Ulica Twarda

0

Ulica Twarda – jedna z ulic warszawskiego Śródmieścia i Woli. Ma długość ok. 1,5 km.

Nazwa, nadana oficjalnie w 1770, nawiązywała do twardego podłoża ulicy, która biegła po grobli wśród podmokłych terenów.

Czytaj dalej

Ulica Twarda – jedna z ulic warszawskiego Śródmieścia i Woli. Ma długość ok. 1,5 km.

Nazwa, nadana oficjalnie w 1770, nawiązywała do twardego podłoża ulicy, która biegła po grobli wśród podmokłych terenów.

Przebieg

Ulica Twarda rozpoczyna swój bieg od skrzyżowania z ulicą Grzybowską, przechodzi przez plac Grzybowski, za którym odchodzi od niej ulica Emilii Plater, a dalej dochodzi do alei Jana Pawła II tuż obok ronda ONZ.

Za rondem w dalszym ciągu biegnie na południowy zachód od ulicy Prostej, krzyżując się kolejno z ulicami: Śliską, Sienną, Złotą, Żelazną i kończąc się w rejonie skrzyżowania ul. Miedzianej i Srebrnej.

Historia

Ulica Twarda powstała w latach 70. XVII wieku, jej przebieg nie odbiegał od dzisiejszego. Ulica stanowiła skrót drogowy z placu Grzybowskiego i śródmieścia Warszawy do traktu krakowskiego i rogatek Jerozolimskich. Przecinała ona ukośnie role folwarku starościńskiego, a od połowy XVII w. - jurydykę Grzybów. W końcu XVIII w. jej zabudowa składała się z pałacu Gutakowskich, 5 kamienic, 5 małych domów murowanych, 24 dworków drewnianych, gorzelni, młyna oraz jatek.

W latach 1864-1866 na Twardej położono bruk z kamienia polnego. Do końca XIX w. została zwarto zabudowana kamienicami. Ulica miała charakter handlowy, m.in. na jej południowym odcinku mieściły się liczne zakłady zegarmistrzowskie. Dużą część mieszkańców stanowiła ludność żydowska.

14 sierpnia 1908 ulicą pojechał pierwszy elektryczny wóz tramwajowy o oznaczeniu linii "22" (wcześniej kursowały tutaj wozy konne).

W listopadzie 1940 Twarda na odcinku od ulicy Złotej do placu Grzybowskiego znalazła się w granicach warszawskiego getta. U zbiegu ze Złotą znajdowała się jedna z bram getta, która funkcjonowała do 20 stycznia 1941, co od 2008 upamiętnia jeden z pomników granic getta. W październiku południowa granica getta została przesunięta na środek ulicy Siennej. Ulica Twarda została włączona do aryjskiej części miasta wraz z całym tzw. małym gettem w sierpniu 1942 po wywiezieniu i wymordowaniu większości jego mieszkańców w obozie zagłady w Treblince, za wyjątkiem obszaru zajmowanego przez szop Waltera C. Toebbensa, który funkcjonował tutaj aż do wybuchu powstania w getcie warszawskim. Na ulicy Pańskiej przy Twardej znajdowała się główna brama wjazdowa na teren zakładu.

W 1944 większość zabudowy ulicy została zniszczona.

Ulica Twarda w swojej historii aż trzy razy zmieniała swoją nazwę. W 1941 władze okupacyjnej Warszawy przemianowały ją na Querstrasse (Poprzeczną). W styczniu 1947 nazwę ulicy zmieniono na Krajowej Rady Narodowej w celu upamiętnienia zebrania założycielskiego KRN, które odbyło się 31 grudnia 1943/1 stycznia 1944 w nieistniejącej kamienicy przy Twardej 22. W 1970, w celu uniknięcia pomyłek (ulica składała się z dwóch niezależnych odcinków) przywrócono dawną nazwę północnej części Twardej (od placu Grzybowskiego do ulicy Prostej). Do swojej historycznej nazwy Twarda na całej swej długości powróciła w grudniu 1990.

22 lipca 1947 na ulicę wyjechał pierwszy wóz komunikacji autobusowej o oznaczeniu trasy "O".

Odkąd wybudowano al. Jana Pawła II (1956), ulica straciła na znaczeniu i obecnie jest małą lokalną uliczką. Po wojnie nie wróciły tam tramwaje, a autobusy przestały jeździć w 1995.

Obiekty

Przy ul. Twardej znajduje się kilka ważnych obiektów i zabytków m.in.:

  • ul. Twarda 2/4 – wieżowiec Cosmopolitan proj. Helmuta Jaehna (w budowie od maja 2010, planowane ukończenie – grudzień 2013)
  • ul. Twarda 6 – siedziba Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie oraz Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej
  • ul. Twarda 6 – Synagoga im. Małżonków Nożyków w Warszawie
  • ul. Twarda 8/12 – Gimnazjum Nr 42 z oddziałami dwujęzycznymi
  • ul. Twarda 18 – Zarząd spółki Telekomunikacja Polska S.A.
  • ul. Twarda 22 – nieistniejąca kamienica, w której odbyło się pierwsze posiedzenia KRN
  • ul. Twarda 28 – Kamienica Lejba Osmosa
  • ul. Twarda 42 – siedziba Polskiego Związku Wędkarskiego
  • ul. Twarda 44 – budynek Spółdzielni Mieszkaniowej "Starówka", jeden z pierwszych budynków postmodernistycznych w Warszawie (proj. 1983-87, budowa 1987-92, arch. A. Kiciński, P. Tiepłow)
  • ul. Twarda 51/55 – Instytut Nauk Geologicznych PAN
  • ul. Twarda 51/55 – Instytut Paleobiologii im. Romana Kozłowskiego PAN
  • ul. Twarda 64 – Biblioteka dla Dzieci i Młodzieży Nr 32

Ulica Twarda - to miejsce nie posiada jeszcze przewodnika. Jeśli znasz to miejsce, to tutaj możesz napisać przewodnik.