Kościół św. Wawrzyńca

Kościół pw. św. Wawrzyńca znajduje się w Warszawie w dzielnicy Wola przy ul. Wolskiej w obrębie Fortu Sowińskiego.

Kościół pw. św. Wawrzyńca znajduje się w Warszawie w dzielnicy Wola przy ul. Wolskiej w obrębie Fortu Sowińskiego.

Historia

Początki kościoła we wsi Wielka Wola sięgają XIV w., a pierwsza wzmianka o jego istnieniu pochodzi z dokumentu antypapieża Jana XXIII z 1412. Do XVII w. kościół św. Wawrzyńca był kościołem filialnym parafii św. Jana. W 1611 przy drewnianym kościele w Wielkiej Woli erygowano samodzielna parafię.

W czasie potopu szwedzkiego w 1655 drewniany kościółek spłonął. Odbudowany został jako drewniany, lecz był skromny i brakowało w nim podstawowych sprzętów kościelnych. W 1695 z inicjatywy dziekana warszawskiego ks. Mikołaja Popławskiego rozpoczęto budowę murowanej świątyni. Fundusze na ten cel ofiarowała królowa Marysieńka Sobieska. Po śmierci króla Jana III Sobieskiego prace zostały wstrzymane, a budowę ukończona dopiero w 1755. Początkowo pracami kierował Joachim Daniel Jauch - dyrektor królewskiego Urzędu Budowlanego, a po jego śmierci Johann Friedrich Knöbel.

Powstał jednonawowy kościół na planie prostokąta z wielobocznie zamkniętym prezbiterium. Podczas oblężenia Warszawy przez wojska pruskie w 1794 kościół zamieniono na bastion obronny i został on zniszczony.

W 1807 odremontowany i konsekrowany w 1811.

W 1831 świątynia została ponownie zniszczona, ponieważ znalazła się w obrębie słynnej reduty wolskiej. Po upadku powstania w 1834 kościół został zamieniony na cerkiew Włodzimierskiej Ikony Matki Bożej, patronki dnia, w którym zdobyto Warszawę. Dla upamiętnienia zwycięskiej bitwy w ściany cerkwi wmurowano 12 rosyjskich luf armatnich z kulami, które tkwią w nich do dnia dzisiejszego. W 1845 umieszczono tu również 6 tablic z inskrypcjami, upamiętniających uczestników szturmu oraz jego przebieg.

Podczas I wojny światowej świątynia została zwrócona Kościołowi katolickiemu przez niemieckiego gubernatora, a oficjalne przejęcie nastąpiło w 1919. W 1923 erygowano nową parafię pw. św. Wawrzyńca.

W 1939 w czasie obrony Woli kościół zbytnio nie ucierpiał, lecz w sierpniu 1944 w przykościelnym ogrodzie Niemcy dokonywali masowych egzekucji, oraz podpalili kościół, który odbudowano po wojnie, ponownie nadając patrona św. Wawrzyńca.

Obecnie jest to budowla jednonawowa, na planie prostokąta, z wieloboczną absydą.

W ostatnich latach parafia św. Wawrzyńca przeniosła swoją siedzibę do nowego kościoła na ulicy Redutowej na Woli zmieniając patrona na Dobrego Pasterza. Kościół przez pewien czas nie był użytkowany. Od roku 2005 ponownie wznowił działalność i jest świątynią odrębnej parafii św. Wawrzyńca, która wg szacunków liczy około 1000 parafian.

Istnieją plany umiejscowienia na plebanii domu spokojnej starości dla emerytowanych księży.