Budynek Starostwa Powiatowego

Starostwo Powiatowe w Słupsku – urząd i budynek starostwa powiatowego. Niniejszy artykuł opisuje jedynie historię losów samej budowli, wspomina o jej budowniczych i pierwszych administratorach.

Starostwo Powiatowe w Słupsku – urząd i budynek starostwa powiatowego. Niniejszy artykuł opisuje jedynie historię losów samej budowli, wspomina o jej budowniczych i pierwszych administratorach.

Historia siedziby starostwa powiatowego

W XIX wieku władza państwowa niemieckiej administracji dotycząca powiatu w Słupsku nie była jednoznaczna i silna. Władze powiatu wraz z urzędnikami (nie było ich przecież wielu) nie posiadały własnego budynku. W kwietniu 1901 roku spaliła się siedziba władz powiatu, spłonął Kreishaus mieszczący się przy Wasserstrasse 8 (dziś ul. Szarych Szeregów). Starosta von Schmeling chciał aby magistrat zajął miejsca w niektórych pomieszczeniach starego, wolno stojącego ratusza (obecnie mniej więcej w tym miejscu jest kino Milenium) lecz większą siłę przetargową mieli dwaj słupscy kupcy. Na skutek zagrożenia handlu drobnych kupców (ci dwaj kupcy chcieli mieć tu dom towarowy) budynek ten został rozebrany.

Podjęto w takiej sytuacji decyzję o budowie budynku starostwa, rozwiązaniem tymczasowym było wynajmowanie budynku dawnej szkoły. Roczny czynsz wynosił 2000 marek. Zakupiono dwie działki znajdujące się u zbiegu ulic Wasser- i Wilhelmstrasse, po drugiej stronie rzeki, o łącznej powierzchni 2700 m kw. Na jednej z tych działek stał budynek z muru pruskiego, pobudowany prawdopodobnie jeszcze przed 1850 rokiem, a więc był bardzo stary.

Landkreis Stolp był największym powiatem ziemskim w ówczesnych Prusach, obejmował powierzchnię 223 000 ha; w tym 63,5% to grunty orne, a 24% to lasy, resztę powierzchni stanowiły bagna, wody, drogi, ogrody i nieużytki. Przemysł prawie był niezauważalny. Istotną rolę odgrywało rybołówstwo, wędzenie ryb i handel rybami.

Już do założeń wzięto (element trudny do ustalenia w projektowaniu) by budynek wyprzedzał rozwiązaniami swój czas. Projektanci zapewne chcieli zastosować wszystkie nowinki techniczne cechujące się dużą trwałością konstrukcji i to im się zresztą udało by budynek długo i sprawnie służył.

Projekt budowlany starostwa sporządził ówczesny Regierungsbaumeister Karl Bel (Kienitz 1926, s. 72; Schulz 1984, s. 73). Na rysunkach jako miejsce wykonania projektu podano Berlin, ale prawdopodobnie nie jest to dzieło berlińskiego architekta. Nowy budynek miał tak zaaranżowany fragment przestrzeni, aby obiekt był zarazem funkcjonalny i piękny. Było to zadanie niełatwe, ponieważ działka była mała, otoczona budynkami i dwiema ulicami oraz położona w bardzo eksponowanym miejscu, przy głównej ówczesnej osi urbanistycznej planu miasta. Pomimo trudnych warunków topograficznych powstało w tym miejscu dzieło posiadające symboliczną strefę architektonicznego pola magnetycznego. Przechodząc obok czy patrząc na starostwo z perspektywy wnętrz ulicowych zauważamy kształty zewnętrzne, liczne zakamarki, ryzality, kolumny, pilastry, schody, portale, balkony i elementy dekoracyjne.

Do budynku jest sześć wejść, jedno zabudowano potem. Budynek jest podpiwniczony, część murów z piwnic jest zbudowana z dopasowanych głazów narzutowych. Lepiej obrobione są kamienie w narożach, zastosowany jest materiał skalny głównie ze względu na jego wytrzymałość.

Ze względu na regułę projektowania budynek starostwa zaliczyć trzeba do eklektyzmu, do tego budynku przyłączono jednak pojedyncze elementy z różnych stylów architektonicznych pochodzących z różnych epok historycznych.

Budynek rozpoczęto wyposażać już wiosną 1903 roku. Uroczyste otwarcie budynku miało miejsce 6 listopada tegoż roku.

Tak samo jak na zewnnątrz budynku tak i wewnątrz istnieje niebywała dbałość o detal. Budynek starostwa jest piękną budowlą i do tego cały czas równie funkcjonalną jak w chwili oddania go ludności powiatu w użytkowanie.