Szpiglasowy Wierch

Szpiglasowy Wierch (słow. Hrubý štít, niem. Gruby, Liptauer Grenzberg, węg. Gruby, Liptói-határhegy) – szczyt o wysokości 2172 m n.p.m. położony w głównej grani Tatr pomiędzy szczytami: Kopą nad Wrotami (oddzielają je Wrota Chałubińskiego) a Wyżnim Kosturem (oddziela je Wyżnia Liptowska Ławka). Szczyt stanowi kulminację odcinka nazywanego Liptowskimi Murami (jest to najwyższy szczyt na odcinku od Wrót Chałubińskiego do Czarnej Ławki). Szpiglasowy Wierch znajduje się na granicy polsko-słowackiej.

Szpiglasowy Wierch to szeroki masyw o kilku wierzchołkach. Najwyższy jest zwornikiem głównej grani Tatr i bocznej grani północno-wschodniej, w której znajduje się Miedziane (oddzielone Szpiglasową Przełęczą) i Opalony Wierch. Środkowy wierzchołek, położony w grani głównej kilkanaście metrów na południowy wschód, jest minimalnie niższy i oddzielony od głównego płytkim siodełkiem. Nieco dalej w stronę Wrót Chałubińskiego wznosi się wierzchołek południowy, a na zachód od głównej kulminacji (w stronę Czarnej Ławki) – wierzchołek zachodni.

Wierzchołek wschodni jako jedyny nie leży w głównej grani, jest on kulminacją południowo-wschodniej ściany, opadającej do Doliny za Mnichem. Północna ściana Szpiglasowego Wierchu wznosi się nad Doliną Pięciu Stawów Polskich, południowo-zachodnie zbocza szczytu opadają natomiast do Doliny Ciemnosmreczyńskiej (Temnosmrečinská dolina), górnego piętra Doliny Koprowej (Kôprová dolina) po stronie Słowacji.

Południowo-wschodnia grań Szpiglasowego Wierchu, do Wrót Chałubińskiego, zwana jest Szpiglasową Granią. Znajdują się w niej następujące obiekty:

• Wyżnie Szpiglasowe Wrótka (Hrubá štrbina, ok. 2135 m),
• Szpiglasowa Czuba (Szpiglasowy Kopiniec, Malý Hrubý štít, ok. 2160 m),
• Pośrednie Szpiglasowe Wrótka (Západná Deravá štrbina, ok. 2110 m),
• Szpiglasowy Ząb (Hrubý zub, 2120 m),
• Szpiglasowa Szczerbina (Hrubá štrbinka, ok. 2115 m),
• Szpiglasowa Turniczka (Deravá vežička, ok. 2125 m),
• Niżnie Szpiglasowe Wrótka (Východná Deravá štrbina, ok. 2100 m),
• Dziurawa Czuba (Dziurawy Kopiniec, Deravá veža, ok. 2155 m),
• Głaźne Wrótka (Krivé sedlo, ok. 2090 m),
• Głaźna Czuba (Piargová veža, ok. 2095 m).

Szczyt jest dostępny ze Szpiglasowej Przełęczy – łatwo od strony Morskiego Oka („Ceprostradą”), trudniej od strony Doliny Pięciu Stawów Polskich (ubezpieczenia za pomocą łańcuchów).

Obecna nazwa szczytu pochodzi od sąsiadującej z nim Szpiglasowej Przełęczy i została wprowadzona przez Witolda Henryka Paryskiego w 1951 r. Dawniej był nazywany Grubym Wierchem (Hrubý štít).

Drogi prowadzące na szczyt znane były góralom już w XIX wieku. Nie znamy nazwiska pierwszych turystów, którzy byli na wierzchołku. Znany jest opis widoku ze szczytu autorstwa Christiana Genersicha, żyjącego na przełomie XVIII i XIX wieku profesora liceum w Kieżmarku. Odnotowano dopiero wejście Zygmunta Klemensiewicza z 20 sierpnia 1905 r. Pierwsze odnotowane zimowe wejścia na szczyt: Adam Karpiński i Wilhelm Smoluchowski 8 kwietnia 1925 r.

Szpiglasowy Wierch (słow. Hrubý štít, niem. Gruby, Liptauer Grenzberg, węg. Gruby, Liptói-határhegy) – szczyt o wysokości 2172 m n.p.m. położony w głównej grani Tatr pomiędzy szczytami: Kopą nad Wrotami (oddzielają je Wrota Chałubińskiego) a Wyżnim Kosturem (oddziela je Wyżnia Liptowska Ławka). Szczyt stanowi kulminację odcinka nazywanego Liptowskimi Murami (jest to najwyższy szczyt na odcinku od Wrót Chałubińskiego do Czarnej Ławki). Szpiglasowy Wierch znajduje się na granicy polsko-słowackiej.

