 1. poł. XIV wieku. Wzniesiono go z cegły, w stylu gotyckim.

W renesansie miała miejsce pierwsza poważniejsza przebudowa kościoła - wzniesiono m.in. kaplice Lasockich i Miedziaków - piękne mauzolea z katakumbami. Wyposażenie do kaplic jak i całego kościoła sprowadzono z Krakowa.

W 1515 roku dobudowana została Kaplica Matki Bożej Różańcowej - na wzór kaplicy Zygmunta w Katedrze Wawelskiej.

Ostatnią dobudowana kaplicą jest Kaplica Świętego Krzyża z 1619 roku.

W połowie XIX wieku kościół zamknięto, gdyż jego konstrukcja była poważnie uszkodzona. Po odbudowie świątynia została poświecona 30 października 1853 roku i służy do dziś społeczności katolickiej w Brzezinach.

Kościół

Architektura

Kościół pw. Podwyższenia Świętego Krzyża jest kościołem murowanym, jednonawowym, z niskim prezbiterium. Przy prezbiterium do świątyni przylega piętrowa zakrystia i mała kruchta.

Pierwotnie wzniesiony w stylu gotyckim, po licznych przebudowach stanowi mieszankę gotyku, renesansu i baroku.

Warta uwagi jest zwłaszcza renesansowa kaplica Lasockich, w której znajduje sie rodzinne mauzoleum. Górująca nad nią kopuła z latarnią wzorowana była na Bazylice św. Piotra w Rzymie.

Wyposażenie

Zachowało się wiele cennych elementów wyposażenia świątyni, jak np.:

• w kościele:
  • barokowe organy z XVII w.
  • gotycka rzeźba Chrystus w Ogrojcu (ok. 1500 r.)
  • płaskorzeźba Ukrzyżowanie (XVI-XVII w.)
  • XVII-wieczny krucyfiks
  • dzwon z 1641 r.
  • trzy kropielnice - w tym dwie gotyckie
  • rokokowy konfesjonał (XVII w.)
  • srebrny relikwiarz w kształcie krzyża z herbem Brzezin i datą 1628
  • rzeźba św. Mikołaja z Bari (XVI w.)
  • XVII-wieczna monstrancja wieżyczkowa
• w kaplicach Lasockich i Miedzianków
  • rzeźby nagrobkowe z XVI i XVII wieku
  • płyta nagrobkowa Stanisława i Zofii Lasockich - dzieło Giovanniego Ciniego ze Sieny.