Zamek Piastowski w Opolu

0

Zamek Piastowski w Opolu – zamek na Ostrówku w Opolu, którego budowę rozpoczął w 1217 r. książę Kazimierz I opolski na miejscu wcześniejszego grodu Opolan, rozebrany w latach 1928–1931.

Czytaj dalej

Zamek Piastowski w Opolu – zamek na Ostrówku w Opolu, którego budowę rozpoczął w 1217 r. książę Kazimierz I opolski na miejscu wcześniejszego grodu Opolan, rozebrany w latach 1928–1931.

Średniowiecze

W miejscu, w którym powstał zamek, znajdował się wcześniej gród plemienia Opolan, którego historia sięga VIII wieku. Badania dendrochronologiczne dowodzą, że w czasach panowania Mieszka I zbudowano tu około 985 roku nowy gród w formie tzw. "grodu piastowskiego" (jednocześnie wraz z budową grodów we Wrocławiu i Legnicy). W 1228 roku książę Kazimierz I opolski w miejscu grodu rozpoczął budowę murowanego zamku. W XIII w. zamek był rozbudowywany przez Piastów opolskich, w szczególności przez Bolka I opolskiego w latach 1273-1289. W tym czasie powstało palatium, a w połowie XIV wieku wzniesiono zachowaną do dzisiaj Wieżę Piastowską.

Nowożytność

Zamek był siedzibą Piastów opolskich do śmierci ostatniego przedstawiciela rodu (Jana II Dobrego) w 1532 roku. W 1552 r. w zamku planowała zamieszkać księżna Izabela Jagiellonka, siostra króla polski Zygmunta II Augusta, która otrzymała księstwo opolsko-raciborskie jako zastaw, ale zamek nie nadawał się do zamieszkania. Pod koniec XVI w. zamek został wzbogacony o fortyfikacje, które uczyniły go twierdzą w trakcie wojny 30-letniej. Wskutek oblążeń i późniejszych pożarów stan budynków zamkowych uległ pogorszeniu. Wedle legendy w 1655 r. schronić miał się w nim przed potopem szwedzkim polski król Jan II Kazimierz Waza, jednak w rzeczywistości w związku z tym, że zamek już wtedy popadł w częściową ruinę, monarcha zdecydował się przyjąć zaproszenie grafa Franciszka von Oppersdorffa i zatrzymał się w kamienicy „Pod Lwem”, skąd przeniósł się następnie do zamku Oppersdorffów w Głogówku, gdzie wydał uniwersał wzywający do walki ze Szwedami.

XIX wiek

W XIX w. obiekt stracił charakter obronny – w latach 1838–1855 rozebrano mury zamkowe, zasypano fosę oraz rozebrano budynek, w którym w XVIII w. mieścił się sąd. W 1860 r. zaadaptowano zamek na potrzeby siedziby rejencji opolskiej, poddając go modernizacji. W 1880 r. poddano remontowi wieżę – otynkowano ją i przykryto stożkowatym hełmem. Obszar wokółzamkowy został przekształcony w park zamkowy, który udostępniono mieszkańcom miasta. W latach 1885–1886 przedłużono skrzydło północne do wieży głodowej.

XX wiek

W latach 1904–1906 przebudowano skrzydło północne, a po stronie południowo-zachodniej wzniesiono nowe w stylu neorenesansowym. Dalsze plany modernizacji zostały zarzucone z powodu I wojny światowej.

W latach 1928–1931 na mocy decyzji ówczesnego prezydenta rejencji opolskiej i nadprezydenta prowincji górnośląskiej, dra Alfonsa Proskego, rozebrano zamek w związku z fatalnym stanem technicznym. Dzięki ostrym sprzeciwom mniejszości polskiej w Opolu oraz Związku Polaków w Niemczech udało się powstrzymać jedynie rozbiórkę wieży zamkowej tzw. Wieży Piastowskiej – obecnie symbolu Opola.

W miejscu zamku postawiono biurowiec, nową siedzibę rejencji, zbudowany wedle projektu architekta Friedricha Lehmanna, oddany do użytku w 1934 roku. Przed budową rozpisano konkurs, a wedle założeń każdy z projektów miał uwzględniać pozostawienie wieży. Obiekt ten stanowi jeden z najwspanialszych przykładów architektury modernistycznej w regionie. Biurowiec jest własnością Urzędu Wojewódzkiego, a w jego gmachu swoją siedzibę ma także Urząd Marszałkowski.

Podczas budowy obecnego biurowca odsłonięto ślady średniowiecznego grodu; przeprowadzono wówczas jedynie badania ratownicze, natomiast badania wykopaliskowe przeprowadzono w latach 1948–1968 i 1977–1978. Prace stanowiły ważne odkrycie archeologiczne i pozwoliły na ustalenie najstarszych śladów osadnictwa na obszarze wyspy.


Zamek Piastowski w Opolu - to miejsce nie posiada jeszcze przewodnika. Jeśli znasz to miejsce, to tutaj możesz napisać przewodnik.