Zamek w Pułtusku

Zamek w Pułtusku – zamek w stylu renesansowym, usytuowany na niewielkim wzgórzu nad Narwią.

Zamek w Pułtusku – zamek w stylu renesansowym, usytuowany na niewielkim wzgórzu nad Narwią.

Historia

Historia zamku w Pułtusku sięga XV w., kiedy to biskup płocki Florian Laskary wzniósł pierwsze murowane elementy zamku na miejscu drewnianego grodu spalonego przez litewski najazd w 1363 roku. Pomiędzy rokiem 1439-1463 biskup Paweł Giżycki polecił dobudować do wieży tzw. Dom Mały w stylu gotyckim oraz otoczyć zamek murem obwodowym. W XVI wieku zamek rozbudowano od wschodu w stylu renesansowym ozdabiając mury zamkowe boniowaniami w technice sgrafitto i zwieńczając je attykami. Na północ od Domu Małego wybudowano tzw. Dom Duży. W 1530 na zamku założona została pierwsza na Mazowszu drukarnia.
Za biskupa Marcina Szyszkowskiego, w I połowie XVII w., nastąpiło wzmocnienie murów potężnymi skarpami, a za rządów biskupa Henryka Firleja wybudowano most arkadowy. W 1645 roku przebudowano bramę wjazdową.

Zamek uległ poważnym zniszczeniom podczas potopu w połowie XVII wieku, gdy trwały walki o niego pomiędzy wojskami Stefana Czarneckiego i Szwedami. Kolejne zniszczenia przyniosła druga wojna północna, podczas której w 1703 roku zamek zajęły wojska szwedzkie. Zamek odbudowano w stylu barokowym, budując także w tym stylu kaplicę zamkową.
Uszkodzony podczas insurekcji kościuszkowskiej. Pod koniec XVIII wieku biskup Krzysztof Hilary Szembek przebudował część wschodnią i bramę w stylu klasycystycznym.

Podczas wojen napoleońskich ponownie uszkadzany gdy wykorzystywano go jako lazaret wojskowy. Został odnowiony w latach 1817-1830. Zamek spłonął w roku 1841 w związku z czym przestał być siedzibą biskupów, wielokrotnie zmieniając swoje przeznaczenie. W 1866 roku Rosjanie zarekwirowali zamek biskupom i następnie umieścili tam żandarmerię i szpital. W czasie II wojny światowej niemieckie władze okupacyjne nadbudowały o jedno piętro skrzydło wschodnie. Podczas walk w zimie 1945 roku zamek spłonął. W 1989, po trwającej 15 lat odbudowie w trakcie której wybudowano na zamku wieżę, przeznaczony został na "Dom Polonii".

Dom Polonii

Dom Polonii w Pułtusku – zespół hotelowo-rekreacyjny usytuowany w zabytkowym zamku, w Pułtusku, nad brzegiem Narwi, na skraju Puszczy Białej. Obok działalności hotelarskiej prowadzony jest tam także Ośrodek Dokumentacji Wychodźstwa Polskiego.