Gazownia Miejska

Zakład Gazowniczy Wałbrzych (dawn. Verwaltung der städtischen Gaswerke Waldenburg, SCHLESIEN FERN GAS AG, DALGAZ) – zakład gazowniczy, mieszczący się w Wałbrzychu przy ulicy Tadeusza Kościuszki 1. Należy do Polskiej Spółki Gazownictwa sp. z o.o..

Zakład Gazowniczy Wałbrzych (dawn. Verwaltung der städtischen Gaswerke Waldenburg, SCHLESIEN FERN GAS AG, DALGAZ) – zakład gazowniczy, mieszczący się w Wałbrzychu przy ulicy Tadeusza Kościuszki 1. Należy do Polskiej Spółki Gazownictwa sp. z o.o..

Historia

W 1776 roku w okolicy Wałbrzycha po raz pierwszy w Europie dokonano koksowania węgla. W wałbrzyskich koksowniach rozpoczęto też produkcję gazu ziemnego. Odegrało to ważną rolę w historii Wałbrzycha oraz Dolnego Śląska, jak i całej Europy. Dokonał tego nadleśniczy rodu Hochbergów z zamku Książ J.Ch. Heller. W 1799 roku wytwarzano już 140 tysięcy szaflików gazu koksowniczego z istniejących koksowni wałbrzyskich, które istniały przy czterech kopalniach. Na skalę przemysłową zaczęto produkować gaz w 1850 roku. Pierwszą wałbrzyską gazownię dalekosiężną oddano do użytku w 1863 roku. Prawdopodobnie znajdowała się przy obecnej ulicy Dojazdowej, dawniejszej części ulicy Józefa Lewartowskiego (Cochiusstraße). W 1886 roku powstały koksownie Bolesław Chrobry przy Kopalni Bolesław Chrobry, mieszczącej się przy ulicy Ludwika Beethovena i koksownia Victoria, działająca do dzisiejszego dnia jako Wałbrzyskie Zakłady Koksownicze Victoria, mieszcząca się na ulicy Kosteckiego przy nieistniejącej Kopalni Victoria. W 1905 roku koksownia Mieszko powstała przy Kopalni Mieszko, znajdującej się przy ulicy Górniczej, czwarta koksownia powstała w 1906 na Białym Kamieniu. Niedługo po tym wałbrzyski gaz wykorzystywano w przemyśle ceramicznym i szklarskim, co zwiększyło zapotrzebowanie na gaz.

W 1911 roku po uruchomieniu koksowni na Białym Kamieniu przy ulicy Antka Kochanka gaz z Wałbrzycha był przesyłany do Jeleniej Góry i okolic oraz do Świdnicy. Przed II światową w 1935 roku z istniejących dwóch miejskich spółek gazowych utworzono jedną spółkę gazową o nazwie „SCHLESIEN FERN GAS AG” w tym czasie gaz z Wałbrzycha przesyłano 70 km od miasta, w ten sposób gaz docierał do Wrocławia, zaopatrując w gaz wiele miejscowości. W 1940 roku przy obecnej ulicy Dojazdowej, a dawniejszej części ulicy Józefa Lewartowskiego, wybudowano nowoczesną tłocznię gazu wraz z całą infrastrukturą potrzebna do oczyszczania gazu. Po wybudowaniu nowej tłoczni wałbrzyski gaz docierał już do Zgorzelca i Brzegu nad Odrą oraz okolic Drezna. W połowie lat 70. XX wieku dotarł gaz ziemny zaazotowany ze złóż znajdujących się na terenie Wielkopolski. W 1996 roku zrezygnowano z gazu koksowniczego, a zastąpił go gaz ziemny wysokometanowy.

Siedziby Zakładu Gazowniczego Wałbrzych

Wałbrzych

• Główną siedzibą jest gmach biurowca przy ulicy Tadeusza Kościuszki 1,
• Rada Krajowa Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa ulica Wrocławska 2 oraz zburzone w 2014 roku zabudowania przy ulicy Wrocławskiej 2, w których mieściły się warsztaty, magazyny i część biurowa.
• Dawny przedwojenny zespół głównych budynków Miejskiej Gazowni w Wałbrzychu przy ulicy Dojazdowej 3A, 4, 4A (dawn. ul. Józefa Lewartowskiego, Cochiusstraße). Były tam biura i magazyny gazowni obecnie są tam budynki mieszkalne i hale magazynowe.
• Zakład Gazowniczy Wałbrzych Rejon Dystrybucji Gazu Wałbrzych (dwan. Gaszentrale Altwasser in Schlesien) ulica Głogowska 1.

Kłodzko

• Dolnośląska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. Oddział. Zakład gazowniczy Wałbrzych. Rejon Dystrybucji Gazu Kłodzko ulica Fabryczna 1.

Świdnica

Dolnośląska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. Oddział Zakład gazowniczy Wałbrzych. Sekcja Dystrybucji Gazu w Świdnicy ul. Wrocławska 10.

Dzierżoniów

Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA Gazownia Wałbrzyska, Biuro Obsługi Klienta w Dzierżoniowie ul. Kilińskiego 18 .