Mury miejskie

0

W Białej zachowały się cztery zasadnicze fragmenty murów:

   1. Fragment przy ulicy Władysława Reymonta,
   2. Fragment przy ulicy Szkolnej,
   3. Fragment przy ulicy Góra Wolności (w pobliżu kościoła parafialnego),
   4. Fragment przy ulicy Wałowej.

W obwodzie murów zachowało się osiem baszt półokrągłych oraz jedna prostokątna. Prócz tego można odczytać ślady, w formie fragmentu muru, po dawnej bramie Nyskiej przy ul. Góra Wolności, w pobliżu założenia zamkowego (dawnych stajni).
Mury były wzmocnione przez wały i fosy, po których zachowały się ślady w formie wzniesień i zagłębień terenu od strony południowej przy ul. Władysława Reymonta, oraz na tyłach murów zachowanych przy ulicy Wałowej, której nazwa potwierdza istnienie umocnień ziemnych wokół miasta. Wałów takich nie było po stronie zachodniej i południowej miasta, gdzie ukształtowanie terenu nie wymagało takich umocnień. Mury wzniesiono z cegły o wymiarach 27 × 9 × 14 z użyciem kamienia. Do podmurówki użyto otoczaków, którymi także wypełniono wnętrze zasadniczego muru. Grubość muru wynosi 1,20m, a wysokość zachowanych partii sięga przeciętnie około 3,5m.
Kurtynę prostych murów przerywają półcylindryczne baszty rozmieszczone obecnie nieregularnie. Odległości między basztami wynoszą przeciętnie około 50m. W odcinku od ul. Szkolnej po południowo -zachodniej stronie miasta, zachowały się trzy baszty z których jedna w części przykościelnej posiada kształt prostokąta otwartego w kierunku wnętrza miasta. Półcylindryczna, środkowa baszta tegoż odcinka posiada drewniany daszek wsparty na drewnianych słupach oraz schody umieszczone przy murze po jego zewnętrznej stronie. Schody prowadzą na górne pomieszczenie wzniesione ponad murem baszty. W odcinku przy plebani i starym cmentarzu zachowały się dwie baszty półcylindryczne. Istniejąca między nimi kurtyna muru wzmocniona jest na pewnym odcinku dwoma szkarpami. Dalej w kierunku północnym, w pobliżu dawnej bramy Nyskiej zachowała się pojedyncza baszta o niskiej już bardzo koronie murów. Mury na tyłach obecnej ul. Wałowej stanowią dość jednolity ciąg. Kurtynę murów przerywają tam trzy półokrągłe baszty, z których ostatnia, południowa jest znacznej wysokości w porównaniu z pozostałymi.