Szpiglasowy Wierch to szeroki masyw o kilku wierzchołkach. Najwyższy jest zwornikiem głównej grani Tatr i bocznej grani północno-wschodniej, w której znajduje się Miedziane (oddzielone Szpiglasową Przełęczą) i Opalony Wierch. Środkowy wierzchołek, położony w grani głównej kilkanaście metrów na południowy wschód, jest minimalnie niższy i oddzielony od głównego płytkim siodełkiem. Nieco dalej w stronę Wrót Chałubińskiego wznosi się wierzchołek południowy, a na zachód od głównej kulminacji (w stronę Czarnej Ławki) – wierzchołek zachodni.

Wierzchołek wschodni jako jedyny nie leży w głównej grani, jest on kulminacją południowo-wschodniej ściany, opadającej do Doliny za Mnichem. Północna ściana Szpiglasowego Wierchu wznosi się nad Doliną Pięciu Stawów Polskich, południowo-zachodnie zbocza szczytu opadają natomiast do Doliny Ciemnosmreczyńskiej (Temnosmrečinská dolina), górnego piętra Doliny Koprowej (Kôprová dolina) po stronie Słowacji.

Południowo-wschodnia grań Szpiglasowego Wierchu, do Wrót Chałubińskiego, zwana jest Szpiglasową Granią. Znajdują się w niej następujące obiekty:

• Wyżnie Szpiglasowe Wrótka (Hrubá štrbina, ok. 2135 m),
• Szpiglasowa Czuba (Szpiglasowy Kopiniec, Malý Hrubý štít, ok. 2160 m),
• Pośrednie Szpiglasowe Wrótka (Západná Deravá štrbina, ok. 2110 m),
• Szpiglasowy Ząb (Hrubý zub, 2120 m),
• Szpiglasowa Szczerbina (Hrubá štrbinka, ok. 2115 m),
• Szpiglasowa Turniczka (Deravá vežička, ok. 2125 m),
• Niżnie Szpiglasowe Wrótka (Východná Deravá štrbina, ok. 2100 m),
• Dziurawa Czuba (Dziurawy Kopiniec, Deravá veža, ok. 2155 m),
• Głaźne Wrótka (Krivé sedlo, ok. 2090 m),
• Głaźna Czuba (Piargová veža, ok. 2095 m).

Szczyt jest dostępny ze Szpiglasowej Przełęczy – łatwo od strony Morskiego Oka („Ceprostradą”), trudniej od strony Doliny Pięciu Stawów Polskich (ubezpieczenia za pomocą łańcuchów).

Obecna nazwa szczytu pochodzi od sąsiadującej z nim Szpiglasowej Przełęczy i została wprowadzona przez Witolda Henryka Paryskiego w 1951 r. Dawniej był nazywany Grubym Wierchem (Hrubý štít).

Drogi prowadzące na szczyt znane były góralom już w XIX wieku. Nie znamy nazwiska pierwszych turystów, którzy byli na wierzchołku. Znany jest opis widoku ze szczytu autorstwa Christiana Genersicha, żyjącego na przełomie XVIII i XIX wieku profesora liceum w Kieżmarku. Odnotowano dopiero wejście Zygmunta Klemensiewicza z 20 sierpnia 1905 r. Pierwsze odnotowane zimowe wejścia na szczyt: Adam Karpiński i Wilhelm Smoluchowski 8 kwietnia 1925 r.

Szlaki turystyczne

– odnoga żółtego szlaku na Szpiglasową Przełęcz, prowadzącego od strony Morskiego Oka („Ceprostrada”) i od strony Doliny Pięciu Stawów Polskich (niewielki fragment ubezpieczony za pomocą łańcuchów).

• Czas przejścia ze Szpiglasowej Przełęczy na szczyt: 15 min
• Czas przejścia znad Morskiego Oka na przełęcz: 2:15 h, ↓ 1:40 h
• Czas przejścia z przełęczy do skrzyżowania ze szlakiem niebieskim prowadzącym przez Dolinę Pięciu Stawów Polskich: 1:10 h, ↑ 1:30 h. Stamtąd szlakiem niebieskim 30 min do schroniska PTTK w Dolinie Pięciu Stawów Polskich