Dawny Przytułek dla Niewidomych

Budynek Kołłątaja 9 w Bydgoszczy – zabytkowy budynek służby zdrowia, położony przy ul. Kołłątaja 9 w Bydgoszczy.

Budynek Kołłątaja 9 w Bydgoszczy – zabytkowy budynek służby zdrowia, położony przy ul. Kołłątaja 9 w Bydgoszczy.

Położenie

Budynek znajduje się w Śródmieściu Bydgoszczy, w narożniku ulic: Staszica i Kołłątaja, naprzeciw VI Liceum Ogólnokształcącego.

Historia

Gmach został wzniesiony w latach 1899–1901 według projektu bydgoskiego architekta Karla Bergnera jako przytułek dla niewidomych (niem. Blindenheim).

Inicjatorem budowy obiektu był dyrektor bydgoskiego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Dzieci Niewidomych Anton Wittig. W ówczesnych czasach znaczna część uczniów, po ukończeniu szkoły nie miała żadnych możliwości otrzymania pracy. Nierzadko można było spotkać na ulicach niewidomych żebraków. Często byli to ludzie dobrze przygotowani zawodowo przez bydgoski zakład. Dlatego ówczesny dyrektor Wittig zorganizował Towarzystwo Opieki nad Niewidomymi. Przy jego pomocy w 1901 r. zebrał fundusz na wybudowanie schroniska dla niewidomych w Bydgoszczy, u zbiegu ulic Staszica i Kołłątaja. Schronisko było domem opieki i aż do 1962 r. stanowiło część zakładu. Tu dorośli niewidomi znajdowali opiekę, pracę, poza tym działała tu przez długie lata drukarnia dla niewidomych.

Obecnie w budynku znajduje się Przychodnia „Akademicka” oraz Przychodnia „Śródmieście”.

Architektura

Budynek został wzniesiony w stylu eklektycznym, z użyciem form nawiązujących do manieryzmu niderlandzkiego. Jest jednym z trzech budynków użyteczności publicznej w Bydgoszczy, które posiadają holendersko-manierystyczne cechy elewacji zewnętrznej (obok budynku Dyrekcji Kolei Wschodniej oraz pałacyku Lloyda).

Jest dwukondygnacyjny, z użytkowym poddaszem, podpiwniczony w typie suteren, nakryty dachem dwuspadowym. Posiada ceglane elewacje, zdobione tynkowanym detalem architektonicznym. Niewielkie ryzality zwieńczone są szczytami wolutowymi, ze sterczynami. Okna są ujęte tynkowanymi opaskami i odcinkami gzymsów. Wejście główne znajdujące się w ryzalicie środkowym ujęte jest bogato zdobionym portalem, z pseudodoryckimi kolumnami.