Pomnik Karola Świerczewskiego

Pomnik Karola Świerczewskiego – modernistyczny pomnik istniejący od 1975 do 2009 w Poznaniu na Osiedlu Karola Świerczewskiego (obecnie os. ks. Popiełuszki, przy ul. Grochowskiej). Upamiętniał gen. Karola Świerczewskiego Waltera – Budowniczego Polski Ludowej.

Pomnik Karola Świerczewskiego – modernistyczny pomnik istniejący od 1975 do 2009 w Poznaniu na Osiedlu Karola Świerczewskiego (obecnie os. ks. Popiełuszki, przy ul. Grochowskiej). Upamiętniał gen. Karola Świerczewskiego Waltera – Budowniczego Polski Ludowej.

Opis dzieła

Całość założenia (pomnik, tereny zielone, sieć wodno-kanalizacyjną) zaprojektowano na powierzchni 7 140 m². Projektantami bryły pomnika byli Anna Krzymańska i Ryszard Skupin. Centralnym akcentem dość rozległego założenia pomnikowego była 18-metrowa bryła betonu w kształcie rękojeści bagnetu wbitego w ziemię. Towarzyszyły jej dwie stele ze scenami batalistycznymi z życia generała (generał Świerczewski wśród walczących Hiszpanów oraz generał Świerczewski wśród walczącego proletariatu). Na pierwszej był wyryty napis: Rok 1917. Wielka Rewolucja Październikowa / Braterstwo Broni, Przyjaźń, Lenino – Bug – Studzianki – Poznań – Wał Pomorski – Kołobrzeg – Gdańsk – Odra-Nysa – Berlin; na drugiej: Rok 1936. Hiszpania / Polska jest wszędzie gdzie bronią wolności (Józef Sułkowski). Na wysokości 3,10 m zainstalowany był poziomy cokół z elementami rzeźbiarskimi (płaskorzeźby orderów Budowniczy Polski Ludowej, Virtuti Militari, Krzyż Grunwaldu, Krzyż Walecznych).

Na licu pomnika widniał napis Generał Karol Świerczewski – Walter. Budowniczy Polski Ludowej. 1897-1947 oraz cytat z wiersza Władysława Broniewskiego:

Otoczenie pomnika zaprojektował Jan Kopydłowski.

Historia

Pomnik powstał z inicjatywy działaczy społecznych poznańskiego Grunwaldu. W 1968 utworzony został Społeczny Komitet Budowy Pomnika Karola Świerczewskiego w Poznaniu na którego czele stanął Zygmunt Piękniewski (po jego śmierci w 1969 - Zygmunt Węgrzyk). Towarzyszyli mu w Prezydium Komitetu: Jan Dobry, Stanisław Gębczyński, Zenon Werner, Bolesław Usarewicz, Tadeusz Wojciechowski, Marian Jakubowicz, Wacław Głowiński, Czesław Skrzypek. Komitet formalnie działał jako stowarzyszenie.

W styczniu 1975 położono fundamenty pod pomnik. Prace realizowały przedsiębiorstwa miejskie oraz mieszkańcy Grunwaldu w ramach czynów społecznych. Prace ukończono jesienią 1975. Komitet Budowy rozwiązano 29 grudnia 1975.

Odsłonięcie

Na uroczystość odsłonięcia 11 października 1975 przybyli przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej, LWP, przedstawiciele władz szczebla wojewódzkiego i miejskiego, kombatanci i mieszkańcy Poznania. Przemawiali: Józef Cichowlas (członek Egzekutywy KW PZPR, I sekretarz Komitetu Dzielnicowego PZPR Poznań-Grunwald), Władysław Śleboda (prezydent miasta), gen. broni Tadeusz Tuczapski (wiceminister Obrony Narodowej, Główny Inspektor Obrony Terytorialnej). Gen. broni Tadeusz Tuczapski odsłonił pomnik pod którym chwilę później złożono kwiaty i wieńce. Zgromadzona publiczność odśpiewała Międzynarodówkę.

Po uroczystości, w Szkole Podstawowej nr 88 im. Gen. K. Świerczewskiego, odbyło się spotkanie z budowniczymi pomnika połączone z wręczeniem odznaczeń.

Zniszczenie

Całe założenie zburzono 8 czerwca 2009, w godzinach od 7.00 do 16.24, z użyciem ciężkiego sprzętu burzącego i mimo protestów części społeczności lokalnej.

W sąsiedztwie miejsca, gdzie ongiś stał pomnik, znajduje się kościół św. Jerzego.