Katedra Trójcy Przenajświętszej

Katedra Trójcy Przenajświętszej w Drohiczynie (budowa: 1696–1709 w stylu barokowym), dawniej kościół klasztorny zakonu Jezuitów, obecnie kościół parafialny

Katedra Trójcy Przenajświętszej w Drohiczynie (budowa: 1696–1709 w stylu barokowym), dawniej kościół klasztorny zakonu Jezuitów, obecnie kościół parafialny

Historia

Pierwotny kościół fundował Władysław Jagiełło w 1392.
W 1657 parafię przekazano zakonowi jezuitów, którzy po 1696 roku rozpoczęli budowę nowego orientowanego kościoła w stylu barokowym z funduszów gwardiana o.Aleksandra Żardeckiego/Zardeckiego. Budowa została ukończona w 1709 roku. Wyposażenie wnętrza ufundował kasztelan podlaski Wiktoryn Kuczyński. Konsekracji 10 stycznia 1723 r. dokonał biskup łucki Stefan Bogusław Rupniewski. W XVIII wieku w kościele odbywały się wojewódzkie i ziemskie sejmiki szlachty podlaskiej. Po kasacie zakonu jezuitów w 1773 roku parafię przekazano w 1781 r. zakonowi pijarów.

Kościół został zniszczony podczas I wojny światowej w latach 1914–1918 i odbudowany w 1919. Ponownie kościół został poważnie zdewastowany wiosną 1940 roku przez wojska rosyjskie. Zniszczono wtedy 14 ołtarzy, dębowe konfesjonały i ławki, barokową ambonę, epitafia miejscowej szlachty i liczne obrazy. Szczególną stratą było zniszczenie ołtarza głównego, którego nie odtworzono do dzisiaj. Kolejny szkód dokonali Niemcy w latach 1941-1944. Odrestaurowany częściowo po 1945.
W 1991 roku kościół stał się Katedrą diecezji drohiczyńskiej.

Architektura

Kościół jest trójnawową bazyliką zbudowaną w stylu barokowym z cegły, na rzucie prostokąta. Korpus ma cztery przęsła i jednoprzęsłowe półkoliście zamknięte prezbiterium, które ma wysokość i szerokość równe nawie główne. Do prezbiterium po bokach przylegają zakrystia i skarbczyk. Nawa środkowa otwarta jest do do bocznych półkolistymi arkadami na czworobocznych filarach. Nawę środkową przykrywa sklepienie kolebkowe z lunetami, boczne nawy przykrywa sklepienie krzyżowe. Chór wsparto na półkolistych arkadach z wklęsło–wypukłym balkonem.

Wystrój wnętrza

Późnogotycki krucyfiks z końca XVI wieku. Rzeźba barokowa Chrystusa Zmartwychwstałego z XVIII w. Monstrancja rokokowa. Pseudobarokowy ołtarz główny wzniesiono po 1945 roku w miejscu zniszczonego w 1941 roku w czasie II wojny światowej. W obecnym ołtarzu znajdują się obrazy Trójcy Świętej i Matki Boskiej Ostrobramskiej. Chrzcielnica z początku XVII wieku w stylu późnorenesansowym.

Pochowani w kryptach

• Wiktoryn Kuczyński herbu Ślepowron (1668-1737) – kasztelan podlaski
• Aniela z Chądzyńskich (zm.1741) – żona kasztelana Wiktoryna Kuczyńskiego
• Marcin Kuczyński (1763-1751) – chorąży ziemi bielskiej
• Stefan Kuczyński (1704-1773) – superior miejscowego klasztoru jezuitów
• biskup piński Kazimierz Bukraba (1885-1946)
• wikariusz generalny diecezji pińskiej Jan Wasilewski (1885-1948)
• biskup drohiczyński Władysław Jędruszuk (1918-1994)

Tablice pamiątkowe

10 czerwca 2010 w podziemiach katedry odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą ofiarom katastrofy polskiego Tu-154 w Smoleńsku; w uroczystości wzięła udział Karolina Kaczorowska, wdowa po ostatnim prezydencie RP na uchodźstwie Ryszardzie Kaczorowskim.