Gmach Filharmonii Narodowej

Filharmonia Narodowa – polska instytucja kultury, funkcjonująca w gmachu znajdującym się przy ulicy Jasnej 5 w Warszawie, który został wzniesiony w latach 1900–1901 pod kierunkiem Karola Kozłowskiego, a następnie przebudowany w 1955 przez Eugeniusza Szparkowskiego. Dyrektorem naczelnym jest Wojciech Nowak, a funkcję dyrektora artystycznego sprawuje dyrygent Jacek Kaspszyk.

Od 1955 w Filharmonii organizowany jest Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina.

Filharmonia Narodowa – polska instytucja kultury, funkcjonująca w gmachu znajdującym się przy ulicy Jasnej 5 w Warszawie, który został wzniesiony w latach 1900–1901 pod kierunkiem Karola Kozłowskiego, a następnie przebudowany w 1955 przez Eugeniusza Szparkowskiego. Dyrektorem naczelnym jest Wojciech Nowak, a funkcję dyrektora artystycznego sprawuje dyrygent Jacek Kaspszyk.

Od 1955 w Filharmonii organizowany jest Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina.

Historia

Gmach Filharmonii Warszawskiej stanął w latach 1900-1901 w kwartale ulic Jasnej, Moniuszki i Sienkiewicza, na terenie ówczesnego centrum finansowego miasta. Uroczysta inauguracja odbyła się 5 listopada 1901, jako soliści wystąpili Ignacy Jan Paderewski, światowej sławy pianista, kompozytor i przyszły mąż stanu oraz Wiktor Grąbczewski (bas).

Budowla wzorowana na europejskich filharmoniach i operach XIX wieku, przede wszystkim na Operze Paryskiej, otrzymała bardzo bogaty wystrój eklektyczny, z wpływami neorenesansu i neobaroku europejskiego w nowoczesnej na owe czasy interpretacji.

Fundatorami Filharmonii byli między innymi baron Leopold Julian Kronenberg i Ignacy Jan Paderewski.

• Projekt architektoniczny: Karol Kozłowski i Izydor Pianka
• Rzeźby na fasadzie: Stanisław R. Lewandowski, Władysław Mazur
• Plafon w sali koncertowej: Henryk Siemiradzki

Wśród rzeźb zdobiących fasadę pierwotnego budynku Filharmonii znalazły się popiersia Christopha Willibalda Glucka i Georga Friedricha Händla.

II wojna światowa przerwała działalność Filharmonii Warszawskiej. Gmach Filharmonii został spalony w czasie oblężenia Warszawy w 1939. W trakcie walk powstania warszawskiego w 1944 uległ zbombardowaniu i znacznemu zniszczeniu.

Nowy, odbudowany budynek Filharmonii został otwarty 21 lutego 1955, co połączone zostało z inauguracją V Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina. Tego samego dnia, z okazji inauguracji sezonu w nowej własnej siedzibie, Filharmonia Warszawska została uhonorowana mianem Filharmonii Narodowej.

Filharmonia, odbudowana według projektu Eugeniusza Szparkowskiego i Henryka Białobrzeskiego, utraciła swój pierwotny bogato zdobiony wystrój, zastąpiony aranżacją w stylu surowego socrealizmu.

Sala koncertowa Filharmonii Narodowej posiada 1072 miejsca. Sala kameralna dysponuje 378 miejscami.

Orkiestra Symfoniczna

Pierwszy koncert w wykonaniu Filharmoników Warszawskich odbył się 5 listopada 1901 w nowo wybudowanym gmachu.

Orkiestra koncertowała z wieloma najsłynniejszymi artystami tamtej doby. Dyrygowali nią m.in.: Edvard Grieg, Siergiej Prokofjew, Siergiej Rachmaninow, Maurice Ravel, Camille Saint-Saëns, Richard Strauss i Igor Strawinski.

Soliści

Na estradzie Filharmonii Narodowej wystąpili także soliści tej miary, co: Martha Argerich, Kathleen Battle, Arturo Benedetti Michelangeli, Teresa Berganza, Nelson Freire, Nigel Kennedy, Evgeny Kissin, Midori Gotō, Shlomo Mintz, Anne-Sophie Mutter, Garrick Ohlsson, Dawid Ojstrach, Murray Perahia, Jean-Pierre Rampal, Światosław Richter, Mścisław Rostropowicz, Henryk Szeryng, Emmanuel Pahud, Ingolf Wunder i Krystian Zimerman.

Wykonawcy gościnni

Już przed I wojną światową i w okresie międzywojennym Filharmonia Warszawska stała się głównym ośrodkiem życia muzycznego w Polsce oraz jedną z najbardziej liczących się instytucji muzycznych w Europie. Wystąpili tutaj niemal wszyscy słynni dyrygenci i soliści tamtych czasów, m.in.: Claudio Arrau, Edvard Grieg, Arthur Honegger, Vladimir Horowitz, Bronisław Huberman, Wilhelm Kempff, Otto Klemperer, Siergiej Prokofjew, Siergiej Rachmaninow, Maurice Ravel, Artur Rodziński, Artur Rubinstein, Pablo Sarasate, Richard Strauss.

Orkiestry

W sali Filharmonii Narodowej gościnnie występowały najsłynniejsze orkiestry z całego świata, m.in.:

• Academy of St. Martin in the Fields (dyrygent: Neville Marriner)
• Academy of Ancient Music (Christopher Hogwood)
• BBC Symphony Orchestra (Pierre Boulez)
• Berliner Philharmoniker (Daniel Barenboim, Simon Rattle)
• City of Birmingham Symphony Orchestra (Simon Rattle)
• Cleveland Orchestra (George Szell)
• Gewandhausorchester Leipzig (Kurt Masur)
• Los Angeles Philharmonic Orchestra (Zubin Mehta)
• Münchener Philharmoniker (Sergiu Celibidache)
• Sankt-Petersburska Akademicka Filharmonia (Jewgienij Mrawiński)
• New York Philharmonic (Leonard Bernstein, Lorin Maazel)
• Orkiestra Filadelfijska (Eugene Ormandy)
• Kammerakademie Potsdam (Trevor Pinnock)

Organy

W 2001 w sali koncertowej stanęły nowe organy, wybudowane przez berlińską firmę organmistrzowską Karl Schuke, Berliner Orgelbau Werkstatt. Instrument posiada 3 manuały z pedałem i 71 głosów. Wyposażony jest w mechaniczną trakturę gry i elektryczną trakturę rejestrów.