Ulica Marcina Kasprzaka

Ulica Marcina Kasprzaka – jedna z ulic warszawskiej Woli. Ulica Kasprzaka ma długość ok. 2,3 km i do al. Prymasa Tysiąclecia jest fragmentem drogi wojewódzkiej nr 719 Kamion - Żyrardów - Pruszków - Warszawa Praga.

Ulica Marcina Kasprzaka rozpoczyna swój bieg na skrzyżowaniu z ulicą Karolkową. Dalej biegnie na zachód krzyżując się od południa z ulicami Janusza Korczaka i Edwarda Zegadłowicza, by dalej od północy napotkać ulicę Skierniewicką, od południa Brylowską oraz z jednej strony Płocką, a z drugiej Seweryna Krzyżanowskiego. Potem już tylko przecina ją ul. gen. Józefa Bema i dalej nad Kasprzaka widać potężny wiadukt kolejowy. Ulica krzyżuje się następnie z Aleją Prymasa Tysiąclecia, a dalej od północy z Grabowską, później już tylko z Ordona i wpada w ciąg ulicy Wolskiej.

Ulica Marcina Kasprzaka – jedna z ulic warszawskiej Woli. Ulica Kasprzaka ma długość ok. 2,3 km i do al. Prymasa Tysiąclecia jest fragmentem drogi wojewódzkiej nr 719 Kamion - Żyrardów - Pruszków - Warszawa Praga.

Ulica Marcina Kasprzaka rozpoczyna swój bieg na skrzyżowaniu z ulicą Karolkową. Dalej biegnie na zachód krzyżując się od południa z ulicami Janusza Korczaka i Edwarda Zegadłowicza, by dalej od północy napotkać ulicę Skierniewicką, od południa Brylowską oraz z jednej strony Płocką, a z drugiej Seweryna Krzyżanowskiego. Potem już tylko przecina ją ul. gen. Józefa Bema i dalej nad Kasprzaka widać potężny wiadukt kolejowy. Ulica krzyżuje się następnie z Aleją Prymasa Tysiąclecia, a dalej od północy z Grabowską, później już tylko z Ordona i wpada w ciąg ulicy Wolskiej.

Historia

Za poprzedniczkę ulicy Marcina Kasprzaka uznaje się ulicę Dworską, powstałą w 1920 r. mniej więcej między ulicą Karolkową, a gen. Józefa Bema w dzisiejszym ciągu Kasprzaka. W latach 30. XX wieku, kawałkiem ulicy kursowały tramwaje, położone tory były drogą dla tramwajów z pobliskiej zajezdni "Wola".

W 1950 r. ulica zmieniła nazwę na Marcina Kasprzaka - w ten sposób postanowiono uhonorować znanego działacza polskiego ruchu rewolucyjnego. Nazwę patrona ulicy, również otrzymały Zakłady Radiowe w Warszawie. W 1954 r. na Kasprzaka wjechał tramwaj linii 11, niedługo potem dojeżdżały tu wagony linii 5 bis, pętla dla tych dwóch połączeń znajdowała się na skrzyżowaniu Kasprzaka/Skierniewicka. Autobus dotarł na Kasprzaka dopiero 13 stycznia 1964 r. była to linia 163, łącząca Górce ze Śródmieściem. W 1963 r. otwarto nową trasę tramwajową w ciągu ulic: Prosta (od obecnego ronda Daszyńskiego) - Kasprzaka - aleja Prymasa Tysiąclecia (wówczas: Nowo-Bema, później al. Rewolucji Październikowej) wraz z tymczasowym krańcem u zbiegu al. Prymasa Tysiąclecia z Kasprzaka. Jednocześnie z otwarciem nowej trasy odcięto niewielki fragment trasy wzdłuż ulicy Skierniewickiej na południe od Kasprzaka. Oficjalnie przebicie 4-kilometrowej ulicy miało miejsce 4 grudnia 1964 roku i połączyła ona Wolę ze Śródmieściem.

W 1968 r. na pasie zieleni między jezdniami ulicy ustawiono rzeźby powstałe na Biennale Rzeźby w Metalu. Ideą biennale było zbliżenie środowisk artystycznych i robotniczych. Materiał i zaplecze techniczne artystom zapewniły wolskie zakłady przemysłowe, a powstałe w ten sposób rzeźby wystawiono na widok publiczny. Jednym z miejsc ekspozycji była ulica Kasprzaka, gdzie powstała trzykilometrowa Ekspozycja Dużych Rzeźb, tzw. Galeria samochodowa. W miarę upływu czasu rzeźby niszczały i były usuwane ze względu na przebudowę infrastruktury. Część z nich trafiła na równoległą ulicę Górczewską. Rzeźby na ulicy Kasprzaka poddano renowacji w 2009 r. Są to: Melodia, Baza, Żagle, Totem, Awangarda, Stalowa etiuda, Kompozycja, Biennal i Drogowskazy. Podlegają Zarządowi Oczyszczania Miasta jako część Publicznej Kolekcji m. st. Warszawy.

W 1990 r. odcinek trasy tramwajowej między Skierniewicką a al. Prymasa Tysiąclecia został całkowicie zlikwidowany, do dzisiaj jednak nie rozebrano torowiska i części sieci trakcyjnej, która obecnie niszczeje i przywraca nadzieje, na szybką reaktywację pojazdów szynowych. Nie wydaje się to jednak możliwe, z uwagi na to, że nie byłoby którędy wytyczyć trasy za al. Prymasa Tysiąclecia. Na początku lat 90. XX wieku zakłady radiowe zostały zlikwidowane; obecnie przebudowane budynki ZRK pełnią funkcje biurowe i są siedzibą kilku banków. W jednym z budynków urzęduje Teatr na Woli.

Patron ulicy

Marcin Kasprzak urodził się w 1860 roku, był działaczem ruchu robotniczego, współtwórcą Polskiej Partii Socjalno-Rewolucyjnej Proletariat, organizatorem pierwszej manifestacji 1-majowej na ziemiach polskich w 1890 roku. Kasprzak był wielokrotnie więziony przez władze carskie i pruskie. W 1904 roku zabił z rewolweru 4 żandarmów, którzy odkryli prowadzoną przez niego tajną drukarnię. Został powieszony na stokach Cytadeli Warszawskiej 8 września 1905 roku.

Obiekty

Przy ul. Kasprzaka znajduje się wiele obiektów i zabytków min.:

• ul. Kasprzaka 1/3 - Gimnazjum nr 46, wczerśniej Szkoła Podstawowa nr 90 im. Maksima Gorkiego
• ul. Kasprzaka 10/16 - Bank Gospodarki Żywnościowej S.A
• ul. Kasprzaka 18/20 - Urząd Regulacji Telekomunikacji i Poczty
• ul. Kasprzaka 19 - Pomnik Marcina Kasprzaka
• ul. Kasprzaka 19/21 - Zespół Szkół nr 36 im. Marcina Kasprzaka
• ul. Kasprzaka 22 - Kredyt Bank S.A
• ul. Kasprzaka 22 - Teatr Na Woli im. Tadeusza Łomnickiego
• ul. Kasprzaka 25 - Muzeum Gazownictwa
• ul. Kasprzaka 44/52 - Instytut Chemii Organicznej PAN i Instytut Chemii Fizycznej PAN

Komunikacja

Ulicą Kasprzaka kursują linie autobusowe i tramwajowe, dzięki czemu mieszkańcy ulicy mają dogodne połączenia niemal z każdą częścią stolicy:

• autobusy: 105, 125, 154, 159, 178, 184, 501, 506, 507 oraz N45 i N95.