Czarny Grzbiet

0

Czarny Grzbiet (czes. Obří hřeben, niem. Riesenkamm, 1400-1480 m n.p.m.) – grzbiet górski w Sudetach Zachodnich, w paśmie Karkonoszy.

Czytaj dalej

Czarny Grzbiet (czes. Obří hřeben, niem. Riesenkamm, 1400-1480 m n.p.m.) – grzbiet górski w Sudetach Zachodnich, w paśmie Karkonoszy.

Położenie

Grzbiet położony jest w północno-wschodniej części Karkonoszy, około 4 km na południe od Karpacza. Rozciąga się między Przełęczą pod Śnieżką (1394 m n.p.m.) na zachodzie a Przełęczą Sowią (1164 m n.p.m.) po wschodniej stronie. Szczytową partią grzbietu przechodzi granica między Polską a Czechami. Szczytowe partie po polskiej stronie oraz cała część czeska znajdują się na obszarze Karkonoskiego Parku Narodowego oraz czeskiego Karkonoskiego Parku Narodowego (czes. Krkonošský národní park, KRNAP).

Opis

Czarny Grzbiet jest przedłużeniem Śląskiego Grzbietu i stanowi jedną z części Głównego Grzbietu Karkonoszy. Ciągnie się na długości ok. 3 km od Przełęczy pod Śnieżką po Przełęcz Sowią. Najwyższym wzniesieniem Czarnego Grzbietu, Karkonoszy i całych Sudetów jest Śnieżka, drugim Czarna Kopa (1407 m n.p.m., czes. Svorová hora). Od stożka Śnieżki ciągnie się ku wschodowi (ENE) wyrównany grzbiet z niewielką kulminacją Czarnej Kopy, od której stromo schodzi poprzez Średnią Kopę w kierunku Przełęczy Sowiej. Północne zbocze stromo opada do doliny Łomniczki oraz Sowiej Doliny. Pomiędzy nimi sterczy krótki grzbiet boczny, odchodzący od Czarnej Kopy i usiany skałkami. Ku południowi, od Czarnego grzbietu wybiegają dwa boczne ramiona. Jedno, dłuższe, odchodzi od Śnieżki. Wyróżniają się w nim: Růžová hora, Pěnkavčí vrch i Červený vrch. Drugie, krótsze, odchodzi od Czarnej Kopy. Jego kulminację stanowi Jelení hora. Oba ramiona rozdziela głęboko wcięta dolina Jelení potoku – Jelení důl.

Budowa geologiczna

Czarny Grzbiet zbudowany jest prawie w całości ze skał metamorficznych należących do wschodniej osłony granitu karkonoskiego, głównie z gnejsów i łupków łyszczykowych z wkładkami amfibolitów, łupków kwarcowych i in. Jego kulminacja, Śnieżka zbudowana jest z niezwykle odpornych na wietrzenie hornfelsów, a Czarna Kopa zbudowana jest z łupków łyszczykowych. Z granitu karkonoskiego utworzone są fragmentu północno-zachodnich zboczy Śnieżki.

Rzeźba

Największy wpływ na rzeźbę grzbietu ma jego budowa geologiczna. Odporności na czynniki wietrzenia hornfelsów zawdzięcza swą wysokość Śnieżka. Reszta grzbietu, zbudowana z mniej odpornych skał, jest niższa.

W plejstocenie miało miejsce przemodelowanie grzbietu w warunkach klimatu peryglacjalnego. Rozwinęły się tutaj grunty strukturalne właściwe obszarom polarnym oraz obszerne gołoborza – formy powstałe w wyniku działania procesów peryglacjalnych. Prawdopodobnie w czasie zlodowacenia bałtyckiego nastąpiło przegłębienie górnej partii istniejącej wcześniej doliny Łomniczki przez lokalny lodowiec górski i powstanie Kotła Łomniczki, podcinającego od północnego zachodu zbocza Śnieżki.

Wierzchołki oraz strome zbocza pokrywają rozległe gołoborza, zwłaszcza na północnym zboczu bardzo stromo opadającym ku leżącej 400-500 m niżej dolinie Łomniczki.

Roślinność

Wierzchołek Śnieżki leży w piętrze alpejskim. Występują tu płaty muraw, gołoborza, miejscami lita skała.

Na zboczach na wysokości 1250-1300 m n.p.m. oraz na Czarnej Kopie rosną rozległe płaty kosodrzewiny ze skarłowaciałymi świerkami i jarzębiną.

Jeszcze niżej zbocza porośnięte są górnoreglowymi lasami świerkowymi.

Gospodarka

W przeszłości na zboczach Czarnego Grzbietu w XIX wieku funkcjonowały liczne kopalnie. Wydobywano w nich rudy miedzi, ołowiu oraz złota. Przypominają o tym hałdy i sztolnie.

Turystyka

Na szczycie Śnieżki stoi Obserwatorium Wysokogórskie na Śnieżce z restauracją, kaplica św. Wawrzyńca i kiosk czeskiej poczty, a niżej górna stacja wyciągu krzesełkowego z miejscowości Pec pod Sněžkou.

Szczytem grzbietu wzdłuż granicy prowadzi szlak turystyczny:

– czerwony fragment Głównego Szlaku Sudeckiego prowadzący z Przełęczy pod Śnieżką do Pomezní Boudy i dalej. Przy szlaku czerwonym na wschodnim zboczu Czarnej Kopy położone jest czeskie górskie schronisko turystyczne "Jelenka".
– niebieski, prowadzący z Przełęczy pod Śnieżką Drogą Jubileuszową na Przełęcz Okraj i dalej.

Grzbiet na całym odcinku stanowi widokową trasę.

- zielony, po południowym zboczu, prowadzący trawersem z "Jelenki" pod Śnieżkę

Grzbiet w zimie, przy złych warunkach atmosferycznych bywa niebezpieczny. Zdarzyły się śmiertelne wypadki zaginięcia w zimie 1909 roku nauczyciela z Sobieszowa i uczniów z Jeleniej Góry. Wydarzenie to upamiętniają pomniki.


Czarny Grzbiet - to miejsce nie posiada jeszcze przewodnika. Jeśli znasz to miejsce, to tutaj możesz napisać przewodnik.