Zamek w Barwałdzie

0

Zamek w Barwałdzie – nieistniejący już średniowieczny zamek rycerski w Barwałdzie Górnym w powiecie wadowickim w województwie małopolskim.

Czytaj dalej

Zamek w Barwałdzie – nieistniejący już średniowieczny zamek rycerski w Barwałdzie Górnym w powiecie wadowickim w województwie małopolskim.

Historia

Zamek w Barwałdzie, położony na szczycie góry Żar (527 m n.p.m.), nazywanej również Górą Włodkową lub Zamczyskiem, strzegł w XIV wieku wschodnich granic Księstwa Oświęcimskiego, którego władcy byli lennikami królów Czech; po przeciwnej stronie granicy, w ziemi krakowskiej, należącej do królów Polski, stał zamek w Lanckoronie.

Na podstawie źródeł historycznych wiadomo, że zamek w Barwałdzie został zbudowany w połowie XIV wieku przez księcia oświęcimskiego Jana I Scholastyka. W źródłach pisanych pierwszy raz pojawia się w 1440 r. Początkowo mieli tu swoją rezydencję Skrzyńscy herbu Łabędź, lennicy książąt oświęcimskich, trudniący się rozbojem jako tzw. rycerze rabusie. Oprócz zamku w Barwałdzie Skrzyńscy posiadali również zamki w Żywcu.

W XV wieku zamek w Barwałdzie i zamki w Żywcu przeszły w ręce Komorowskich herbu Korczak. W drugiej połowie lat 70. XV wieku roku warownie te zostały zniszczone w wyniku akcji wojsk króla Kazimierza Jagiellończyka skierowanej przeciwko Komorowskim; sprzyjali oni królowi Węgier Maciejowi Korwinowi, który sprzymierzył się z zakonem krzyżackim przeciwko Polsce, toteż kontrolowane przez nich zamki w Barwałdzie, Żywcu i Szaflarach stały się zagrożeniem dla Rzeczypospolitej.

Według relacji Jana Długosza akcję militarną przeciwko Komorowskim przeprowadził w 1477 roku starosta krakowski i wojewoda sandomierski Jakub z Dębna; trwała ona siedem tygodni i uczestniczyły w niej wojska zaciężne oraz artyleria. Zamek w Barwałdzie poddał się oblegającym, po czym Kazimierz Jagiellończyk kazał go zburzyć i zrównać z ziemią; w opisie Długosza znajduje się wzmianka, że zamek ten "murem wyniosłym i położeniem nader obronnym był ubezpieczony".

Według tradycji kamienie pochodzące z rozbiórki ruin zamku w Barwałdzie zostały wykorzystane w latach 1616-1617 przez Mikołaja Zebrzydowskiego, fundatora Sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej, do budowy kaplicy św. Marii Magdaleny na górze Żar, obecnie Pustelni Pięciu Braci Polaków z kaplicą św. Magdaleny.

Plan zamku

Zamek w Barwałdzie zbudowano na płaskim szczycie góry na planie wydłużonego owalu o wymiarach 50 metrów na 20 metrów. Warownię otaczał pojedynczy wał ziemny i sucha fosa o głębokości do 10 m; od strony północnej istniał dodatkowy rów obronny. Obecnie na wierzchołku góry Żar zachowały się pozostałości wału ziemnego o wysokości 6 m i fosy oraz resztki fundamentów murów, szczególnie przy wewnętrznej krawędzi majdanu.


Zamek w Barwałdzie - to miejsce nie posiada jeszcze przewodnika. Jeśli znasz to miejsce, to tutaj możesz napisać przewodnik.