Cmentarz wojenny nr 278 - Jadowniki Podgórne

Cmentarz wojenny nr 278 - Jadowniki Podgórne – cmentarz z I wojny światowej znajdujący się we wsi Jadowniki w województwie małopolskim, w powiecie brzeskim, w gminie Brzesko. Jest jednym z 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W VIII okręgu brzeskim cmentarzy tych jest 52.

1. ↑ Roman Frodyma: Galicyjskie cmentarze wojenne. Tom III. Bochnia-Limanowa-Brzesko. Rewasz, 1998. ISBN 83-85557-52-0.

Cmentarz wojenny nr 278 - Jadowniki Podgórne – cmentarz z I wojny światowej znajdujący się we wsi Jadowniki w województwie małopolskim, w powiecie brzeskim, w gminie Brzesko. Jest jednym z 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W VIII okręgu brzeskim cmentarzy tych jest 52.

Położenie

Znajduje się na cmentarzu parafialnym, naprzeciwko kościoła, po drugiej stronie drogi. Stanowi oddzielną kwaterę znajdującą się przy głównej alejce cmentarza.

Historia

Pochowano tutaj żołnierzy armii austro-węgierskiej i rosyjskiej, którzy zginęli w walkach na okolicznych terenach w dniach 20-21 listopada 1914. Był to okres porażek armii austriackiej, która pod naporem wojsk rosyjskich została wyparta, a Rosjanie obsadzili tereny wzdłuż linii kolejowej Przemyśl - Kraków i posunęli się na południe aż po linię kolejową Nowy Sącz – Limanowa - Mszana Dolna. Ogółem na cmentarzu w Jadownikach pochowano 77 żołnierzy, z nazwiska znanych jest 2. Wśród nich jest:

• 67 żołnierzy armii austro-węgierskiej
• 10 żołnierzy armii rosyjskiej.

Opis cmentarza

Cmentarz zbudowano na planie prostokąta. Głównym elementem ozdobnym są trzy zwrócone w stronę alejki cmentarza betonowe ściany pomnikowe zwieńczone dużymi, również betonowymi krzyżami. Dwa krzyże są jednoramienne typu austriackiego, jeden dwuramienny typu rosyjskiego. Na środkowej ścianie jest duży napis w języku niemieckim, nad nim zamontowano tabliczkę z tłumaczeniem na język polski: 1914. Nie martwcie się że nasze usta zamilkły. Nasze groby powinny mówić do was o miłości do ojczyzny. T. M. Z. J. Ogrodzenie cmentarza stanowią solidne betonowe słupki, pomiędzy którymi zawieszono masywne żelazne łańcuchy. Żołnierzy pochowano w zbiorowych mogiłach, teren nad nimi stanowi równy, wykoszony trawnik.

Losy cmentarza

Austriacy budowali cmentarze wojenne jeszcze w czasie wojny, gdy po zwycięskiej bitwie pod Krakowem i bitwie pod Limanową wyprali Rosjan z tych terenów i front przesunął się dalej na wschód. Miały być one miejscem patriotycznych spotkań. Po II wojnie ranga cmentarza w świadomości społeczeństwa i ówczesnych władz jednak zmalała. Cmentarz ulegał w naturalny sposób niszczeniu. Dopiero w latach 80. zaczęła narastać świadomość potrzeby ochrony.

Cmentarz w Jadownikach zachowany jest w dobrym stanie. Został odnowiony, zamontowano tabliczkę z tłumaczeniem napisu na język polski, przed ścianami pomnikowymi zasadzono ozdobne rośliny.