Ulica Podmurna

Ulica Podmurna w Toruniu – ulica na Starym Mieście, przecinająca je z południa na północ, najdłuższa ulica w toruńskim zespole staromiejskim. Biegnie wzdłuż linii wschodniego odcinka dawnych murów obronnych Starego Miasta, po ich wewnętrznej stronie.

Ulica Podmurna w Toruniu – ulica na Starym Mieście, przecinająca je z południa na północ, najdłuższa ulica w toruńskim zespole staromiejskim. Biegnie wzdłuż linii wschodniego odcinka dawnych murów obronnych Starego Miasta, po ich wewnętrznej stronie.

Nazwa

Do XVII w. północna część ulicy nazywana była w odniesieniu do murów miejskich, względnie do sąsiednich bram - Chełmińskiej i Kotlarskiej: „przy murach miejskich”, „przy łukach” (am Schwiebbogen), „za murem między Bramą Chełmińską a Bramą Wielką”, itp. Odcinek sąsiadujący z Bramą Kotlarską był nazywany najczęściej „Przy Bramie Kotlarskiej” (ew. „Wielkiej”). W XIX w. ulica nosiła nazwę zbliżoną do dzisiejszej - Przy Murach Miejskich (An der Mauer, An der Stadtmauer). Na przełomie XIX i XX niemiecką nazwę zmieniono na Mauerstraße (co można tłumaczyć jako ul. Murna).

Zabudowa

Ulica miała charakter ulicy przymurnej, służącej do komunikacji w razie obrony miasta. Jej zachodnia granica była wyznaczona przez mur obronny, oddzielający Stare Miasto od Nowego, w którym umieszczone były baszty, a na wylotach ulic Szerokiej i Szewskiej bramy - odpowiednio Kotlarska i Paulińska. Działki przy jej zachodniej pierzei stanowiły zaplecze gospodarcze działek przy ulicach Mostowej, Szerokiej, Szczytnej i Chełmińskiej i były zabudowane tzw. domami tylnymi i spichrzami. W tzw. budach (domach dobudowanych do murów) w XV w. mieszkali głównie rzemieślnicy. Na pocz. XIX w. po osiedleniu się Żydów w Toruniu, na tyłach działki przy ul. Szczytnej, przy ul. Podmurnej stanęła synagoga żydowska. W XIX w. zaczęto tu stawiać skromne kamienice czynszowe, jednak ulica zachowała charakter bocznej uliczki gospodarczej. Do dzisiaj zachowały się krótkie odcinki murów obronnych oraz kilka baszt.